شماره روزنامه ۵۹۹۲
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • محمدعلی زندی/کارشناس و پژوهشگر تاریخ
    ملی کردن صنعت نفت در ایران به‌عنوان یک رویداد بزرگ سیاسی و اقتصادی، بازتاب داخلی و خارجی گسترده‌ای داشت و می‌توانست آثار تعیین‌کننده و سرنوشت‌سازی بر پویش استعمارزدایی در کشورهای مستعمره و نیمه‌مستعمره برجا گذارد. از این رو برای مهار آن و در اختیار گرفتن مجدد نفت ایران، پیشنهادها و طرح‌های جایگزین متعددی از سوی انگلستان، آمریکا و مجامع بین‌المللی، ارائه شد که در کل پنج پیشنهاد مهم برای حل اختلاف به شرح زیر مطرح شد:

  • امید اخوی/دانشجوی دکترای تاریخ ایران دانشگاه شیراز
    مدرسه نصریه یا ادبیه نخستین مدرسه در اردبیل بوده است که توسط محمدولی خان‌تنکابنی (نصرالسلطنه) که بعدها به سپهسالار اعظم ملقب شد، در 1322ق تاسیس شد. گروهی از روشنفکران و تجار اردبیل با وی همکاری کردند و نخستین مدرسه جدید را در اردبیل بنا نهادند و به احترام وی آن را مدرسه نصریه خواندند. بعد از آن، مدرسه جعفریه در 1324 ق تاسیس شد. از دیگر مدارس سرشناس که در اواخر دوره قاجار در اردبیل آغاز به کار کرد، می‌توان به مدرسه شرافت، مدرسه رشیدیه و مدرسه احمدیه اشاره کرد.

  • 15 ژانویه سال 946 میلادی، احمد دیلمی (معزالدوله) بغداد را تصرف کرد. احمد معزالدوله از مشهورترین حاکمان آل‌بویه است. وی ضمن یک سلسله اقدامات نظامی و سیاسی که به همراه برادرانش انجام داد پس از فتح کرمان و جنوب ایران در سال 332 به عراق حمله کرد؛ اما در شهر واسط به سختی از سپاه خلیفه شکست خورد و به سوی شوش بازگشت؛ اما از این هزیمت ناامید نشد و با بازسازی سپاهش، بخت خود را بار دیگر آزمود.

  • الکساندر گریبایدوف دیپلمات، نظامی و نمایش‌نامه‌نویس روس 15 ژانویه 1795 در مسکو به دنیا آمد. گریبایدوف در مذاکرات صلح ترکمانچای و نگارش عهدنامه آن نقشی محوری داشت و مدت کوتاهی پس از عقد عهدنامه، به‌عنوان وزیر مختار روسیه به ایران آمد.

  • اسناد وزارت خارجه روسیه نشان می‌دهد که انگلیسی‌ها با سوءاستفاده از تندخویی‌ها و جاه‌طلبی‌های «الکساندر گریبایدوف» او را به مرحله‌ای رساندند که راه فراری از مرگ نداشت. خبرگزاری اسپوتنیک به نقل از «نیکیتا‌میخالکوف» رئیس اتحادیه سینماتوگرافی روسیه که در صدد ساخت فیلم عامل انعقاد قرارداد ترکمانچای است، گزارش داد: ممکن است تصویربرداری واقعی فیلم زندگی و مرگ «الکساندر گریبایدوف» دیپلمات روس و نویسنده نمایشنامه « مصیبت عقل» که قرار بود در ترکیه انجام گیرد به تهران منتقل شود.

  • موسسه ریسندگی برق دهش در تاریخ 27 خرداد 1315 کار نخ‌ریسی را در اصفهان شروع کرد و اگر همان کارخانه نور اصفهان باشد، از جریان کار آن اطلاعات چندانی وجود ندارد؛ ولی احتمالا از کارخانه‌های منظم و به دور از بحران نبوده و ازجمله در بهار سال 31 در حال تعطیل بوده و در نتیجه اقدامات وزارت کار و تصمیم وزارت جنگ به سفارش دادن به آن مجددا شروع به‌کار کرده بود و در مهرماه 1335 هم تعطیل بوده و مدتی از تعطیلی آن می‌گذشته است.

  • ملی شدن نفت ایران در سال 1329 اوضاع داخلی کشور و وضع منطقه‌ای را با چالش روبه‌رو کرد. بریتانیایی‌ها برای جلوگیری از جنبش ملی شدن نفت در منطقه، از کشور عراق خواستند به آنها اجازه دهد وارد خاک کشورش شوند تا از این راه علیه ایران عملیات نظامی انجام دهند؛ اما عراق با این موضوع موافقت نکرد.

جستجوی پیشرفته