شماره روزنامه ۵۹۹۳
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • گسترده‌ترین اقدام نظام‌مند دولت پهلوی در فرآیند اعمال لباس متحدالشکل، تغییر رسمی و دستوری لباس سنتی به کت و شلوار و کلاه متحدالشکل پهلوی برای تمام مردان ایران در دی‌ماه 1307خ/ 1928 م بود. این قانون هشت طبقه از درجات مختلف روحانیون مسلمان و غیرمسلمان را مستثنی کرده بود و در صورت عدم اجرا، خاطیان به جزای نقدی یا حبس محکوم می‌شدند. عبدالحسین تیمورتاش (وزیر دربار وقت) و محمدعلی فروغی (نخست‌وزیر وقت) از نظریه‌پردازان و سیاست‌گذاران عمده این طرح بودند. بخشی از نامه محرمانه فروغی از استانبول به تیمورتاش، به تاریخ 8 اردیبهشت 1307خ، انگیزه‌های این دو سیاستمدار را در باب این قانون، چند ماه پیش از تصویب آن، نشان می‌دهد:
  • هفتم دی 1307 خورشیدی قانونی به تصویب مجلس شورای ملی رسید که برمبنای آن مردان ایرانی موظف بودند کلاه‌پهلوی بر سر بگذارند و پیراهن و شلوار بپوشند. طرفداران این قانون، به اصطلاح روشنفکران بودند که بنا بر تجربه روزگار گذشته، به‌ویژه عصر مشروطیت، معتقد بودند مدرن‌سازی و ایجاد دولت مدرن نیازمند درجه پایینی از تنوع فرهنگی و درجه بالایی از همگونی قومی است.
  • الکساندر گوستاو ایفل، مهندس فرانسوی و سازنده برج ایفل پاریس 29 دسامبر ۱۹۲۳ در 91 سالگی درگذشت. ایفل در سال ۱۸۸۵ میلادی، پروژه جدیدی را شروع کرد که برای کشوری به‌جز کشور خودش بود. مجسمه بانویی نسبتا بزرگ با نام مجسمه آزادی که قرار بود به‌عنوان هدیه از طرف مردم فرانسه به ایالات‌متحده، به‌عنوان نمادی از دوستی بین‌المللی اهدا شود. ایفل به همراه دو مهندس بزرگ دیگر به نام‌های آگوست بارتولدی و ریچارد ام‌هانت، یکی از بزرگ‌ترین ایده‌پردازها در پروژه بانوی آزادی بود. ایفل اسکلت آهنی داخل مجسمه آزادی را طراحی کرد و همچنین نظارت بر جای‌گذاری صحیح مجسمه را نیز بر عهده گرفت.
  • اساسا در درون فرآیند مدرن‌شدن و مدرنیته و بسط تاریخی آن یک نوع اتحاد هست، به عبارتی مدرنیته جهانی یکپارچه و در واقع نوعی جهان وطنی را به لحاظ تنوع فرهنگی به‌وجود می‌آورد و همه ملت‌ها را در درازمدت یکپارچه می‌کند و در ایران نیز وقتی فرآیند نوسازی طی شد به‌طور طبیعی یکپارچگی صورت می‌گرفت؛ اما این به معنای آن نیست که نقش روشنفکران، سیاستمداران و سیاست‌گذاران را در پیش‌دستی کردن برای اتحاد نادیده بگیریم، آنها نیز مشتاقانه علاقه‌مند بودند که در برابر خطر پان‌ترکیسم یا پان‌عربیسم و مخاطرات مذهبی که در بیرون از مرزهای ایران وجود داشت و ممکن بود کشور را به مخاطره بیندازد، از بحث پان‌ایرانیسم دفاع کنند و بحث یکپارچگی ملت ایران را پیش بکشند.