شماره روزنامه ۵۹۹۳
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • پس از مرگ امیرکبیر در هنگامه‌ای که دنیای غرب در قرن نوزدهم پیشرفت شتابنده‌ای در زمینه‌های مختلف علمی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی داشت، شاهد سکوتی سنگین در تمام عرصه‌ها و ساختار قدرت در ایران هستیم. در فاصله سال‌های قتل امیرکبیر تا آغاز صدارت سپهسالار (1288-1268 ه.ق) در دوران سلطنت ناصرالدین شاه قاجار باوجود تماس‌های مستقیم ایرانیان و حتی دربار ایران و در رأس آن شاه با غرب، جریان یا حرکت اصلاح‌طلبی در خور توجه یا اقدامی در جهت بسط و تدوین دولت جدید منطبق با نیازهای روز پدید نیامد.
  • 28 آبان 1230 امیرکبیر از مقام صدارت عزل و به کاشان تبعید شد. پس از مدتی فرمان قتل امیرکبیر نیز صادر شد و سرانجام امیر را در بیستم دی ماه 1230ش در حمام فین کاشان به قتل رساندند. یکی از مهم‌ترین اقدامات امیرکبیر، تاسیس دارالفنون بود که پس از تلاش‌های وی در دی ماه 1230ش و ۱۳ روز قبل از قتلش افتتاح شد. این مدرسه در هفت شعبه تاسیس شد و اولین مدرسه جدید ایران بود که به آموزش علوم و فنون جدید در تهران می‌پرداخت.
  • در دوره کوتاه صدارت میرزا ابوالقاسم قائم‌مقام، وضع مالیه و دخل و خرج کشور نظم به‌هم رسانید. برای دربار و شاه حقوق ثابت برقرار کرد و مواجب دیوانیان و خیلی از مستمری‌ها را محدود کرد. ماخذ این سخن منسوب به قائم‌مقام که «دولت سرباز می‌خواهد، دعاگو نمی‌خواهد.» هرچه باشد، روشنگر وجهه نظر عمومی او نسبت به مخارج دولتی است.