شماره روزنامه ۵۹۹۳
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • بحث در باب کودتای 28 مرداد 1332 از زمان وقوع تاکنون در تاریخ ایران ادامه دارد. عوامل و گروه‌هایی که در این جریان دخیل بودند از یک‌سو و چگونگی روند کودتا از سوی دیگر همواره از مسائلی بوده است که افراد و گروه‌های مختلف بر مبنای درک و منافع خود در باب آن به اظهارنظر می‌پردازند. با این همه کمتر تلاش شده تا تاثیرات بلندمدت این رویداد در تاریخ ایران ارزیابی شود. آرشیو ملی روز بیست‌و‌هشت مردادماه نشستی را با عنوان «از کودتا تا انقلاب» برگزار کرد و در جریان آن تلاش شد تا خوانشی جدید از رویداد کودتای بیست‌و‌هشت مرداد صورت گیرد. در این نشست دکتر علیرضا ملایی‌توانی، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم‌انسانی، هشت تحول در تاریخ ایران پس از کودتا را برشمرد و کوشید نشان دهد چگونه کودتا روندهای کلان سیاسی در ایران را دگرگون کرد.

  • مصدق و جبهه ملی نخستین قربانیان کودتای 1332 و توافق‌نامه نفتی 1333 بودند. البته در درازمدت بسیاری از برجستگان ایرانی، از جمله نویسندگان، تحصیلکردگان، افسران نظامی و دیوان‌سالاران، قربانی کودتا، تصمیمات هندرسون و اقدامات زاهدی شدند. از ایرانیان بسیار فعال در دوره 1321-1332 چه با نام «ملی‌گرا» و چه «سوسیالیست» صدها تن دستگیر، محاکمه و محکوم شده و در مواردی اعدام شدند. با این همه، سیاست «دست آهنین» زاهدی تغییر چندانی در فرهنگ سیاسی ایران پدید نیاورد. در واقع دوره زاهدی همچون دهه 1310 و دوران استبداد رضاشاه گروه‌های سیاسی را مجبور کرد تاکتیک‌هایشان را برای دستیابی به اهداف و استقلال بازتعریف کنند. در این میان مفهوم افراطی‌تر انقلاب به تدریج به گوش خورده و به‌طور جدی مطرح شد. پادشاهی و به همراه آن سیاست قدرت…

  • 4 شهریور 1317 دوسال پیش از جنگ جهانی دوم خط راه‌آهن سراسری از شمال تا جنوب کشور گشایش یافت. لایحه تاسیس راه‌آهن سراسری ایران چهارم اسفند ۱۳۰۵ شمسی به تصویب نمایندگان مجلس شورای ملی رسیده بود. در ۲۳ مهرماه ۱۳۰۶ اولین کلنگ ساختمان راه‌آهن سراسری در تهران محل فعلی ایستگاه تهران بر زمین زده شد و از همان وقت رسما ساختمان راه‌آهن از سه نقطه جنوب و مرکز و شمال از سوی کشور آلمان آغاز شد که بعد‌ها در زمان جنگ جهانی دوم از سوی متفقین سلاح برای روسیه ارسال می‌کرد.

  • دکتر علی‌اکبر فیاض چهارم شهریور 1350، درحالی‌که تصحیح جدید تاریخ بیهقی را در چاپخانه دانشگاه مشهد زیر چاپ داشت، در این شهر حیات را بدرود گفت. او زاده 1277 ه.ش بود. فهرست کتب منطق، تصحیح تاریخ بیهقی، تاریخ اسلام، محاضرات عن الشعر الفارسی و الحضاره الاسلامیه فی ایران، و منطق التلویحات شهاب‌الدین سهروردی از جمله آثار قلمی دکتر فیاض است.

  • هربرت کرومر، استاد مهندسی رایانه و برق الکترونیک در دانشگاه کالیفرنیا، سانتا باربارا 25 آگوست 1928 به دنیا آمده است.

  • همایون صنعتی‌زاده (1304-4 شهریور1388) ناشر، نویسنده، مترجم و کارآفرین بود. او در تهران به دنیا آمد.

  • همیشه فکر می‌کرد‌‌م پل ورسک که از اهرام ثلاثه قد‌‌یمی‌تر نیست، پس ما چرا هیچ اطلاعاتی راجع‌به سازند‌‌ه آن ند‌‌اریم؟ چرا ساخت این پل حالا به یک افسانه و قصه تبد‌‌یل شد‌‌ه است؟ جالب اینجاست که پد‌‌ربزرگ‌هایمان این د‌‌استان را می‌د‌‌انند‌‌، پد‌‌ران‌مان به ما گفتند‌‌ و ما هم هر وقت از فیروزکوه عبور می‌کنیم این د‌‌استان را برای فرزند‌‌ان‌مان تعریف می‌کنیم و صد‌‌ البته آنها هم برای بچه‌هایشان تعریف می‌کنند‌‌.

  • مهدی‌قلی هدایت (مخبرالسلطنه) در کتاب «خاطرات و مخاطرات» خود درباره طرح احداث خط آهن می‌نویسد: اول اسفند 1305 من پیشنهاد راه‌آهن را به مجلس بردم. اما محمد مصدق‌ از در مخالفت برآمد و مدعی شد که در عوض باید کارخانه قندسازی دایر کرد. وی بر این عقیده بود که راه‌آهن منافع مادی مستقیم ندارد. گفتم از راه‌آهن منافع مادی مستقیم منظور نیست. منافع غیرمستقیم راه‌آهن بسیار است. نظمیه یا نظام هم منافع مادی ندارد، ضروری مصالح مملکت‌اند. قند هم به جای خود تدارک خواهد شد و اثبات شیء نفی ماعـدا نمی‌کند. دکتر مصدق اعتقاد داشت که هزینه و زمان اجرای چنین طرحی توجیه اقتصادی و فنی ندارد. دلیل آن هم کاملا روشن بود زیرا شهرهای مهم و اقتصادی ایران که شامل تهران، اصفهان، شیراز، همدان، مشهد، رشت و کرمانشاه بودند در مسیر این طرح قرار…

جستجوی پیشرفته