شماره روزنامه ۵۹۸۹
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • از جمله مواردی که براساس آن می‌توان وضعیت قدرت یا ضعف اقتصاد پولی حکومتی را ارزیابی کرد، میزان موجودی خزانه‌های حکومتی و تغییرات ایجاد شده در آن در گذر زمان است. چنین به‌نظر می‌رسد که در ابتدای شکل‌گیری حکومت سلجوقی تا دوره‌هایی که فتوحات در شرق و غرب قلمرو آنان در دوره سلاطین بزرگ سلجوقی ادامه داشت و هنوز وسعت املاک دیوانی کاهش نیافته بود، به علت غنیمت‌ها و اموال دیوانی به‌دست آمده وضعیت موجودی خزانه حکومت به نسبت معمور بوده است، اما پس از آن با توقف فتوحات و قطع درآمدها و غنایم حاصل شده از این راه و گسترش سیاست واگذاری اقطاعات به امرای نظامی و به‌تبع آن کاهش چشمگیر املاک و درآمد‌های دیوانی، ذخیره و توان مالی خزانه مرکزی نیز به مقدار زیادی کاهش یافت.
  • تولید انواع پارچه‌های کتان، حریر و ... در تاریخ ایران پیشینه داشته و نقاط مختلف ایران به‌ویژه شهرهای نواحی مرکزی چون اصفهان، یزد و کاشان در تولید پارچه‌های دستبافت مطرح بوده‌اند. این تولیدات خریداران عمده‌ای در بین طبقات مختلف اجتماعی به‌ویژه اعیان و اشراف، حتی پس از سرازیری پارچه‌های خارجی، در بازار ایران داشته است. با رواج تولیدات صنایع نساجی خارجی، صنایع نساجی این شهرها نیز رو به زوال رفت. به دلایل اقتصادی و صنفی، تولیدکنندگان پارچه در ایران بسیار دیر درصدد نوسازی تولیدات خویش برآمدند. این عدم استقبال، به رکود صنعت سنتی نساجی در ایران منجر شده و موجب شد صنعت نساجی سنتی ایران قادر به رقابت با انبوه تولیدات خارجی که وارد ایران می‌شد، نباشد.
  • پروین بهمن‌پور
    جعفر شهری در کتاب تهران قدیم می‌نویسد: «از تحولات دیگر ماه رمضان زولبیا و بامیه و گوش فیل و پشمک بود که فقط در همین ماه به بازار می‌آمد.» به‌طوری که ناصرالدین شاه نیز گفته بود: «ماه رمضان هم نمی‌آید بامیه سیری نوش‌جان کنیم.» طبق آمار این ماده غذایی مرغوب‌ترینش در شهر‌های تهران و قم تهیه می‌شود.
  • 13 خرداد سال 1331 خورشیدی نشریات تهران، گزارش طولانی بانک جهانی درباره مناقشه ایران و انگلستان بر سر نفت را منتشر کردند. بانک جهانی با این گزارش ماهیت سیاسی خود را به جهانیان نشان داد و ثابت کرد که صرفا یک موسسه پولی بی‌طرف نیست و ابزار اعمال سلطه‌گری است. اشنایدر وزیر خزانه‌داری آمریکا که در اداره ‌امورمالی بانک صاحب نفوذ بود، می‌خواست مشکل نفت ایران به طریقی حل شود که کمپانی‌های نفتی آمریکایی که سرنوشتشان به AOC شرکت نفت ایران و انگلیس گره خورده بود آسیب نبینند.
  • سوم ژوئن سال 1098 در جریان لشکر‌کشی صلیبیون به آسیا، شهر انطاکیه تصرف و ویران شد. انطاکیه در آن زمان شهری چند صد هزار نفری بود و در خاک سوریه قرار داشت.
  • سوم ژوئن سال 1621کمپانی هند شرقی هلند در آمستردام به‌دست تاجران بزرگ هلند تاسیس شد. زمانی که مستعمرات اسپانیا و پرتغال دچار آشوب و بازار اروپا دچار کمبود مواد شده بود دولت هلند تصمیم گرفت برای برطرف کردن نیازهای خود از جمله ادویه‌جات و شکر مستقل عمل کند.
  • بانک بین‌المللی یکی از پیشنهادها بود. قبل از آن، دو پیشنهاد هم مطرح شده بود. همچنین بانک جهانی زاییده دولت آمریکا نبود و فقط مقرش آنجا بود ولی حزب توده هیاهو به راه انداخت و مخالفت کرد! و این بعضی از همکاران مصدق را ترساند که توده‌ای‌ها مردم را اغفال کنند که مصدق خیانت کرده است و به این جهت بود که گفتند در قرارداد بنویسید که بانک بین‌المللی از طرف دولت ایران این کار را انجام می‌دهد، اما بانک بین‌المللی به‌عنوان یک میانجی نمی‌توانست از طرف یک دولت باشد و از طرفی انگلیس هم چنین مساله‌ای را قبول نمی‌کرد.