شماره روزنامه ۵۹۹۳
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • اشاره: «ایران ناسیونال»، داستانی دور و دراز دارد. برادران خیامی دست به کاری زدند که در زمان خودشان بسیار جسورانه بود هر چند پیشرفت شتابان صنعت خودرو «پیکان» را خیلی زود به یک فانتزی تبدیل کرد. رضا نیازمند، از مدیران ذی‌نفوذ آن زمان در گفت‌وگو با هفته‌نامه «تجارت فردا» (مهرماه 1395) گوشه‌هایی از چگونگی شکل‌گیری ایران ناسیونال و تولید پیکان را بازگو کرده است. نیازمند در راه‌اندازی و ایجاد سازمان مدیریت صنعتی، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، شرکت ملی مس و ده‌ها نهاد و بنیاد دیگر صنعتی با واسطه یا بی‌واسطه نقش داشت. او معاون وزیر اقتصاد در زمان علینقی عالیخانی بود. این مدیر پیشکسوت صنایع آذرماه سال 1396 چشم بر جهان فروبست. در اینجا بخش‌هایی از گفت‌وگو با او را می‌خوانید.
  • از زمان فتحعلی شاه به بعد، بر اثر روابط با دول اروپایی و انتشار اخبار انقلاب کبیر فرانسه و انقلاب‌های سال 1848 میلادی اروپا، به تدریج افکار و عقاید جدید سیاسی در ایران ظهور کرد و محیط اجتماعی تا حدی برای رشد و نمو افکار تازه آماده شد. در همان حال، روزبه‌روز تعداد بیشتری از ایرانیان شرایط کشورهای اروپایی یا حتی هندوستان یا استانبول را با شرایط کشورشان مقایسه می‌کردند. روزبه‌روز ایرانیان بیشتری برای تحصیل، کار و مسافرت به اروپا می‌رفتند. ضمنا مردان بزرگی نیز در آن عصر ظهور کردند که آرا و عقاید سیاسی و اجتماعی آنان در روشن ساختن افکار عمومی و آماده کردن مردم برای یک جنبش و نهضت سیاسی کاملا موثر بود.
  • ۲۴ اردیبهشت ۱۳۴۶ کارخانه خودروسازی «ایران ناسیونال» رسما افتتاح شد. این کارخانه با سرمایه حدود ۴۰۰ میلیون ریال تاسیس شد که شامل زمین، اعتبار بانکی و ماشین‌آلات نو و کهنه، که قادر به مونتاژ روزانه ۱۰ دستگاه سواری و ۷ دستگاه اتوبوس و کامیون بودند، می‌شد. برادران خیامی به عنوان موسسان ایران ناسیونال سوداهای دور و درازی در سر داشتند. خط تولیدی آنها قریب پنج دهه خودرو پیکان را به زندگی مردم ایران پیوند زد.
  • شاه طهماسب یکم فرزند ارشد شاه اسماعیل یکم و دومین پادشاه از سلسله صفویه ۲۴ اردیبهشت سال ۹۵۵ در 63 سالگی در قزوین درگذشت. ایران در زمان او چهار بار با لشکر عثمانی جنگ کرد. برخی اقدامات شاه طهماسب از این قرار بوده: او دستور ساخت خیابان سپه و دروازه عالی‌قاپو در قزوین را صادر کرد.
  • کارخانجات صنعتی ایران ناسیونال در کیلومتر 18 جاده کرج بین جاده مخصوص کرج و اتوبان کرج واقع بود. در این کارخانه وسیع فعالیت بسیار گسترده‌تر از آنچه بتوان در آن هنگام تصور کرد در جریان بود و متخصصان و کارگران ایرانی هر روز بر وسعت این فعالیت اضافه می‌کردند. بازدید از کارخانه برای تمامی افراد آزاد بود.
  • بهداشت در ایران در دوره قاجار وضعیت نابسامانی داشت. بیماری‌های واگیر مانند طاعون، وبا، آبله، حصبه و دیفتری در کنار قحطی‌های چندباره، جان بسیاری از مردم را می‌گرفت. فقط در مرداد 1225 ش/ 1846 م وبا در تهران بیش از 12هزار نفر (حدود یک‌چهارم جمعیت پایتخت) را به کام مرگ کشاند. این وضعیت حتی پس از گشایش دارالفنون در 1230 ش/ 1268 ق/ 1851 م و آموزش پزشکی نوین در ایران، همچنان ادامه داشت. در 1241 ش/ 1862 م همه‌گیری وبا در مشهد آغاز شد و روزانه 100 تا 120 نفر را به کام مرگ کشاند. در 1248 ش/ 1869 م وبا در اصفهان بروز کرد و تا شیراز گسترش یافت و پس از کشتار 2هزار نفر در شیراز تا خلیج‌فارس پیش رفت. قحطی 1250ش/ 1871م با شیوع وبا و حصبه همراه بود. در 1255 ش/ 1876م شیوع دیفتری در تهران دیده شد. در 1256ش/ 1877 م طاعون در…