آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد
-
از کارخانه تا تماشاخانه
اشاره: ناصرالدین شاه در طول سلطنت خود سه بار به اروپا سفر کرد. سفر سوم و آخر او، در روز شنبه 12 شعبان 1306 هـ.ق برابر 24 فروردین 1268 و سیزدهم آوریل 1889 آغاز شد و تا بیستم اکتبر 1889 طول کشید. در این سفر صدراعظم امینالسلطان شاه را همراهی میکرد. ناصرالدین شاه در این سفر از روسیه، آلمان، اتریش، فرانسه، بلژیک، هلند و انگلستان دیدار کرد. او همچنین ضمن بازدید از نمایشگاه بزرگ پاریس چند شرکت صنعتی در انگلیس و آلمان را هم از نظر گذراند. آنچه میخوانید بخشهایی از روزنوشتهای او در سفر سومش به اروپا است. -
گزارش مهاجرت مردم در روزنامه وقایعاتفاقیه
در دوره قاجار، از مهاجرتهای جریانساز و تاثیرگذار جمعی قابل ملاحظه بهخصوص در دوره نشر روزنامه وقایع اتفاقیه (1268 تا 1277 هجری قمری) گزارشی در دست نیست. اگرچه مجموعهای از گزارشها از مهاجرتهای مهم و پر تعداد در این روزنامه چاپ شده که بر مبنای آن، این مقاله تنظیم شده است. -
آخرین سفر فرنگ سلطان صاحب قران
25 فروردین ماه 1268 ناصرالدین شاه قاجار سومین و آخرین سفر خود به اروپا را آغاز کرد. ناصرالدینشاه از سوی رئیسجمهوری فرانسه برای دیدار از نمایشگاه بزرگ بینالمللی صنعتی و بازرگانی پاریس و همچنین از سوی الکساندر سوم امپراتور روسیه تزاری و سران چند کشور اروپا و سلطان عبدالحمید پادشاه عثمانی دعوت شده بود، وی که قصد بازدید رسمی از انگلستان را نیز داشت دعوتنامه از این کشور دریافت نکرده بود اما سفیر انگلستان در ایران با رایزنیهایی که با لندن انجام داد به عواقب عدم دعوت رسمی از شاه ایران اشاره کرده و ملکه موافقت کرد تا ناصرالدین شاه بهعنوان میهمان رسمی ملکه به انگلستان دعوت شود. -
گشایش مدرسه عالی رادیو و تلویزیون ملی ایران
24 فروردین ماه 1349 مدرسه عالی تلویزیون و سینما در تهران گشایش یافت. در دهه ۱۳۳۰ ایجاد سازمان رادیو تلویزیون ملی ایران مطرح شد، ولی عملی شدن این طرح تا سالها به تعویق افتاد. تولید تصویر، آنهم بهصورت چند ساعت در روز، کار چندان سادهای نبود و نیازمند سرمایه خصوصی و هنگفتی بود. به همین دلیل حبیبالله ثابت، سرمایهدار بخشخصوصی، تاسیس یک فرستنده تلویزیونی را به دولت وقت پیشنهاد داد و دولت نیز پیشنهاد او را پذیرفت و برای آنکه کار جنبه قانونی داشته باشد، مجلس شورای ملی در تیر ماه سال ۱۳۳۷، ماده قانونی با چهار تبصره به تصویب رساند که به موجب آن، اجازه داده شد فرستنده تلویزیونی در تهران زیرپوشش وزارت پست و تلگراف و تلفن ایجاد شود. این فرستنده تا پنج سال از پرداخت مالیات معاف بود وتمام برنامههای آن از مقررات اداره… -
سفرنامه گیلان
متن سفرنامه ناصرالدین شاه به گیلان بهصورت چاپ سنگی در شمارههای پی در پی روزنامه ایران در سالهای ۱۲۸۸ و ۱۲۸۹ در شمارههای ۱۷ الی ۱۱۰ این روزنامه به چاپ سنگی و خط نستعلیق میرزا رضای کلهر به چاپ رسیده بود. استاد منوچهر ستوده در سال ۱۳۶۷ از روی همان متن روزنامه ایران، سفرنامه را با چاپ حروفی و از سوی موسسه فرهنگی جهانگیری منتشر کرد. -
تاریخچه مختصر نوسان تومان و دلار
آنتونی جنکینسون، تاجر و جهانگرد انگلیسی که طی سالهای ۱۵۶۱ تا ۱۵۶۳ در دوره شاه طهماسب صفوی به ایران سفر کرده گزارشهای جالبی از وضعیت پولی آن دوره بهدست داده است. بنا به سفرنامه او در اواسط سده شانزدهم میلادی، هر شاهی برابر با یک شیلینگ انگلیس و هر پوند استرلینگ برابر با ۲۰ شیلینگ بوده است. بنابراین، یک تومان ایران برابر با ۱۰ پوند انگلیس بوده یعنی، ارزش پول ایران ده برابر پول انگلیس بود. -
تجاری شدن طلا و نقره
رافائل دومنز که مدتی طولانی ساکن اصفهان و مشاهدهگری مشتاق ایران بود، در سال 1665م/ 1076ق با خوشبینی زیاد نوشت که «ثروت پارس مثل قطره آبی است که به جویی میپیوندد تا تنها از آن بگذرد و خود را به حوزه رودخانهاش برساند.... در نتیجه مقدار کمی از آن در خود کشور باقی میماند.» ایران سود قابلتوجهی از عبور مسکوکات از قلمرو خود بهدست میآورد و بنابراین اظهارنظر معروف دومنز را که ایران مانند کاروانسروایی با دو دروازه است، یکی در سمت ترکیه که پول از راه آن از غرب وارد میشود... دیگری بندرعباس یا گمبرون (گمرون) در خلیج فارس که از آن به سوی هندوستان خارج میشود، نمیتوان ظاهربینانه دانست. برای اطمینان بیشتر پولی که از یکی وارد کشور میشد به همان شکل یا به شکل دیگری دوباره خارج میشد. اساس جریان شمش به سمت شرق احتکار…