شماره روزنامه ۵۹۸۹
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • ماه اسفند نزد ایرانیان از کهن‌ترین دوران تا به امروز مقدس انگاشته می‌شده و از عزیزترین و مبارک‌ترین ماه‌ها و ایام سال به‌شمار می‌رفته است. اسفند ماه عرصه زمانی خاصی برای تجلی عالم قدسی و نقش‌آفرینی ایزدان و فرشتگان مینوی روی زمین و فضایی آکنده از راز و رمز و اشارات به عالم عُلوی بوده است. مردم ایران فیضان قدوسیت اسفند ماه را به‌صورت‌های نمادین در مجموعه‌ای از باورها و رفتارهای فرهنگی‌شان در فضای رمزآلود آیینی جشن‌ها متجلی می‌ساخته و از این راه با عالم علوی و مینوی پر از راز و رمز ارتباط می‌یافته‌اند. قداست ماه اسفند در فرهنگ ایران سبب‌های گوناگونی داشته است که در زیر به مواردی از آنها اشاره می‌شود.

  • در روایت‌ها چنین آمده که نوروز، اول روزی است که آفتاب طلوع کرده و بادی که درختان را بارور می‌سازد وزیده و خرمی زمین آفریده شده. آنچه مسلم است، نوروز، همان جشن آغاز سال و اعتدال بهاری است. در تقویم اوستایی، سال به دو فصل «تابستان بزرگ» و «زمستان بزرگ» تقسیم شده است که زمان جشن مهرگان در آغاز زمستان بزرگ و زمان جشن نوروز در آغاز تابستان بزرگ بوده است. آغاز زمستان از مهر ماه و آغاز تابستان از فروردین ماه بوده است.

  • عبدالحسین زرین‌کوب، مورخ و پژوهشگر بزرگ معاصر ۲۷ اسفند سال ۱۳۰۱ در بروجرد زاده شد. تحصیلات ابتدایی را در این شهر به پایان برد و برای تحصیل در دبیرستان به تهران آمد و در رشته ادبی تحصیلات خود را به پایان برد. بعد از آن به بروجرد بازگشت و به تدریس دروس ادبیات فارسی، تاریخ، جغرافیا، عربی، فلسفه و زبان خارجی در دبیرستان‌ها پرداخت. در همین دوره بود که نخستین کتاب خود با نام «فلسفه، شعر یا تاریخ تطور شعر و شاعری در ایران»‌ را منتشر کرد.

  • 27 اسفند سال 984 شاه اسماعیل دوم در قزوین تاج‌گذاری کرد. شاه طهماسب صفوی صاحب یازده پسر بود که بزرگ‌ترین آنها، یعنی محمد خدابنده هنگام مرگ پدر 45 سال داشت و هر چند بر تخت سلطنت نشست، اما به‌دلیل ضعف بینایی از پادشاهی استعفا کرد. اسماعیل میرزا که مورد خشم پدر بود و حدود 20سال در زندان به سر می‌برد توسط هواخواهانش رهایى یافت و بر تخت قدرت تکیه زد. وی تمام برادران خود را یکی پس از دیگری به قتل رساند و هر که را گمان می‌کرد، در فکر پادشاهی باشد، از سر راه برداشت. شاه اسماعیل دوم، مردی عیاش و خونخوار و سست مذهب بود که قریب یک‌سال و نیم بر ایران حکومت کرد و سرانجام به روایتی مسموم شد و به روایت دیگری افراط در استعمال افیون باعث مرگش شد.

  • 16مارس 1510 اسپانیا به سرزمین کلمبیا در آمریکای مرکزی دست یافت. کلمبیا در سال 1499م از سوی کاشفان اسپانیایى کشف شد و استعمارگران اسپانیایى، ضمن الحاق کلمبیا به کشور خود، از هجدهم مارس 1510م. به غارت منابع آن پرداختند.

  • ۲۵ اسفند ۱۳۵۴ در پی جلسه مشترک مجلس شورای ملی و مجلس سنا، تاریخ شاهنشاهی به‌عنوان تاریخ رسمی کشور ایران اعلام شد. تا پیش از آن گاهشماری هجری خورشیدی، تاریخ رسمی کشور بود.

  • فرد ریچاردز، ‌عضو انجمن سلطنتی نقاشان و حکاکان انگلستان، در اوایل قرن حاضر، یعنی در نخستین سال‌های حکومت پس از قاجار، به ایران سفر می‌کند. وی در بازگشت سفرنامه‌ای را در رابطه با آداب و رسوم اجتماعی و زندگی ایرانیان به رشته تحریر در می‌آورد. در ادامه بخشی از اشارات او به نوروز را می‌آوریم. وی هنگام سال نو در اصفهان حضور داشته است.

  • رنگ کردن تخم‌مرغ و هدیه آن و اشاره به فلسفه آن از موضوعات نوروزی است که در میان سیاحان تنها شاردن درخصوص آن مداقه کرده است. وی می‌نویسد: «ایرانیان از چند روز پیش از فرارسیدن عید باستانی و ملی نوروز تعدادی تخم‌مرغ را به رنگ‌های گوناگون رنگ‌آمیزی و بعضی را نقاشی یا تذهیب می‌کنند. هریک این تخم‌مرغ‌ها یک یا دو پیستول می‌ارزد.

  • انیس‌الدوله در اعیاد و میهمانی‌ها درحالی که نیمتـاج بـر سـر و غـرق در نشـان‌ها و جواهراتـی بـود کـه شـاهان کشـورهای خـارجی برایـش فرستاده بودند از زنان اعیان و اشراف و شاهزادگان پذیرایی می‌نمود. - دوستعلی معیرالممالک. یادداشت‌هایی از زندگانی ناصرالدین شاه. ص 105

جستجوی پیشرفته