شماره روزنامه ۵۹۸۸
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • مهدی بازرگان به مدت ۹ ماه (۲۷۵ روز) از 16 بهمن ۵۷ تا آبان ۵۸ سمت نخست‌وزیری دولت موقت را بر عهده داشت تا اینکه پس از اشغال سفارت آمریکا در ۱۳ آبان ۱۳۵۸ هیات دولت به ریاست مهندس بازرگان تشکیل جلسه داد و برای بار سوم استعفا داد؛ استعفایی که بسیاری آن را نارضایتی دولت موقت از اشغال سفارت آمریکا می‌دانستند اما خود بازرگان در کتاب «انقلاب ایران در دو حرکت» گفته که استعفایش به دلیل حمله به سفارت نبوده و سه ماه قبل از استعفای نهایی، سران کشور از این تصمیم آگاه بوده‌اند. اما وزرای کابینه بازرگان چه کسانی بودند؟
  • چیزی که خیلی روی آن تاکید می‌شد، محرمانه بودن نام اعضای شورای انقلاب بود. هم از [آیت‌الله] طالقانی دعوت شد و هم ریاست شورا به عهده ایشان گذاشته شد، ولی معمولا در جلسات شرکت نمی‌کرد و آیت‌الله بهشتی جلسه را اداره می‌کرد. از ابتدا مطرح بود که باید مسائل و حدود وظایف و اهداف مشخص باشد. از همان جلسات اول و بعد از اینکه من با آیت‌الله موسوی‌اردبیلی برای عضویت در شورای انقلاب ملاقات کردم، قرار شد اساسنامه‌ای برای شورای انقلاب نوشته شود.
  • 16 بهمن ماه 1357 روزی تعیین‌کننده در روند انقلاب اسلامی بود. در این روز مراسم معارفه مهندس مهدی بازرگان به‌عنوان نخست‌وزیر دولت موقت در آمفی تئاتر مدرسه علوی برگزار شد. در ابتدای مراسم امام در بیاناتی با اشاره به آشفتگی حاکم بر کشور، برلزوم غلبه بر این آشفتگی ها تاکید کردند. ایشان با اشاره به عدالت امام علی(ع) فرمودند: ما می‌خواهیم یک همچو حکومت عدلی ایجاد کنیم. امام در حکم نخست‌وزیری بازرگان، وی را موظف به برگزاری رفراندوم تغییر نظام به جمهوری اسلامی، تشکیل مجلس موسسان (خبرگان) برای تصویب قانون اساسی، برگزاری انتخابات مجلس شورا طبق قانون اساسی جدید و انتخاب هیات وزیران بدون در نظر گرفتن روابط حزبی کردند.
  • «پس از تشکیل جلسه محاکمه هویدا و انجام دفاعیات او و صدور حکم اعدام، هویدا درحالی‌که عرق می‌ریخت، گفت: حضرت خلخالی، من نمی‌گویم مرا اعدام نکنید؛ ولی خواهش می‌کنم به مدت دو ماه اعدام مرا به تاخیر بیندازید. دولت موقت به من وعده داده است. من گفتم: اصل تفکیک قوای ثلاثه: مقننه و قضائیه و مجریه را دولت موقت هم قبول دارد. خلاصه هرچه او اصرار کرد، من قبول نکردم و گفتم وصیت خود را بنویس! او گفت: حضرت خلخالی! یک میلیارد دلار به شما می‌دهم تا شما این کار را به عقب بیندازید.
  • ایرانیان در مواجهه با عرب‌های مهاجم، رفتارهای متفاوتی داشتند. ستیز و همزیستی و همکاری میان دو جامعه (عرب و ایرانی) بر مبنای سه شیوه کلی صورت گرفت که هر یک مربوط به نواحی جغرافیایی ویژه‌ای بود:
  • ۱۹ خردادماه ۱۳۵۸ تیترهای درشت اکثر روزنامه‌های تهران از «ملی شدن ۲۴ بانک خصوصی و مختلط» حکایت داشتند.