شماره روزنامه ۵۹۸۸
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • محمدعلی زندی
    دو هفته از اشغال ایران از سوی متفقین در جنگ جهانی دوم نگذشته بود که رفتار و عملکرد اتحاد جماهیر شوروی، مانند بمباران حومه تهران و مشهد از طرف نیروهای هوایی شوروی، استقرار ارتش سرخ در قزوین، خلع سلاح نیروهای پلیس و ژاندارمری از سوی نیروهای هوایی در شهرهای مختلف کشور، مصادره کامیون‌های ایرانی توسط نظامیان ارتش سرخ و اسیر شدن تعدادی از افسران ایرانی به‌دست شوروی‌ها، بر نگرانی‌های ایرانی‌ها و انگیسی‌ها افزود و آنها را به واکنش واداشت. انگلیسی‌ها دریافتند که اشغال ایران به نحوی که انجام شده ممکن است روس‌ها را به طمع اندازد تا پس از جنگ جهانی دوم ایران را رها نسازند و دردسر بسیار فراهم کنند. این نگرانی‌ها ابتدا با فعال شدن دیپلماسی آمریکا در ایران کاهش یافت چراکه آمریکا نگرانی خود را از دسیسه‌های شوروی در مناطق…
  • نخستین نماینده سیاسی ایالات‌متحده آمریکا در ایران «س، ج، بنجامین» بود. وی سفارت آمریکا در ایران را پایه‌گذاری کرده است و نخستین کاردار و سرکنسول این کشور در ایران محسوب می‌شود. بنجامین گزارشی در قالب سفرنامه از مدت حضور خود در ایران با عنوان «ایران و ایرانیان عصر ناصرالدین‌شاه» نوشته است که اطلاعات جالبی در مورد سیاست‌های ایران و آمریکا در این دوران، عملکرد شاه ایران و دربار او و همچنین روزگار و سنت‌های مردم در این دوران را شامل می‌شود و از آنجا که در این زمان برخلاف دهه‌های آتی آمریکا چندان سیاست‌های استعمارگرانه در قبال ایران نداشته است، مطالعه این سفرنامه اطلاعات قابل‌توجهی از این دوره تاریخ ایران در اختیار خوانندگان قرار می‌دهد. بنجامین در قسمتی از کتاب خود به معرفی سرطویله در ایران پرداخته و ضمن آن مشاغل…
  • 9 بهمن 1357 آبستن اتفاقاتی بود که رژیم شاه را به سمت سرنگونی کامل می‌برد. سر خط این وقایع از نظرتان می‌گذرد:
  • نهم بهمن ماه 1320 قرارداد سه‌جانبه ایران، روسیه و بریتانیا پس از اشغال ایران از سوی این دو کشور امضا شد. انگلیسی‎ها در تکمیل اقدامات طراحی‌شده خود، روس‎ها را نیز متقاعد کردند که با انعقاد قراردادی با ایران، می‎توانند نیروهای نظامی خود را شامل چندین لشکر از ایران خارج و به جبهه مقابله با آلمان‎ها منتقل کنند و مسوولیت حفظ نظم در سراسر ایران را به نیروهای انگلیسی بسپارند. در همان زمان نخست‎وزیر انگلیس به استالین، رهبر شوروی نوشت:
  • 29 ژانویه سال 1886 کارل بنز پروانه تولید نخستین خودرو گازوئیلی را به نام خود ثبت کرد. کارل بنز متولد سال ۱۸۴۴ شهر مولبرگ آلمان بود. او با وجود فقر خانواده، توانست در رشته مهندسی مکانیک تحصیل کند. در سن ۱۵ سالگی در امتحان ورودی دانشگاه کارلسروهه قبول شد و به این دانشگاه پیوست. او در سال‌های ابتدایی تحصیلش به فکر ساخت وسیله‌ای نقلیه مانند گاری بود که بدون کمک اسب بتواند حرکت کند.
  • در اثر حمله اعراب، دولت ساسانی از پای در آمد؛ ولی دهقانان و بزرگ‌زادگان ایرانی که در ایران ساسانی قوام دولت و پشتیبان آن محسوب می‌شدند، همچنان بر جای ماندند و امتیازات خود را حفظ کردند و برجسته و سرشناس ماندند و تا قرن‌های سوم و چهارم هم از آنها در جامعه اسلامی نشانه‌ای می‌یابیم. پادشاهان ساسانی کارهای دیوانی خود را جز به دودمان‌های برگزیده و اشراف واگذار نمی‌کردند و این کارها غالبا در آن دودمان‌ها ارثی می‌شد. بعضی از این خاندان‌ها در دوره فتوحات هم مانند دوره ساسانی کارهای دیوانی خود را در دست داشته‌اند. ابن حوقل که در قرن چهارم می‌زیسته درباره فارس می‌نویسد: «در فارس سنتی نیکو و در میان مردم آنجا عادتی پسندیده است و آن گرامی داشتن خاندان‌های قدیمی و بزرگ شمردن صاحبان نعمت ازلی است، در این ناحیه خاندان‌هایی…
  • در دوران صفوی پزشکانی بوده‌اند که کاملا از طریق علمی و مدرسی درمانگری را آموخته و از این طریق، فرد پزشک هنگامی که دوره مطالعاتی‌اش را به پایان می‌رساند و تکمیل می‌کرد، بدون دریافت مجوز و پروانه کار نمی‌توانست دست به درمان (به ویژه جراحی) بزند.