شماره روزنامه ۵۹۹۴
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • وزارت خارجه یکی از بخش‌هایی است که به‌دلیل فقدان نهادمندی در مراحل اولیه نمی‌توان تاریخ فعالیت‌های مربوط به آن را به درستی بیان کرد. در مورد نخستین کسی هم که برای اولین بار متولی امور مربوط به این بخش بوده، اختلاف‌نظرهایی وجود دارد. فاطمه سهیلی، دانشجوی دکترای تاریخ خوارزمی در پژوهشی با عنوان «میرزا عبدالوهاب نشاط اصفهانی، نخستین وزیر امور خارجه ایران» که با همکاری آسیه حسینی انجام داده، کوشیده است تا به بخشی از ابهامات پیرامون نخستین وزیر امور خارجه در ایران پاسخ دهد. به باور این پژوهشگران میرزاعبدالوهاب نشاط اصفهانی اولین کسی است که منابع از وی به‌عنوان متصدی وزارت امور خارجه یاد می‌کنند. در ادامه سخنرانی فاطمه سهیلی را در نخستین کنفرانس تاریخ روابط خارجه ایران در این رابطه می‌آوریم.

  • اشاره: امیرعباس هویدا، در مقام نخست‌وزیر نقش مهمی در مذاکرات ایران و کنسرسیوم نفت داشت. او در سالنامه «دنیا» سال 1350، خاطرات خود از گفت‌وگو با مدیران و نمایندگان کنسرسیوم را منتشر کرد که در اینجا بخشی از آن از نظرتان می‌گذرد.

  • روز ۲۲ دی‌ ۱۳۵۷، شورای انقلاب به فرمان امام‌خمینی به‌طور علنی تشکیل شد. در فرمان امام خمینی آمده بود: «به موجب حق شرعی و براساس رای اعتماد اکثریت قاطع مردم ایران که نسبت به این جانب ابراز شده است، در جهت تحقق اهداف اسلامی ملت، شورایی به نام «شورای انقلاب اسلامی» مرکب از افراد با صلاحیت و مسلمان و متعهد و مورد وثوق موقتا تعیین شده و شروع به کار خواهند کرد.

  • 23دی ماه 1349 اعلام شد که مذاکرات ایران با کنسرسیوم نفت به نتیجه نرسیده است. این خبر می‌توانست موجب سقوط بازارهای بین‌المللی شود؛ بنابراین کنسرسیوم نفت که متشکل از چند شرکت بزرگ غربی بود، پیشنهاد ایران برای بازگشت به مذاکرات را پذیرفت.

  • 13 ژانویه 1978 رسما اعلام شد که 73 هزار ایرانی در دانشگاه‌ها و مدارس تعلیمات عالی آمریکا ثبت‌نام کرده‌اند که هرماه به‌طور متوسط یکصد میلیون دلار ارز از ایران برای آنان حواله می‌شود. هجوم به دانشگاه‌های خارجی و به‌ویژه آمریکا از زمانی آغاز شده بود که بهای مستغلات در ایران تا 50 ـ 40 برابر بالارفته بود و فروش ارز در این کشور آزاد شده بود و طبقه متوسط می‌توانست فرزندش را به آمریکا بفرستد. در آن زمان بهای یک قطعه زمین 120 متری که در دهه 1960 چهار،پنج هزار تومان بود تا 200 هزار تومان (30 هزار دلار) بالا رفته بود.

  • 13ژانویه 1915 زلزله‌ای به بزرگی 7/ 6ریشتر مرکز شبه‌جزیره ایتالیا را به‌شدت تکان داد.

  • در سفرهای دریایی اکتشافی که در زمان هخامنشیان انجام می‌شد، همواره پزشکانی با کاروان‌های دریایی همراه بودند که وظیفه مراقبت‌های بهداشتی دریانوردان را بر عهده داشتند.

  • در مورد آنکه نخست‌بار از چه زمانی نیاز به تشریفاتی به منظور کنترل امور مربوط به سیاست خارجی در ایران پدید آمد میان مورخان اتفاق نظری وجود ندارد. تصدی سیاست خارجی به مفهوم جدید آن، پیش از دوره حکومت صفویه هنوز در ایران قسمتی از مهام امور مملکتی را تشکیل نمی‌داد و صاحب دیوان رسائل سلطانی یا وزیر سلطان مکاتبه با سلاطین و رجال خارجی را بر وفق دستور پادشاه وقت انجام می‌داد.

  • بسیاری را تصور بر این است که میرزا حسن رشدیه یک تنه و با اتکا بر پشتکار خود توانست نظام نوین آموزشی در ایران را پدید آورد. این نظر چندان درست نیست. میرزا حسن رشدیه کسی بود که شیوه نوین آموزشی را در ایران ترویج کرد. ولی مدارس نوین به دوره مظفری و پس از آن توسط کسان دیگری گسترش یافتند که در متون دوره قاجار از آنان با عنوان «معارف‌خواهان» یاد می‌شود.

  • در کنار نهادهای آموزشی، سطح دیگری از آموزش در ایران دوره قاجار وجود داشت که متولیان آن خود مردم بودند و از سوی نهاد خاصی حمایت نمی‌شد. این سطح آموزشی، آموزش ابتدایی بود. مکتبخانه‌ها وظیفه آموزش ابتدایی را برای عموم مردم بر عهده داشتند.

جستجوی پیشرفته