شماره روزنامه ۵۹۸۹
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • پس از اشغال نظامی ایران به دست متفقین در شهریور ماه 1320ش/ اوت 1941م، دولت انگلیس و اتحاد جماهیر شوروی، در 9 اسفند 1320ش/ 28 فوریه 1942م، یک پیمان اتحاد سه جانبه با ایران منعقد کردند. دو دولت، مشترکا متعهد شدند تمامیت ارضی، حاکمیت و استقلال سیاسی ایران را محترم بشمارند، ایران نیز به آنان اجازه داد از وسایل ارتباطی سراسر کشور، از جمله راه‌آهن، جاده‌ها، بنادر و خطوط تلگرافی استفاده کنند. به موجب این پیمان، بیشتر کامیون‌ها و واگن‌های راه‌آهن که معمولا برای حمل محموله‌های ایران از بنادر، به نقاط دیگر کشور به‌کار گرفته می‌شد، در راه رساندن مواد و مهمات به روسیه بسیج شدند و قسمت اعظم تسهیلات حمل و نقل و ارتباطات، تحت کنترل ارتش‌های بریتانیا و آمریکا درآمد. این وضعیت باعث شد عمل جمع‌آوری غله و توزیع آن در کشور با…
  • تیمور لنگ در 779ه.ق همدان را تسخیر کرد و پس از پنج قرن بار دیگر آقامحمدخان آن شهر را فتح و غارت کرد. پس عجب نیست که از این زادبوم باستانی شاهان و این صحنه وقایع مهم تاریخ چیزی جز سایه‌ای از فر و شکوه روزگار کهن بر جای نمانده باشد. سرنوشت همدان به بهترین وجه در شعر کوتاهی بیان شده است:
  • ششم آذرماه 1378 جعفر شهری پژوهشگر و مورخ معروف درگذشت. او سال 1293 در تهران زاده شد. هنوز دوره دبستان را تمام نکرده بود که به‌دلیل وضعیت خانوادگی، تحصیل را رها کرد و در مغازه خیاطی شاگردی کرد. جعفر در خیاط خانه‌ای که کار می‌کرد، با کتابی مواجه شد که متعلق به یکی از دوستان صاحب کارش بود. صفحاتی از آن کتاب را خواند و عاشق کتاب و کتابخوانی شد. وی به مرور، به نوشتن دست زد و جزو نویسندگان نام آشنای تهران شد.از جمله کتاب‌های جعفر شهری که بعضی از آنها کتاب مرجع تهران‌شناسی است، می‌توان به عناوین زیر اشاره کرد:
  • فرهنگ فنی و مهندسی ایرانیان از دیدگاه دریانوردی و کشتی‌سازی بسیار غنی و پربار بوده است. آب‌های دریای پارس، دریای عمان و اقیانوس هند، همچنین رودخانه‌های جنوب غربی ایران، از دیرباز پهنه دریانوردی و دریاپویی ایرانیان بوده است. در شاهنامه فردوسی، چند بار، از کشتی‌سازی و کشتیرانی ایرانیان، سخن رانده شده ‌است. قدمت و پیشینه این رشته از دانش و فن مهندسی ایرانیان را از سروده‌های فردوسی می‌توان دریافت. فردوسی از جمشید، پادشاه پیشدادی، به‌عنوان نخستین انسانی که هنر غواصی و کشتی‌سازی و دریانوردی را به دیگران آموخت، نام برده ‌است.
  • پرویز پیران استاد اقتصاد در نشست «نقد آثار احمد اشرف» گفت: وضعیت علوم انسانی مملو از تفکرات نادرست است. اصطلاح نادرستی در علوم اجتماعی «حاشیه‌نشینی معضل شهری» است. ظاهرا متفکر و نظریه‌پردازی که این اصطلاح را به کار می‌برد هرگز با خود فکر نکرده است که این جمعیت چه باید می‌کردند؟ من 30 سال روی موضوع آلونک‌نشینی در 14 شهر کار کرده‌ام. 35 درصد جمعیت تبریز، 39 درصد جمعیت مشهد، بیش از 50 درصد جمعیت سنندج، 38 درصد جمعیت اراک و بیش از 5/ 33 درصد جمعیت تهران و همه شهرهای کوچک و بزرگ ایران آلونک‌نشین هستند. یکی از معضلات ایران آن است که این وضعیت به شهرهای کوچک نیز سرایت کرده و به‌طور مثال سبزوار که من حدود 10 سال پیش برای پروژه‌ای در آنجا کار می‌کردم حدود 14 هزارنفر جمعیت با اسکان غیررسمی داشت. اگر این مردم برای خود…
  • در دوره چهارم تقنینیه که در کابینه آقای احمد قوام(قوام‌السلطنه) سمت وزارت مالیه را داشتم[۱۳۰۰ خورشیدی]، بودجه مملکتی را که آوردیم مجلس دیدیم که خرج خیلی زیاد است و عایدات کم. در کمیسیون قوانین مالیه شخص بنده پیشنهاد کردم که از حقوق محمدحسن میرزا، ولیعهد سلطان احمدشاه که چهارده هزار تومان بود چهار هزار تومان کسر کنند. این پیشنهاد در کمیسیون به تصویب رسید؛ ولی عمر وزارت من به آخر نرسید، مامور شدم به استانداری آذربایجان بروم.
  • وزرای ایرانی علاوه بر همراهی در شکل بخشیدن و صورت‌بندی ایدئولوژی سلجوقیان به طرح و تاسیس نهادهایی برای تثبیت و بسط قدرت پرداختند که همچون ابزارهای قدرت سیاسی و اجرایی سلجوقیان و تحکیم‌کننده ایدئولوژی دولتی عمل می‌کردند که نمونه آنها ایجاد مدارس نظامیه، سازماندهی نظام اقطاعات به‌عنوان مهم‌ترین کانون قدرت اقتصادی بودند.
  • عباس میرزا ولیعهد، اولین گروه دانشجویان را برای تحصیل به اروپا فرستاد.