شماره روزنامه ۵۹۹۴
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • سمیرا دردشتی
    نخستین‌بار عباس میرزا ناامید از میدان نبرد با روسیه در چادر خود موسیو ژوبر فرستاده ناپلئون را خطاب قرار داد و گویی که حدیث نفس می‌کند، از توسعه‌نیافتگی ایران چنین پرسید: «..... نمی‌دانم این قدرتی که شما (اروپایی‌ها) را بر ما مسلط کرده چیست و موجب ضعف ما و ترقی شما چه؟ شما در قشون جنگیدن و فتح کردن و به‌کار بردن قوای عقلیه متبحرید و حال آنکه ما در جهل و شغب غوطه‌ور و به ندرت آتیه را درنظر می‌گیریم. مگر جمعیت و حاصلخیزی و ثروت مشرق زمین از اروپا کمتر است؟ یا آفتاب که قبل از رسیدن به شما به ما می‌تابد تاثیرات مفیدش در سر ما کمتر از شماست؟»

  • جان.اف. کندی در روز 22 نوامبر 1963 در دالاس تگزاس مورد سوء قصد قرار گرفت. این اتفاق درحالی رخ‌ داد که کندی جوان‌ترین رئیس‌جمهوری آمریکا تا آن هنگام بود و تنها 46 سال سن داشت و با وجود آنکه دورانی پر چالش را از سر می‌گذراند، در اوج محبوبیت بود. ترور عجیب او البته به این محبوبیت دامن زد. وی تنها رئیس‌جمهوری است که در تاریخ آمریکا ترور شد.

  • پس از به فوریت گذاشتن طرح امتیاز معادن نفت شمال از سوی دولت ایران و تصویب فوریت آن در مجلس شورای ملی، روس‌ها که مدعی بودند قرارداد روس و ایران تاکنون به تصویب نرسیده است، این اقدام دولت و مجلس ایران را تصرف غاصبانه حقوق مالکیتی دانستند که متعلق به آنها نمی‌باشد و روتشتین در یکم آذر سال 1300، در نامه‌ای به وزیر امور خارجه، اظهار کرد: «بنا به ماده سیزدهم قرارداد ایران و روس دولت ایران حق واگذاری امتیازات و موسساتی را که به وی عودت داده شده، به اتباع دولت‌های دیگر ندارد و حتی در صورت این قرارداد، این اقدام دولت و مجلس ایران، خلاف قانون است.» با این حال چنین اعتراضاتی کاری از پیش نبرد و در همین روز مامور وزارت فواید عامه که برای ضبط و توقیف موسسات خوشتاریا (موسساتی که به موجب امتیاز ملغی شده خوشتاریا تاسیس شده…

  • تجارت ایران با روسیه در دوره قاجار بسیار فعال بود. البته این امر در بسیاری از مقاطع با عقد قراردادهای گمرکی عمدتا جنبه یکجانبه پیدا می‌کرد و سود بیشتر آن به روسیه تعلق می‌گرفت و کالاهایی مانند چای، قند، شکر، نفت سفید و منسوجات پنبه‌ای با عوارض ناچیز و عمدتا بدون دریافت عوارض وارد ایران می‌شد و در مقابل محصولات کشاورزی ایران با پرداخت عوارض به روسیه ارسال می‌شد.

  • طریقه دسترسی به آب و شیوه‌های گوناگون استفاده از آن در جوامع مختلف، از عوامل موثر در به‌وجود آمدن فرهنگ و زندگی هماهنگ با آن بوده و در نگرش و عملکرد افراد در مواجهه با مسائل مختلف زندگی نیز موثر بوده است. در سرزمین نیمه خشک ایران، عنصر آب از دیرباز اهمیتی حیاتی داشته است و این امر، انگیزه واقفان برای ساخت تاسیسات آبی را تقویت می‌کرد. در اساطیر و متون دینی باستانی و اسلامی، از آب به‌عنوان مایه حیات و عنصری پاک و مقدس یاد شده و همواره آیین‌های مختلفی در رابطه با آن انجام می‌گرفته است. از سوی دیگر به‌دلیل نقش آن در واقعه کربلا، آب با عقاید شیعی نیز نسبت پیدا کرده است.

  • نخستین کارخانه ابریشم‌کشی اولین بار اواسط قرن نوزدهم در دوران سلطنت ناصرالدین شاه به وسیله یکی از سرمایه‌داران گیلان به نام آقا محمدخان رشتی در قریه برکاده رشت بنا شد که فعالیت آن پس از مدت کوتاهی متوقف شد. در آخرین سال سلطنت ناصرالدین شاه، تاجر معروف حاج امین‌الضرب موفق شد درحد دانش فنی آن روز کارخانه ابریشم‌کشی مجهزی با استفاده از ماشین‌آلات فرانسوی در شهر رشت راه‌اندازی کند و با استفاده از مدیران بازرگانی دیبلت (debblet) فرانسوی انحصار تاسیس آن را به‌مدت 20 سال به‌دست آورد.

  • ناصـــرالدین شـــاه در ســـال 1287ه.ق/ 1871م میرزاحسین خان را به‌عنوان وزیر جدید عدلیه برگزید که او هم دوست و رفیق اصلاح‌طلب خود، یوسف‌خان مستشارالدوله را به‌عنوان مشاور عالی انتخاب کرد. تاثیر ملکم‌خان، یوسف‌خان و آخوندزاده به‌عنوان تعدادی از اصلاح‌طلبان برجسته بر اصلاحات میرزا حسین‌خان آشکار است. او در سال 1288ه.ق / مارس 1871م به فرمان سلطنتی شش بخش در وزارت عدلیه به‌وجود آورد و به اطلاع همگان رساند.

جستجوی پیشرفته