شماره روزنامه ۵۹۷۵
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • برای برگزاری جشن‌های ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی در ۲۰ مهر۱۳۵۰ چقدر هزینه شد؟ عبدالرضا انصاری، عضو شورای برگزاری جشن‌ها می‌گوید کل بودجه مصرفی این مراسم ۲۲ میلیون دلار بود درحالی‌که ابوالحسن بنی‌صدر، از فعالان سیاسی مخالف رژیم پهلوی این رقم را ۶۵۰ میلیون دلار تخمین می‌زند. عباس میلانی، تاریخ‌نگار اما رقم ۲۲ میلیون دلار را همان‌قدر حدسی می‌داند که ۶۵۰ میلیون دلار را. به عقیده وی هزینه‌های راه‌سازی، امنیت، ارتش، خرید ماشین‌های ضدگلوله و... بسیار بیش از رقمی است که انصاری ادعا می‌کند. مارسل هودر، پیشخدمت حاضر در این مراسم نیز معتقد است: «بودجه دو سال سوئیس را ظرف دو روز خرج کردند...» دانته مرنزنتی، مسوول بار این جشن‌ها نظری مشابه اما تندتر از همکارش دارد: «اگر صدها میلیون دلار ولخرجی کنی، باید حساب پس بدهی! روزی تاوانش…
  • سعید نفیسی 23 آبان ماه 1345 در تهران درگذشت. او دانش‌پژوه، ادیب، تاریخ‌نگار، نویسنده و جزو نسل اول استادان دانشکده تاریخ دانشگاه تهران بود. نفیسی، فرزند میرزا علی‌اکبر ناظم‌الاطبا (معروف به «ناظم‌الاطباء کرمانی») در ۱۸ خرداد ۱۲۷۴ خورشیدی در تهران به دنیا آمد. وی تحصیلات سه‌ساله ابتدایی را در مدرسه شرف، یکی از نخستین مدارس جدید که پدرش تاسیس کرده بود، گذراند و تحصیلات متوسطه را در مدرسه علمیه، تنها مدرسه‌ای که دوره متوسطه داشت، در بهار ۱۲۸۸ در تهران به پایان رساند.
  • جواهر لعل نهرو ۱۴ نوامبر ۱۸۸۹ برابر با ۲۳ آبان ۱۲۶۸ به دنیا آمد. وی از رهبران جنبش استقلال هند و کنگره ملی هند بود. تا پیش از استقلال هند، نهرو مدت ۱۰ سال از عمرش را به‌طور متناوب در زندان‌های استعماری گذراند.
  • روز ۲۳ آبان ۱۲۹۴ هجری شمسی سومین دوره مجلس شورای ملی درحالی‌که هنوز کمتر از یک سال از راه‌اندازی‌اش گذشته بود منحل شد. پس از آنکه ناصرالملک، نایب‌السلطنه با پذیرش اولتیماتوم روسیه، مجلس شورای ملی دوم را منحل اعلام کرد، نفوذ و مداخله روس‌ها و انگلیس‌ها در امور داخلی کشور بیش از پیش افزایش یافت. نهایتا با به درازا کشیده شدن انتخابات در سراسر کشور، مجلس سوم شورای ملی روز ۱۳ آذر ۱۲۹۳ با حضور ۶۸ نماینده افتتاح شد. در این دوره با حذف هرگونه شرطی برای انتخاب شدن در قانون انتخابات که به یک درجه‌ای شدن انتخابات مشهور شد، تغییراتی از لحاظ طبقات و مشاغل در ترکیب نمایندگان رخ داد. از جمله آنکه تعداد ملاکان و روحانیون در مجلس سوم افزایش یافت، اما از شمار بازرگانان و صاحبان مشاغل آزاد کاسته شد.
  • قدیمی‌ترین نام مملکت ما همین کلمه ایران بوده، یعنی نخست براساس نام ایریا که نام نژاد بوده است نام مملکت را آیریان ساخته‌اند و سپس به مرور زمان آیریان، آیران شده و در زمان ساسانیان آیران به ایران (به کسر اول و سکون دوم) بدل شده است و در ضمن اران (به کسر اول) نیز می‌گفته‌اند. چنان‌که پادشاهان ساسانی در سکه و کتیبه‌ها نام خود را پادشاه ایران و اران می‌نوشته‌اند و از زمان شاپور اول ساسانی در سکه‌ها لفظ انیران هم دیده می‌شود؛ زیرا که الف مفتوح در زبان پهلوی علامت نفی و تجزیه بود و انیران یعنی به‌جز ایران و خارج از ایران و مراد از آن ممالک دیگر بوده است که ساسانیان گرفته بودند.
  • در سال 1315ش/ 1897م ترتیب استخدام سه نفر بلژیکی به ریاست نوز برای سامان دادن به وضع گمرک ایران داده شد. در سال 1317ش/ 1899م تقاضای وام ایران از روسیه به شرط تغییر تعرفه گمرکی پذیرفته شد. عوارض گمرک جدید در سال1321/ 1903 به اجرا گذاشته شد که با اعتراض و شکایت‌های فراوان تجار سراسر کشور مواجه شد. تجار برای برخورد مسالمت‌آمیز با مساله گمرک نامه‌های زیادی از طریق سعدالدوله وزیر تجارت به صدراعظم نوشته و نارضایتی خود را ابراز کردند.