شماره روزنامه ۵۹۸۸
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • حدود 60 سال پیش ادوارد پالمر تامپسون کتابی با عنوان «تکوین طبقه کارگر در انگلستان» به رشته تحریر در آورد که دارای ماهیتی بینارشته‌ای بود و توانست ضمن گسترش افق‌های نو به پیدایی علم مردم‌شناسی نیز کمک کند. کتاب می‌کوشد روایتی از طبقه کارگر انگلستان در میانه سال‌های 1780-1832م به دست دهد و نشان دهد که این جمعیت چگونه موفق شدند صاحب عاملیت در پیشبرد سرنوشت خود شوند. این اثر مایه الهام تاریخ‌نگاران بسیاری در نگارش تاریخ طبقات پایین بوده است. بعد از گذشت نیم قرن از نگارش این کتاب، دکتر محمد مالجو آن را به فارسی ترجمه کرده است و انجمن علمی دانشگاه تربیت مدرس در تاریخ 22 مهرماه نشستی را با حضور دکتر هاشم آقاجری و مترجم کتاب برای بررسی آن برگزار کرد. آنچه در ادامه می‌آید سخنرانی دکتر آقاجری استاد تاریخ دانشگاه تربیت…
  • با وجود اینکه در دوره قاجار یک بیمارستان برای شهروندان در تهران و دیگری در مشهد برای استفاده زائران وجود داشت، در حدود سال 1880 یک نسطوری(پیروان شاخه‌ای از مسیحیت) از سلماس مدعی شد که در تمام ایران، حتی یک بیمارستان و یک دواخانه خیریه نیز وجود ندارد که آشکار است این گفته غلط است. بیشتر تعجب‌برانگیز است که توجه شود که او حتی از بیمارستان/ دواخانه میسیونری آمریکایی در ارومیه نیز یادی نمی‌کند.
  • دوم آبان ماه ۱۱۹۲ ه.ش (۲۴ اکتبر ۱۸۱۳ میلادی). عهدنامه گلستان میان ایران دوره قاجاریه و روسیه تزاری منعقد شد. به‌دنبال این قرارداد، حکومت بخش‌هایی از شمال دولت شاهنشاهی ایران شامل قفقاز، ارمنستان و ایالت‌های شرقی گرجستان یعنی کاختی و کارتلی از ایران سلب و به روسیه تزاری واگذار شد. این عهدنامه در روستای گلستان در قفقاز به امضا رسید و به این خاطر به این نام مشهور شد. در فصل نهم این عهدنامه آمده بود: باج و گمرک اموال تجار طرف دولت بهیه روسیه که به بنادر و بلاد ایران می‌آورند از یک تومان مبلغ پانصد دینار در یک بلده گرفته، از آنجا به اموال مذکوره به هر ولایت ایران که بروند چیزی مطالبه نگردد. همچنین از اموالی که از ممالک ایران بیرون بیاورند آنقدر زیاده به‌عنوان خرج و توجیه و تحمیل و اختراعات چیزی از تجار روسیه با…
  • دوم آبان ماه ۱۲۹۸ کمک‌های غیرنقدی ایالات‌متحده آمریکا به ایران، در پی امضای قرارداد ۱۹۱۹ میان ایران و انگلستان قطع شد.
  • از اول آبان ماه 1345 ساختمان تلویزیون در تهران آماده پخش برنامه بود و چهار روز بعد نخستین فرستنده تلویزیونی دولتی در ایران کار خود را به‌طور آزمایشی آغاز کرد. این شبکه روزی سه ساعت برنامه پخش می‌کرد.
  • صرف‌نظر از اختراعات وحشت‌انگیز جنگی، هنوز تلویزیون آخرین و جدید ترین اختراعی است که علم و تمدن انسانی به آن دست یافته است. تلویزیون تنها وسیله تفریح و تفنن نیست، بلکه در درجه اول از حساس ترین وسایل ارتباطی بوده و در تمام کشورهایی که از آن بهره‌مندند مورد استفاده آموزشی و هنری قرار می‌گیرد.
  • عهدنامه‌ای که میان کشورهای ایران و روسیه، به دلیل انعقاد آن در قریه گلستان از توابع قراباغ، به این نام مشهور شد، یکی از ننگین‌ترین معاهده‌هایی است که در طول تاریخ ایران به خود دیده است. این عهدنامه 11 فصلی توانست سه قسمت از مطامع ارضی، سیاسی و اقتصادی روس‌ها را تامین کند، اما در مقابل پس از 10 سال جنگ برای ایران نه تنها منافعی نداشت بلکه مهر ننگ آن تا به امروز بر پیشانی دولتمردان قاجار باقی ماند. بد عهدی انگلستان و فرانسه، تغییر روش سیاسی کشورهای اروپایی و نبودن قشون منظم و مجهز از عواملی بود که موجبات شکست ایران در جنگ‌های 10 ساله شده و عهدنامه گلستان را به تقریر درآورد.