دنیای اقتصاد: تاریخ اقتصادی یکی از بخش‌های پر کاربرد تاریخ است که از سوی پژوهشگران و تحلیلگران به‌عنوان بستر نظریه پردازی و تحلیل به‌کار برده می‌شود. شیوه زیست اقتصادی، معیشت، اشتغال و تکامل سبک زندگی اقتصادی انسان‌ها در طول تاریخ از موضوعات جالب توجه در محدوده مطالعات مربوط به این گرایش است. در تاریخ ایران این مطالعات از دوره قاجار به بعد همزمان با پیدایش و تکامل اندیشه‌های مدرن در ساحت اقتصاد مورد توجه قرار گرفته است. دبیرخانه مجمع هماهنگی مراکز تاریخ پژوهی و بانک‌های اسنادی ایران (مهتاب) روز چهارشنبه 15 شهریور ماه نشستی تخصصی را در این رابطه برگزار کرد.

ارتباط ایران با ممالک اروپایی در اوایل سلطنت فتحعلی‌شاه قاجار، پادشاه را برآن داشت که یک نفر را مسوول اداره امور مربوط به روابط خارجی ایران کند و به این منظور میرزا عبدالوهاب نشاط معتمدالدوله اصفهانی را مامور این کار کرد ولی معتمدالدوله عنوان وزارت نداشت. اوایل سال 1239 قمری (1302 ه. ش) حاج میرزا ابوالحسن‌خان شیرازی (ایلچی کبیر) از طرف فتحعلی‌شاه به وزارت امور خارجه که آن زمان عنوان وزارت دول خارجه را داشت، منصوب شد. این دیپلمات ایرانی مدتی عهده‌دار سفارت ایران در لندن بود و عهدنامه گلستان را از طرف دولت ایران امضا کرد و برای مبادله آن قرارداد به پایتخت روسیه رفت و پس از آن در سال 1232 (1197 ه.

20 شهریور 1332 فرمانداری نظامی تهران اعلام کرد که سازمان نظامی حزب توده ایران را کشف کرده، اعضای آن در ارتش، ژاندارمری و شهربانی شناخته شده‌اند و دستگیری آنان ادامه دارد. فرمانداری نظامی به‌دلیل ادامه بازپرسی از دستگیرشدگان که اشاره کرده بود ده‌ها نفرند توضیح بیشتری در این باره نداده بود. کشف این سازمان چند روز پس از کودتای 28 مرداد 1332 صورت گرفت و هنوز این معما لاینحل باقی مانده است که چرا حزب کمونیست توده با این سازمان نیرومند نظامی و تشکیلات وسیع خود نتوانسته بود کودتای 28 مرداد را درهم شکند.

یازدهم سپتامبر 1683 ارتش‌های متحد اروپای مرکزی مرکب از 130 هزار نظامی ارتش 140 هزار نفری عثمانی به فرماندهی قره مصطفی را در نزدیکی شهر وین شکست دادند. این آخرین تعرض عثمانی‌ها به شهر وین بود. در سال 1529 نخستین تجاوز عثمانی به وین و محاصره طولانی این شهر نیز شکست خورده بود.

نیکیتا سرگئی یوویچ خروشچف، رهبر پیشین اتحاد جماهیر شوروی سابق و پدر اصلاحات سیاسی و اقتصادی این کشور، 11 سپتامبر 1971 در 77 سالگی درگذشت. خروشچف زاده اوکراین بود. وی پس از طی تحصیلات خود، در جریان انقلاب اکتبر 1917م در کنار لنین و یارانش قرار گرفت و از 1929م دبیر حزب کمونیست در مسکو شد. خروشچف در سال‌های بعد، مدارج ترقی در حزب کمونیست را پیمود و پس از مرگ استالین، در سال 1953م به مقام دبیر اولی حزب کمونیست شوروی سابق و در واقع رهبری این کشور نائل آمد، مقامی که استالین، 30 سال در اختیار داشت.

11 سپتامبر ۱۹۷۳ ژنرال پینوشه با همکاری سازمان سیا علیه دولت انقلابی سالوادور آلنده در شیلی دست به کودتایی خونین زد. در انتخابات ریاست جمهوری ۱۹۷۰ شیلی، سالوادور آلنده با تفاوت بسیار کمی بیشترین میزان آرا را به‌دست آورد و عنوان اولین رئیس‌جمهوری مارکسیست لقب گرفت که با رای و دموکراسی به قدرت رسید. به دلیل اینکه آلنده اکثریت مطلقی به‌دست نیاورد، برای انتخاب شدنش نیاز به یک رای اضافی از طرف مجلس ملی شیلی داشت. طبق قانون اساسی شیلی، این رای باعث منصوب شدن سالوادور آلنده به پست رئیس‌جمهوری شیلی شد.

پس از کودتای مرداد 1332 اعضای سازمان نظامی حزب توده به تدریج دستگیر و شماری از آنان اعدام شدند. روزنامه اطلاعات عصر ۲۷ مهر سال 1332 طی گزارشی درباره اعدام افسران حزب توده نوشت: «ساعت پنج و سی و پنج دقیقه صبح مخبرین جراید به زمین تیر که در قسمت شرقی لشکر ۲ زرهی واقع است هدایت شدند. در این زمین در پشت دیواری که زمین تیراندازی ۵۰ متری را از محوطه صدمتری جدا می‌کند ده تیر چهارمتری در یک ردیف به فاصله یک متر پهلوی هم نصب کرده بودند و چهار نورافکن قوی محوطه را برای فیلمبرداران ارتش روشن کرده بود، در گوشه دیگر میدان یک بلندگو گذاشته بودند.

هر چند که اروپایی‌ها، به اکثر طبیبان ایرانی همانند کسانی که با احضار اجنه سروکار دارند، می‌نگریستند تا پزشک؛ اما این اطباء موقعیت ممتازی در جامعه ایرانی داشتند. در ایران به پزشکی به‌عنوان علمی آمیخته با بعد ماوراءالطبیعه نگریسته می‌شد. از این‌رو طبیب را «همچون شفادهندگان اولیه» در هاله‌ای از جادو تلقی می‌کردند. اما این احترام، برای مصونیت طبیب در صورتی که بیمارش فوت می‌کرد کافی نبود؛ زیرا طبیب مقصر دانسته می‌شد، چون معتقد بودند که چنانچه در مورد بیمار دخالت نمی‌کرد، او نمی‌مرد. از این رو پزشکان از بیماری که پی می‌بردند به انتهای عمرش نزدیک بود، روی برمی‌گرداندند.

امتیاز بانک شاهی ایران یکی از امتیازات عمده در دوره قاجاریه است. به موجب این امتیازنامه «دولت بندگان اعلیحضرت اقدس شهریاری به بارون ژولیوس رویتر و به شرکا یا عاملین او حق احداث یک بانک دولتی موسوم به بانک شاهنشاهی ایران می‌دهد. » مطابق آنچه در فصل دوم قرارداد در رابطه با سرمایه این مجموعه آمده است: «سرمایه بانک دویست کرور فرانک یعنی هشت کرور لیره انگلیسی خواهد بود، لهذا تعدادی سهام احداث خواهد شد که بانک آنها را به دفعات نشر خواهد داد. هر وقت که تقبل قسمت اول سرمایه یعنی پنجاه کرور فرانک یا دو کرور لیره انگلیسی امضا شد، بانک مزبور تشکیل شده، ملاحظه خواهد شد.