آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد
-
مصدق کرنش نکرد، سقوط کرد
دنیای اقتصاد: کودتای 28 مرداد 1332 تاریخ ایران را دستخوش تحولی عظیم کرد و پس از آن کشور به دو اردوگاه تقسیم شده بود، طرفداران شاه که با خلع مصدق دست بالا را پیدا کرده بودند و میکوشیدند 28 مرداد را قیامی ملی علیه مصدق جلوه دهند و هواداران مصدق که ناباورانه آرمانهای خود را برباد رفته میدیدند. در این میان البته گروههای دیگری نظیر حزب توده یا نیروهای مذهبی نیز بودند که بهرغم آنکه در روزهای پایانی کار مصدق از همراهی با او اجتناب کردند ولی با خلع وی و افزایش قدرت شاه از طریق سرکوبهای دامنهدار زاهدی این گروهها نیز در شرایط دشواری قرار گرفتند.
-
آرزوی محال مصدق
مصدق آرزو داشت کاری را که شروع کرده است به پایان برساند و تا لحظه آخر هیچ فرصتی را برای آزمون فرونمیگذاشت و مخصوصا در راه شکستن محاصره نفتی و اقتصادی بریتانیا میکوشید. او در برابر حمایت گسترده و اعتماد مردم احساس تکلیف میکرد و آنچه را که میتوانست، انجام میداد. به یاد داریم وقتی سنجابی رفتن به لاهه را در حکم آن دانست که گوسفند به پای خود به قربانگاه برود، وی پاسخ داد؛ «اگر در این راه ده یا پنج درصد هم شانس موفقیت باشد من که مصدقم باید آن را بیازمایم. »
این آرزو-آرزوی تمام کردن کار و پیروزی- چیزی طبیعی بود ولی (مصدق) پس از دو سال ونیم مشت بر سندان کوبیدن و پس از ظهور آن علائم شوم در دولت آیزنهاور نزدیکشدن قطعی توفان را پیشبینی میکرد و میدید که تخته پاره ناچیز اعتماد ملت که او بر آن…
-
موج تصفیه پس از کودتا
30 مرداد 1332 اعلام شد که بازداشت هواداران دکتر مصدق و مقامات منصوب از جانب او در سراسر کشور ادامه دارد و تا بامداد این روز بیش از دویست تن بازداشت شدهاند و بسیاری از مقامات دولتی برکنار شده و تصفیه ادارات ادامه خواهد داشت. بسیاری از مقامات نیز خود کنارهگیری کرده بودند از جمله اللهیار صالح از سمت سفیری ایران در آمریکا استعفا داد. به گزارش رسانهها که در روزشمارها هم نقل شده است، در این روز سرلشکر زاهدی به دیدار آیتالله کاشانی در منزل وی رفت که در جریان این دیدار دکتر بقایی، شمس قناتآبادی، حائریزاده و نادعلی کریمی هم آنجا بودند.
-
مرگ تروتسکی
۲۱ اوت ۱۹۴۰ لئون تروتسکی از رهبران انقلاب اکتبر شوروی درگذشت. تروتسکی بعدازظهر ۲۰ اوت در اتاق کارش در مکزیک از سوی یکی از نزدیکترین همراهانش - که بعدها مشخص شد ازسوی استالین مامور به قتل تروتسکی شده است - ترور شد. نام اصلی او لئو داویدویچ برونشتاین (Lev Davidovich Bronshtein) بود اما هنگامی که برای فرار به لندن، از پاسپورت جعلی بریتانیایی تحت عنوان لئون تروتسکی استفاده کرد، به این نام مشهور شد. تروتسکی نقش تعیینکنندهای در پیروزی انقلاب اکتبر و تشکیل ارتش سرخ داشت. بسیاری از سیاستمداران حزب کمونیست شوروی، تروتسکی را جانشین حتمی لنین میدانستند، اما با مرگ رهبر نخست شوروی در ۱۹۲۴، ورق به سود استالین برگشت.
-
زادروز بنیانگذار شیلی
برناردو او هیگینز، بانی استقلال کشور شیلی 20 اوت 1778 به دنیا آمد. وی سرهنگ نیروهای نظامی محلی وابسته به دولت اسپانیا بود که در سال 1810 به جنبش استقلالطلبان شیلی پیوست؛ اما در جنگی که روی داد از نیروی اعزامی اسپانیا که شیلی را مهاجرنشین خود میدانست شکست خورد و به پرو گریخت. وی در جنگ بعدی هم از اسپانیا شکست خورد، اما از پای ننشست تا اینکه در سومین جنگ پیروز و بهعنوان نخستین رئیسجمهور شیلی انتخاب شد. وی هوادار اصلاحات ارضی بر ضدفئودالیسم و اشرافیت بود. برنامه تقسیم ارضی او و اعطای حقوق برابر به مردم دشمنی مالکان بزرگ اراضی و ثروتمندان را برانگیخت؛ بهگونهایکه ادامه حکومت برایش دشوار شد.
-
گفتهها - ۳۰ مرداد ۹۶
در تاریخ معاصر ایران جنبش ملی شدن نفت به رهبری شادروان محمد مصدق یکی از برجستهترین و اثرگذارترین رویدادها به شمار میآید. پس از گذشت بیش از شش دهه هنوز پارهای از ابعاد و زوایای این حرکت بزرگ مورد پرسش و مناقشه جدی صاحبنظران و پژوهشگران است. آنچه از نظر رویکرد مردمنامهنویسی پراهمیت و شایسته تحقیق و بحث و فحص مینماید این است که روایتهایی که تاکنون از این جنبش ارائه شده بیشتر از رویکرد و انگیزههای سیاسی و آلوده به انواع کشاکشهای جناحی و فرقهای و ایدئولوژیک پیروی کردهاند و عمدتا حول محور نقش شخصیتها و احزاب و گروههای نخبه و فرادست - و بهویژه در مرکز/ پایتخت - شکل گرفتهاند و در این میان آنچه بهگونهای ملموس و محسوس مورد غفلت قرار گرفته است، نقش تودههای گمنام و فرودستان- در تهران و شهرستانها…
-
بلدیه و فقرا
یکی از کارهای بلدیه تاسیس کارخانه بود. این موسسه برای کمک به زنان بیوه و دختران است که روزها در آنجا مشغول پشمریسی، قالیبافی و . . . هستند و عده آنها 283 نفر است و برای آنها 25 دستگاه قالیبافی تاسیس شده است بهعلاوه یکصد دستگاه پارچهبافی و یک دستگاه پشمریسی در آنجا دائر است. در دارالایتام نیز 10 دستگاه قالیچهبافی و 3 دستگاه جوراببافی و سه چرخ خیاطی و یک دستگاه پارچهبافی دائر است بهعلاوه عدهای از اطفال مشغول کفشدوزی و نجاری هستند و استاد کفاش و نجار برای تعلیم آنها استخدام شده است.
-
تاثیر اشغال نظامی بندر شاپور بر اقتصاد
تصرف و اشغال کشور توسط قوای متفقین در جنگجهانی دوم باعث شد که اوضاع کشور بهطور عام و منطقه بندر شاپور(نام فعلی: بندر امام) بهطور خاص با نابسامانی اقتصادی مواجه شود؛ زیرا اشغال بندر شاپور و نواحی دیگر از سرزمینهای جنوب ایران به دست انگلیسیها عملا به رکود فعالیتهای تجارت دریایی منجر شد. آمارها نشان میدهند که اندکی قبل از اشغال منطقه بندری خورموسی، میزان تخلیه کالا در بندر شاپور، روزانه 700 تن بوده است. این رقم در مقایسه با تخلیه کالا در بندر خرمشهر در دوره مشابه که روزانه 200 تن گزارش شده، رقمی معادل 5/ 3 برابر بندر خرمشهر بوده است.