شماره روزنامه ۵۹۸۸
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • آمریکایی‌ها برای مشارکت در کودتا سرمایه‌های خود را رو کردند. مهم‌ترین آنها خود مجموعه سفارت بود. اهمیت حیاتی سفارت آمریکا پس از شهریور 1330 (هنگامی که کنسولگری‌های بریتانیا در شیراز، اصفهان، مشهد، اهواز، خرمشهر و کرمانشاه تعطیل شدند) آشکار شد. این سفارت حتی پس از مهرماه 1331 یعنی وقتی روابط دیپلماتیک ایران با بریتانیا قطع و سفارت تعطیل شد، اهمیت بیشتری پیدا کرد. براساس محاسبه وزارت خارجه بریتانیا شمار کارکنان سفارت آمریکا 58 نفر بود که همگی از موقعیت کامل دیپلماتیک برخوردار بودند. شمار کارکنان سفارت شوروی تنها 21 نفر، فرانسه 9 نفر و بریتانیا پیش از تعطیلی 21 نفر بود.

  • وثوق‌الدوله از خانواده متنفذ قوام بود. وی فرزند میرزا ابراهیم معتمدالسلطنه و نوه پسری محمد قوام‌الدوله آشتیانی است. او اندک‌اندک در جمع بزرگان راه یافت، نامش بر سر زبان‌ها افتاد و در دوره اول مجلس شورای اسلامی از سوی بازرگانان تهران به نمایندگی انتخاب شد و پس از چند ماه حضور در مجلس زمانی‌که مرتضی‌قلی‌خان صنیع‌الدوله رئیس مجلس بود، نایب‌رئیس اول و رئیس کمیسیون مالیه شد. بعد از آن در کابینه‌های مختلف 2 بار عهده‌دار سمت وزارت مالیه، 8 بار وزارت خارجه، 5 بار وزارت عدلیه، 5 بار وزارت داخله و یکبار هم وزیر معارف شد.

  • هفتم تیرماه سال 1330، وزیر امور خارجه وقت آمریکا اعلام کرد که ترومن رئیس‌جمهوری این کشور پیام ارسالی دکتر مصدق را خوانده و آمریکا در مساله نفت مداخله نخواهد کرد. تنها انتظار دارد به همان‌گونه که دکتر مصدق نوشته است، ایران برسر قول خود باشد و به فروش نفت به مشتریان ادامه دهد. پاندیت نهرو، نخست‌وزیر هند هم در این روز به دکتر مصدق پیام فرستاد که دولت هند تنها نگران وضعیت مصرف‌کنندگان جهانی نفت است. یک سال بعد ترومن و چرچیل در نامه‌ای به محمد مصدق، خواستار چاره‌جویی برای نفت ایران شدند. متن نامه از این قرار است:

    اینجانبان تلگراف‌های واصله از سفارت کبری مربوطه خود را در ایران درباره مذاکرات اخیری که با جنابعالی به‌عمل آمده‌است و همچنین یادداشتی را که در هفتم اوت ۱۹۵۲ (۱۶ مرداد 1331) به‌عنوان دولت…

  • در روز 6 تیرماه سال 1337 لایحه‌ای بررسی شد که در جریان آن مجلس شورای ملی ایران تصویب کرد تا فرستنده تلویزیونی تحت پوشش وزارت پست و تلگراف و تلفن ایجاد شود و برای سهولت در روند تاسیس آن تصمیم گرفته شد که در رابطه با آن معافیت مالیاتی اعمال شود. ایده ایجاد یک تلویزیون ملی تقریبا از اوایل دهه 30 در ایران وجود داشت، اما تاسیس آن به دلیل فقدان زیرساخت‌های لازم و عدم وجود سرمایه‌گذار به تعویق افتاده بود. این لایحه مجلس در پی اعلام آمادگی حبیب‌الله ثابت برای سرمایه‌گذاری در این بخش و با موافقت دربار به تصویب رسید و فرستنده در 11 مهرماه همان سال پخش برنامه‌های خود را آغاز کرد و در روز افتتاح بخش عمده برنامه‌های فرستنده معطوف به پخش سخنرانی مقامات و مسوولان بود.

  • زمانی که با مصدق اختلاف پیدا کرده بودم به حالت قهر به دربندسر رفتم. میسیون گارنر از طرف بانک جهانی به ایران آمده بود. دکتر مصدق آقای عزت‌الله خان بیات را که دامادش بود و با من دوست بود و با هم از اراک انتخاب شده بودیم، به دربندسر فرستاد. از وزرا هم آقای کاظمی و آقای بوشهری و چند نفر دیگر بودند که خلاصه مرا ببرند و آشتی بدهند. وقتی می‌رفتیم گفتم به شرطی که از انتصابات دکتر مصدق صحبتی نشود. قرار بود بنده به‌عنوان مشاور دکتر مصدق انتخاب شوم و پس از تشریک مساعی با دکتر مصدق به لاهه برویم.

  • شاهزاده ناصرالدین میرزا ناصری کوچک‌ترین پسر مظفرالدین شاه بود. در زمان تغییر سلطنت بنا به نقل قول حسین مکی کاندیدای برخی از مخالفان سردارسپه از جمله سیدحسن مدرس برای سلطنت و جانشینی احمدشاه بود. اما ناصرالدین میرزا سپر انداخت. از ناصرالدین میرزا در گزارش‌های نظمیه به‌عنوان افراد نزدیک به دربار و محمدحسن میرزا ولیعهد یاد شده است. ناصرالدین میرزا در دهه 1320 و بعد از سقوط رضاشاه به حزب دموکرات قوام نزدیک شد و نماینده تبریز در دوره پانزدهم مجلس شورای ملی شد. اعتبار نامه وی به‌وسیله ارسنجانی مورد اعتراض قرار گرفت.