یاسمین لورشنر
ترجمه: محمدعلی فیروزآبادی

دو شلیک پی در پی به نشانه خوشامد‌گویی در روز ۱۸ اکتبر ۱۸۶۷، سکوت را در بندر سیتکا شکست. یکصد سرباز روس و ۲۵۰ سرباز آمریکایی شانه به شانه یکدیگر در برابر کاخ فرمانداری صف کشیده بودند. هنگامی که پرچم روسیه پایین کشیده می‌شد در میانه راه به میله پرچم گیر کرد. به همین خاطر یک سرباز روس برای آزاد کردن پرچم، خود را از میله بالا کشید. سرباز، پرچم را آزاد کرد اما در همان لحظه باد شدیدی وزید و پرچم روسیه را مستقیما به سوی سرنیزه‌های سربازان روسیه انداخت.

«اگر از بالا به شهر تهران نگاه کنیم یا کوچه پس‌کوچه‌های آن را به ‌دقت ببینیم متوجه می‌شویم بدریخت‌ترین شهر دنیاست و این مصیبت از بی‌نقشه‌ای و بی‌نظمی آنهایی بوده که در گذشته‌ها اداره شهر را به عهده داشته‌اند. در شهرداری اداراتی وجود دارد که نمی‌بایست باشند. هیچ چیز در شهرداری فناناپذیر نیست و اگر عوارضی از ۲۵ سال پیش وضع شده همان طور مانده است. »

اشتباه نکنید این جمله شرح وضعیت تهران به تاریخ اردیبهشت ۱۳۹۶ نیست، توصیفی است از احمد نفیسی، معاون شهردار وقت پایتخت در اردیبهشت ۱۳۴۱ شمسی در آخرین روز از سمینار ۶ روزه «مسائل اجتماعی شهر تهران»؛ زمانی که این شهر هنوز کلان‌شهر بزرگ امروز نبود.

۲۵ اردیبهشت به‌عنوان روز بزرگداشت فردوسی نامگذاری شده ‌است. کیست که نام او نشنیده و سخن گوهرانه‌اش را نخوانده است. فردوسی از طریق کتاب بزرگش کاخی بنا نهاده که از باد و باران نیابد گزند. او افزون بر آوردن سخن تازه و سرودن هستی و نیستی ایرانیان از اسطوره تا تاریخ، تصویری دقیق از شیوه‌های زندگی و کار و تجارت هم به دست داده است؛ از فرش تا عرش. شهدخت رحیم‌پور طی یک مقاله تحقیقی به روایت فرش در شاهنامه پرداخته که در اینجا بخش‌هایی از آن را می‌خوانید:

براساس شاهنامه، دوره حکومتی پیشدادیان با کیومرث آغاز می‌شود؛ او نخستین پادشاه است و پس از او، هوشنگ به پادشاهی می‌رسـد.

25 اردیبهشت سال 1325 تیم فوتبال برق شیراز بنیان نهاده شد. باشگاه برق کار خود را با سرپرستی نعمت‌اللهی و مربیگری بهادر قهرمان آغاز کرد. دهه 70 را دهه طلایی برق شیراز می‌دانند. سال‌هایی که بازیکنان بزرگی همچون داریوش یزدانی، رضا استواری، افشین پیروانی، مهدی شیری و. . . چهره قدرتمندی از فوتبال شیراز را به نمایش می‌گذاشتند. از جمله افتخارات این باشگاه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

- بهترین تیم شهرستانی و نماینده ایران در تورنمنت بین‌المللی دیوار بزرگ چین، ۱۳۵۶

- بهترین تیم شهرستانی و بهترین خط دفاع، ۱۳۷۳

- قهرمانی جام حذفی، ۱۳۷۶

- نایب قهرمانی جام حذفی، ۱۳۷۵

- قهرمان اولین دوره جام اتحادیه کشور، ۱۳۷۹.

در سال 1360 انتخابات دومین دوره ریاست‌جمهوری در شرایطی برگزار می‌شد که بنی‌صدر از ریاست‌جمهوری برکنار شده بود و انتخابات به صورت پیش از موعد اتفاق می‌افتاد و برای نخستین‌بار با تایید شورای نگهبان چهار نامزد برای کرسی ریاست‌جمهوری رقابت می‌کردند که در نهایت محمدعلی رجایی با پیروزی در این انتخابات به‌عنوان رئیس‌جمهوری ایران انتخاب شد.

روزنامه اطلاعات در شماره سوم مرداد ماه سال 1360خود گزارشی از این پیروزی می‌آورد و در ضمن آن به مسائل گوناگونی از جمله حضور هموطنان مسیحی در انتخابات اشاره دارد و می‌نویسد: «هموطنان مسیحی نیز در انتخابات تعیین ریاست‌جمهوری و 4 نماینده مجلس شرکت فعال داشتند.

مهدی ملک‌زاده در کتاب «تاریخ انقلاب مشروطیت ایران» از روزها و شب‌های مبارزه مجاهدین طی دوران حصر تبریز گزارش‌های خواندنی و تامل‌برانگیزی داده و به توصیف دقایق آن روزگار پرداخته است. در اینجا بخشی از آن کتاب را می‌خوانید که مناظره میان مبارزان مشروطه و سربازان قشون حکومت محمدعلی‌شاه را نقل کرده است:

«شب‌ها که نسبتا آرام بود میان مجاهدین و‌قشون دولتی که در سنگرها بودند مذاکراتی می‌شد که ذکر آن خالی از تفریح نیست. سربازهایی که در سنگرها بودند با صدای بلند از مجاهدینی که در سنگرهای نزدیک بودند، می‌پرسیدند که شما چرا با قشون دولت جنگ می‌کنید، کسی که با پادشاه خودش جنگ نمی‌کند؟

جواب مجاهدین: شاه به قرآن قسم خورده بود که مشروطه‌خواه باشد ولی بر خلاف قسم خود رفتار کرد.