افسران فرانسوی و انگلیسی که برای اصلاح قشون ایران در عصر عباس میرزا اقدام کردند به علل گوناگونی در انجام این امر ناکام ماندند، در کنار علل گوناگونی که در این رابطه می‌توان مطرح کرد باید به شماری از موانع داخلی در این رابطه نیز اشاره کرد:

1- مخالفت برخی از سران سپاهی قدیم با نظام جدید و عناد ایشان با هر وضع تازه‌ای در سپاه ایران یکی از علل اصلی عدم توسعه سپاه بود. این «روسا تصور می‌کردند با نفوذ و قدرت ارتش اهمیت اینان کاسته می‌شود و نباید بگذارند فرنگی‌ها زمام امور ارتش را به دست بگیرند.

دنیای اقتصاد: جنگ‌های ایران و روس یکی از لحظه‌های سرنوشت‌ساز تاریخ ایران است که در جریان آن تجربه شکست منجر به بررسی علل ناکامی شد و نخستین‌بار ایرانیان در یک مقایسه پی به عقب‌ماندگی خود نسبت به رقبای غربی بردند و درصدد سامان دادن به این وضعیت برآمده‌اند. بررسی این روند آغازین چگونگی مواجهه ما را با این شرایط به نمایش می‌گذارد. یاسر خوشنویس پژوهشگر تاریخ علم در نشستی که در 16 اردیبهشت ماه توسط پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد، همین مواجهه را با استفاده از مطالعات بین رشته‌ای مورد توجه قرار داد.

امتیاز تنباکو لغو شد. این خبری بود که روز ۲۴ اردیبهشت ۱۲۷۰ هجری شمسی دهان به دهان مردم تهران چرخید. فتوای تحریم تنباکو از سوی آیت‌الله میرزای‌شیرازی علیه شرکت بریتانیایی «رژی» صادر شده بود. اندیشه انحصار تجارت توتون و تنباکو را نخستین‌بار محمدحسن خان اعتمادالسلطنه وزیر انطباعات ناصرالدین شاه مطرح کرد. وی در جمادی‌الآخر 1303 پیشنهادی در 9 فصل با عنوان «قانون اداره انحصاریه تنباکو و توتون و متفرعات آن» به ناصرالدین شاه ارائه داد ولی شاه به آن توجه نکرد. سال بعد اعتمادالسلطنه قانون‌نامه دیگری در سی فصل به منظور مالیات گرفتن از عایدات دخانیات برای ازدیاد عواید کشور تنظیم کرد که به‌رغم تصویب ناصرالدین شاه به سبب مخالفت علما و بی‌میلی امین‌السلطان صدراعظم که به‌دستور شاه عهده‌دار اجرای آن بود، تحقق نیافت.

14 مه سال 1608 اتحادیه پروتستان در شهر اورهاوزن آلمان بنیان نهاده شد. جنبش پروتستانتیسم از سال 1517 آغاز شده بود. یک کشیش آلمانی به نام مارتین لوتر اعتراضات خود را تنظیم و آن را بر سر در کلیسای شهر ویتنبرگ در آلمان نصب کرد که در آن به 95 مورد از افراط‌های واتیکان اعتراض شده بود. واکنش واتیکان احضار لوتر و قصد اعدام او بود. اما لوتر این بخت را یافت که مورد حمایت حاکم آلمانی منطقه قرار گیرد. دیری نگذشت که بسیاری از کشیشان و مسیحیان به نهضت لوتر پیوستند. گرچه خود او مایل نبود کلیسا یا فرقه‌ای جدید ایجاد کند، بلکه می‌خواست کلیسای کاتولیک از درون اصلاح شود، اما پیروانش نهضت لوتر را تبدیل به فرقه‌ای جدید در مسیحیت کردند.

موضوع حمل‌ونقل عمومی در تهران نیز یکی از بحث‌هایی بود که 55 سال پیش در سمینار ۶ روزه «مسائل اجتماعی شهر تهران» مطرح شد. جهان‌بینی، رئیس هیات‌مدیره شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه در آن سمینار گزارشی از وضعیت شرکت واحد در شهر تهران و حومه ارائه کرد و گفت: «سال 13۳۱ تاسیس شرکت اتوبوسرانی از طرف نمایندگان مجلس شورای ملی تصویب شد ولی به علت مشکلاتی که پیش آمد به مرحله اجرا در نیامد. در سال ۳۲ اصولا اتوبوسرانی تهران به صورتی که مسیر معین یا وقت و ساعت مشخص از نظر شروع و خاتمه کار داشته باشد، فاقد بود.

نشست تخصصی «ایران در اندیشه مورخان چین باستان (قرن سوم تا هفتم میلادی)» روز سه‌شنبه 19 اردیبهشت 1395 با حضور پروفسور یانگ جوپینگ، استاد گروه تاریخ دانشگاه نانکای چین و دکتر حمیدرضا پاشازانوس، فوق‌دکترای دانشگاه نانکای چین و محقق روابط ایران و چین در دانشگاه بن آلمان، دکتر صفورا برومند، عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و دبیر کارگروه بین‌الملل انجمن ایرانی تاریخ و جمعی از دانشجویان و علاقه‌مندان مطالعات تاریخی، برگزار شد. در این نشست که با همکاری دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی(ره) قزوین و سازمان اسناد و کتابخانه ملی، در سالن پرهام ساختمان آرشیو ملی ایران برپا شد، یانگ جوپینگ که از پژوهشگران در حوزه جاده ابریشم در عصر باستان به‌شمار می‌رود، به معرفی ایران عصر اشکانی از منظر سه متن تاریخی…

در سنه 1309 ه. ق کمپانی رژی امتیاز دخانیات را از ناصرالدین شاه گرفت و در عوض چند کرور به شاه و درباریان داد. بزرگان ایران از علما و غیرهم بر معایب و وخامت این عمل واقف شدند که امروز دخانیات محدود شد فردا نمک و روز دیگر هیزم و زغال و آب و غیره و به ازای آن مبالغی گرفته خواهد شد و صرف آبادی مملکت نخواهد شد. یا تفاوت مواجب فلان شاهزاده است یا مدد معاش فلان آقازاده یا خرج مسافرت فرنگ. ملت متضرر شده و نفع را خارجه برده و بر مملکت هم تسلط و نفوذ تامی حاصل خواهند کرد.

- تاریخ بیداری ایرانیان، ناظم‌الاسلام کرمانی

روزنامه اطلاعات روز پنج شنبه چهارم بهمن ماه سال 1358 در صفحه اول خود هیچ اشاره‌ای به نخستین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری نکرده است! اما در صفحه 5 این روزنامه گزارشی با عنوان «اولین رئیس‌جمهور ایران کیست؟» منتشر شده است!