شماره روزنامه ۵۹۷۵
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • دنیای اقتصاد: دومین هم‌اندیشی درباره خواجه نظام‌الملک و تداوم فرهنگی ایران (نگاهی انتقادی به روایت سیدجواد طباطبایی) در روز یکشنبه بیستم فروردین ماه در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد که در جریان آن شماری از استادان فلسفه، تاریخ، جامعه‌شناسی و علوم سیاسی به بیان دیدگاه‌های خود در رابطه با رویکرد دکتر سیدجواد طباطبایی به تاریخ و به‌ویژه شخص خواجه نظام‌الملک پرداختند. آنچه در ادامه می‌آید سخنرانی دکتر محمدعلی مرادی با عنوان «نقد پدیدارشناسانه بر کتاب خواجه نظام‌الملک یا مجموعه پروژه دکتر طباطبایی» است که در جریان آن دکتر مرادی کوشید ضمن روشن‌سازی روند پروژه فکری دکتر طباطبایی به پاره‌ای از نارسایی‌های موجود در نظریه او اشاره کند.

  • 18 آوریل (29 فروردین) سال 1954 جمال عبدالناصر به‌عنوان نخست‌وزیر مصر کار خود را آغاز کرد و دو سال بعد به مقام ریاست‌جمهوری رسید. وی به همراه محمد نجیب، انقلاب ۱۹۵۲ این کشور را رهبری کرد که به سرنگونی پادشاهی مصر و سودان انجامید. وی در کشور خود به تسریع روند مدرنیزاسیون و اجرای اصلاحات سوسیالیستی دست زد و با ترویج اندیشه‌های پان‌عربی برای مدت کوتاهی مصر را با سوریه متحد کرد و جمهوری متحده عربی را بنیان گذاشت. ناصر یکی از مهم‌ترین شخصیت‌های سیاسی هم در تاریخ مدرن اعراب و هم در کشورهای در حال توسعه سده بیستم به‌شمار می‌رود.

  • 29 فروردین سال 1367 پس از آنکه نیروهاى دریایى آمریکا قصد تسخیر سکوهاى نفتى سلمان، ابوذر و نوروز را در خلیج فارس داشتند، نیروى دریایى ارتش جمهوری اسلامی ایران بلافاصله و براى دور کردن و راندن نیروهاى متجاوز به این سکوهاى نفتى که جنبه‌ حیاتى براى ایران داشت، وارد عملیاتى بزرگ در چند جبهه شد. پس از هشت ساعت درگیرى ارتش ایران با تفنگداران و نیروهاى دریایى آمریکا، سکوهاى سلمان و ابوذر از آنها پس گرفته شد. یادآوری می‌شود که 29 فروردین‌ماه مصادف با اعلام روز ارتش جمهوری اسلامی ایران در سال 1358 هجری شمسی است.

  • 18 آوریل سال 1906 یک زلزله بسیار شدید و متعاقب آن حریق، سه چهارم شهر سانفرانسیسکو را ویران و با خاک یکسان کرد و با اینکه در آن زمان این شهر جمعیت امروز را نداشت 700 تا چهار هزار تن کشته شدند. در میان این مقتولان 275 نفر از زندانیان شهر بودند که در ساختمان زندان کشته شدند. در سال 1851 نیز حریق مرگباری در سانفرانسیسکو روی داده بود. سانفرانسیسکو و همه ایالت کالیفرنیای آمریکا روی کمربند زلزله واقع شده‌اند.

    .
  • طباطبایی همان‌طور که در رساله دکترایش اشاره کرده، از تحلیلگران اندیشه فلسفی هگل است. او متأثر از اندیشه هگل است که می‌گوید: در شرق یک تن آزاد است و آسیا را تمدن آغازها می‌داند و بر ناممکن بودن بازگشت به دوران قدیم (طلوع اندیشه) و نهادهای اجتماعی - سیاسی آن اشاره دارد و معتقد است میان جهان قدیم و جدید گسستگی مهمی ایجاد شده است و تنها رویکرد به تاریخ را بر مبنای اندیشه تجدد مقدر می‌داند. عطف به اندیشه فلسفی هگل، آسیا قاره‌ای است که اگر چه نقطه سرآغازهاست، اما حدوث جسمی یا صوری دارد و روح و معنویت در آن بقا نمی‌یابد.

  • انقلاب صنعتی نیروی کار و مواد اولیه را به شدت تحت تاثیر قرار داد. صنایع نساجی و پنبه انگلستان که در سال 1785 حدود 80 هزار نفر را در استخدام داشتند پنجاه سال بعد یعنی در دهه 1830 شمار کارگران خود را به 830 هزار نفر رسانده بودند. در فرانسه نیز بین سال‌های 1812 تا 1840 میزان مصرف پنبه خام از 10 میلیون کیلوگرم به 55 میلیون کیلوگرم افزایش یافت و در سال 1869 از 120 میلیون کیلوگرم گذشت.

    - به نقل از کتاب تاریخ صنایع و اختراعات، پی یر روسو، ترجمه حسن صفاری

    .