آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد
-
ساعت سعد تخت‌وتاج آقامحمدخان
فرزانه ابراهیم‌زاده
شاه همان‌طور که زیر بار سنگینی تاج کیانی روی تخت نشسته بود، با لحنی دستوری گفت بیگلربیگی به همه مملکت سوار بفرستید تا جار بزنند از این لحظه از سواحل ارس تا جیحون و از شام تا ماوراءالنهر زیر نگین شاهی سلسله جلیله قاجاریه هستند و به یمن ساعت سعد بر تخت نشستن ما در این باغ گلستان شاهی، طهران به لقب دارالخلافه ممالک محروسه ملقب می‌شود. حکم ملوکانه ما بر این است به نام پایتخت و سلسله تازه سکه ضرب شود. ۲۳1 سال پیش در یکی از روزهای فروردین ۱۱۶۵ شمسی هیچ کدام از کسانی که در مجلس تاج‌گذاری آقامحمدخان قاجار و بنیانگذاری رسمی سلسله قاجاریه در کاخ گلستان بودند، نمی‌دانستند چه در فکر شاه تازه به تخت نشسته می‌گذرد که شهر نه چندان بزرگ و معروف تهران را به‌عنوان…
-
دومین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی
انتخابات دومین دوره مجلس شورای اسلامی در روز جمعه ۲۶ فروردین ۱۳۶۳ برگزار شد. در این انتخابات که ۱۵۸۶ نفر آمادگی خود را برای کاندیداتوری اعلام کردند، صلاحیت ۱۲۷۵ نفر از داوطلبان از سوی هیات‌های اجرایی و شورای نگهبان تایید شد. اخبار روزنامه‌های آن زمان نشان می‌دهد که مهم‌ترین و جدی‌ترین احزاب شرکت‌کننده در این دوره از انتخابات، جامعه روحانیت مبارز و حزب جمهوری اسلامی بوده‌اند. حزب جمهوری اسلامی به‌عنوان اصلی‌ترین نیروی سیاسی کشور به همراه گروه‌های سیاسی- اجتماعی، همچون روحانیت و دانشگاهیان و اصناف و بازار در این عرصه فعالیت می‌کردند.
-
صلح ایران و عثمانی
27 فروردین 992 هجری شمسی (16 آوریل 1613 میلادی) در اصفهان، مذاکرات صلح ایران و عثمانی با امضای یک قرارداد به پایان رسید. طبق این قرارداد که در پی یک رشته جنگ‌های سه ساله امضا شد، دولت عثمانی از همه دعاوی خود در قفقاز دست کشید. شاه عباس که در جنگ با عثمانی نیاز به روسیه را به‌شدت احساس می‌کرد، سیاست اتحاد با روسیه علیه عثمانی را دنبال کرد و در این راه از هر فرصتی سود برد. او هیات‌های متعددی به روسیه اعزام و از هیات‌های روسیه نیز به گرمی پذیرایی کرد. هدف این تبادل هیات‌ها زمینه‌سازی برای اتحاد علیه عثمانی بود؛ اگرچه گاهی تشریفاتی و گاهی ظاهرا برای خرید اسلحه بود.
-
ابلاغ قانون تبدیل ماه‌ها
قانون تبدیل بروج به ماه‌های فارسی 27 فروردین سال 1304 ابلاغ شد. این قانون مشتمل بر دو ماده بوده و در یازدهم فروردین 1304 به تصویب مجلس شورای ملی رسیده و در آن مبدأ تاریخ، هجرت خاتم‌النبیین (ص)، آغاز سالروز اول بهار، سال شمسی حقیقی و تعداد ماه‌ها 12 عدد اعلام و نیز سال‌شماری ختا و اویغور از تاریخ تصویب این قانون منسوخ اعلام شده است. به‌درستی روشن نیست از چه زمانی ماه‌شماری برجی (حمل، ثور و. . . ) به گاهشماری ایرانی راه یافته است. روایات تاریخی در این زمینه متفاوت است. پس از حمله مغول، گاهشماری مغولی ختا و اویغور تبدیل به گاهشماری ایرانی شد.
-
وجه تسمیه مناطق قدیمی تهران
نام‌ها یکی از مهم‌ترین عناصری هستند که در پیوند با فرهنگ جامعه شکل می‌گیرند و منظومه‌ای از مفاهیم، استدلالات، کنایه‌ها و پس زمینه‌های ذهنی مردم را به نمایش می‌گذارند. همچنین روند تحولات تاریخی در نامگذاری مکان‌ها این امکان را در اختیار پژوهشگران قرار می‌دهد که با سیر تحولات تاریخی، رویکردهای سیاسی و بافت فرهنگی و اعتقادی مردم هر ناحیه آشنایی پیدا کنند. تهران به‌عنوان پایتخت قاجاریه همچنان وارث بسیاری از نام‌های کهن خود است که اگرچه امروزه دلایل این نامگذاری‌ها تقریبا به دست فراموشی سپرده شده و بافت فرهنگی و حتی محدوده جغرافیایی بسیاری از آنها تغییر یافته است اما برخی نام‌ها همچنان دست‌کم در بخش‌هایی از شهر تداوم یافته است و یادآور دیرینگی و تاریخ آن است.