شماره روزنامه ۵۹۷۵
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • گارون سرکیسیان: آبراهام یروانتسی (ایروانی) از مورخان ارمنی سده ۱۸میلادی است. از وی اثری برجای مانده است به نام «تاریخ پادشاه پارسی» که عمدتا به رویدادهای سال‌های پایانی ایران صفوی تا به پادشاهی نشستن نادرشاه می‌پردازد و رویدادهای مهم روابط و مناسبات ایران، عثمانی و افغان‌ها را در این دوره شرح می‌دهد. این رویدادها با حمله افغان‌ها و سقوط اصفهان آغاز می‌شود و با یورش عثمانی به ارمنستان شرقی (بخش ایرانی)، فتح ایروان، و سپس ظهور نادر ملقب به طهماسب قلی‌خان و پیروزی‌های درخشان وی بر افغان‌ها و عثمانی و برقراری دوباره حاکمیت ایران بر مناطق از دست رفته ادامه می‌یابد.

  • نادرشاه افشار (۲ آذر ۱۰۶۷ ابیورد (درگز) - خرداد ۱۱۲۶ قوچان) هجدهم اسفند سال 1114 ه. ش در دشت چوروس، ناحیه مغان خراسان تاج‌گذاری کرد. از این رو آن تاریخ را باید آغاز دوره افشاریه و پایان دوره صفویه دانست. نادرقلی قراخلوی افشار، همزمان با حمله افغان‌ها به ایران و انقراض دولت شاه سلطان حسین صفوی، در خراسان قیام کرد. او اشرف افغان را در سه جنگ پیاپی شکست داد. سپس با دولت عثمانی به جنگ پرداخت و قسمتی از ولایات غربی ایران را از آن دولت باز گرفت. در سال 1111 ه. ش مصالحه شاه طهماسب را با دولت عثمانی بهانه کرد و او را از تخت سلطنت به زندان افکند و پسر خردسالش عباس‌میرزا را به ظاهر پادشاه خواند و خود با عنوان«نایب‌السلطنه» فرمانروای ایران شد.

  • نادر از دید ظاهر و اندام چنین بود: مویش سیاه، چشمانش درشت و نافذ، پیشانی‌اش بلند، صورتش گندمگون، بدنش نیرومند و قدش در حدود شش پا، شانه‌هایش جلو آمده بود و صورتش هنگامی که وی لب به سخن می‌گشود هیبتی خاص داشت. صدای او چنان قوی و طنین‌افکن بود که از مسافت‌های دور شنیده می‌شد. تاثیر همین صدای قوی‌اش در نبردها بسیار زیاد بود. قوه حافظه او و همچنین وقوف او به احوال و اخلاق ملت ایران شگفت‌انگیز بود. وی نام بسیاری از سرداران را به خوبی در حافظه داشت و در جنگ‌ها نام کوچک افراد را به خوبی صدا می‌کرد.

  • رزم آرا در روز 16 اسفند 1329در مجلس ختم آیت‌الله فیض به دست یکی از افراد جمعیت فداییان اسلام به نام «خلیل طهماسبی» ترور شد. علی رزم‌آرا در روز دهم فروردین سال 1280ش. در تهران به دنیا آمد. او بعدها به نام سپهبد رزم‌آرا در تاریخ سیاسی ایران شهرت یافت. پدرش از افسران تحصیل‌کرده قزاقخانه بود، از این‌رو فرزندش را برای تحصیلات ابتدا به مکتب‌خانه و سپس به مدارس الیانس، اقدسیه و دارالفنون فرستاد. در هفده‌سالگی وارد مدرسه نظام مشیرالدوله شد و بعد از آن موفق شد به خدمت بریگاد مرکزی در آید.

    در عملیاتی در شمال برای مقابله با جنگلی‌ها (طرفداران میرزا کوچک خان جنگلی) و در سرکوب اسماعیل آقا سیمیتقو در آذربایجان نیز شرکت موثر داشت و در ۱۲۹۹ درجه نایب دومی (ستوان دومی) گرفت.