شماره روزنامه ۵۹۹۳
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • امیر طیرانی و فرید دهدزی: همزمان با گذشت نیم قرن از درگذشت دکتر مصدق و همزمانی آن با شصت‌وپنجمین سالگرد ملی شدن نفت، در صدد یک گفت‌وگو تخصصی و فنی در زمینه ملی شدن نفت بودیم. دکتر محمدعلی موحد آثاری جدی در زمینه تاریخچه نفت در ایران، مانند مجموعه چهار جلدی کتاب «خواب آشفته نفت»، نوشته است؛ همچنین کتابی که حدود نیم قرن پیش از جمله منابع حقوقی درباره نفت بود، یعنی کتاب نفت ما و مسائل حقوقی آن. او از جمله مورخان و تحلیلگرانی است که ضمن شناخت عمیق جوانب تکنیکی صنعت نفت، به جوانب حقوقی آن اشراف کامل دارد.

  • پس از اجلاس سران دول صادرکننده نفت که از 13 تا 15 اسفند 1353 شمسی در الجزیره پایتخت الجزایر تشکیل شد، ایران و عراق طی اعلامیه مشترکی اعلام کردند که درمورد رفع اختلافات دو کشور به توافق رسیده‌اند و امنیت و اعتماد متقابل را در امتداد مرزهای مشترک خویش برقرار خواهند ساخت.

    بنا به این اعلامیه، طرفین تصمیم گرفتند روابط حسن همجواری و دوستانه خود را به‌ویژه در راه حذف و از بین بردن کلیه عوامل منفی و ایجاد همکاری متقابل برقرار سازند. آنها تاکید کرده بودند که منطقه باید از هرگونه دخالت خارجی مصون بماند.

  • 16 اسفند ماه 1325 اعزاز نیک پی وزیر پست و تلگراف که پیش‌تر به‌دلیل شرکت در انتخابات مجلس شورای ملی استعفا داده بود، مجددا از طرف نخست‌وزیر به معاونت نخست‌وزیری و وزارت پست و تلگراف تعیین شد.

    .
  • ششم مارس 1899 شرکت علوم دارویی «بایر» آسپرین را به‌عنوان یک داروی تجاری به ثبت رساند. داروی آسپرین پیش‌تر کشف شده بود؛ اما شرکت بایر توانست آن را به صورت یک داروی تجاری دربیاورد. بایر در حال حاضر جزو بزرگ‌ترین شرکت‌های دارویی و تولیدکننده سموم کشاورزی در جهان است که بیش از 115 هزار کارگر و کارمند دارد. درآمد این شرکت در سال 2016 حدود 42/ 7 میلیارد دلار برآورد شد. فریدریش بایر، بنیان‌گذار شرکت داروسازی و تولید مواد شیمیایی بایر در سال ۱۸۶۳ به همراه دوستش یوهان، شرکتی کوچک را در شهر ووپرتال آلمان تاسیس کرد.

  • نخستین شماره مجله تایم سوم مارس سال 1923 در نیویورک منتشر شد. تایم اکنون جزو معتبرترین نشریات در سطح جهان است که با شمارگان 3,032,581 (سال 2016) با قدرت به حیات خود ادامه داده است. ضمن اینکه وب‌سایت آن نیز روزانه بیش از پنج میلیون نفر بازدیدکننده دارد. این نشریه از سال 1927 عکس شخصیت‌های برجسته را روی صفحه اول خود می‌اندازد. تا کنون عکس 18 شخصیت سیاسی ایران روی جلد تایم قرار گرفته است. در سال ۱۹۶۰ «دانشمندان آمریکایی»، در سال ۱۹۵۶ «مبارزان آزادیخواه مجارستانی»، در سال ۱۹۷۵ «زنان آمریکایی» و در سال ۲۰۰۳ «سربازان آمریکایی» از گروه‌هایی بوده‌اند که به‌طور مشترک روی جلد شماره مخصوص آخر سال تایم قرار گرفته‌اند.

  • طبقه دیگر مردم تهران را کارمندان تشکیل می‌دهند که جلوی نام آنها کلمه «میرزا» قرار دارد و با همین کلمه از دیگر طبقات مشخص می‌شوند. اطلاعات و معلومات آنها از آنچه به‌طور سطحی در مکتب‌خانه‌ها و احیانا مدارس آموخته‌اند تجاوز نمی‌کند و فکر و ذکرشان این است که به پولی برسند و اسب، نوکر و کلفت داشته باشند، بنشینند قلیان بکشند و حکایات جالب برای یکدیگر تعریف کنند و توجه ارباب و رئیس‌شان را به خود یادآور شوند. آنها دائما سرکار خود در کمین هستند که چگونه ممکن است در آمد خود را زیادتر کنند و مداخل بیشتری داشته باشند.

  • در فاصله سال‌های1339 و 1342 اقتصاد ایران تحت تاثیر تضادهای سیاسی جنگ‌های قدرتی قرار داشت. در این زمان اقتصاد دچار کسادی شده بود ولی راکد نبود: عواید نفت به‌سرعت بیشتر می‌شد و کمک‌های آمریکا در کوتاه مدت مثل مسکن بود. در این زمان عملکرد بخش کشاورزی ضعیف بود چون تمامی عواید نفتی و وام‌های خارجی در شهرها به مصرف می‌رسیدند. دو سوم کل سرمایه‌گذاری ناخالص به ساختمان و تنها یک‌سوم صرف ماشین‌آلات می‌شد. بیشتر سرمایه‌گذاری‌های دولتی در امور ساختمان بود. با اینکه عواید نفت و کمک‌های خارجی از سوی دولت دریافت می‌شد سرمایه‌گذاری خصوصی دو برابر دولتی بود.

  • عادت و هدف ایرانیانی که در جریان داد و ستد یا خدمات دولتی و مشاغل دیگر می‌باشند این است که پس از اندوختن مبلغی پول نقد نخست خانه‌ای برای سکونت خود درست کنند. سلیقه و رسمشان چنان است که خانه ساخته شده نمی‌خرند، بلکه خانه‌ای متناسب با جمعیت و احتیاجات خود می‌سازند و می‌گویند همچنان که لباس دوخته به اندام هرکس راست نمی‌آید، خانه ساخته شده نیز به‌کار کس می‌خورد که آن را بنا نهاده است.

    در ایران کم‌اند کسانی که در خانه استیجاری زندگی کنند. حتی افراد تنک‌مایه نیز از خود خانه دارند و این موضوع مولود دو واقعیت است.