شماره روزنامه ۵۹۸۶
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • فابیان کولر
    ترجمه: محمدعلی فیروزآبادی

    اگرچه امروز پناهندگان سوری از نظر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری جدید آمریکا و حامیانش، دشمن محسوب شده و در کنار شهروندان شش کشور دیگر مسلمان از ورود به این کشور منع شده‌اند، اما سوری‌ها به نوعی با تاریخ نیویورک گره خورده و پیوندهایی عمیق با این قلب تجارت جهانی دارند. یکصد سال پیش منطقه‌ای که بعدها برج‌های دوقلوی تجارت جهانی در آن ساخته شد به محله عرب‌ها شهرت داشت و به آن «سوریه کوچک» لقب داده بودند. امروزه داستان‌های زیادی در مورد عدم تمایل اعراب به همزیستی با جوامع دیگر گفته می‌شود و حتی گزارشگر نیویورک‌تایمز نیز از سختی‌های تهیه گزارش در محله عرب‌های نیویورک می‌گوید؛ اما نمی‌توان انکار کرد که عرب‌زبان‌های ساکن این متروپل جهانی ریشه‌ای…

  • در ساعات پایانی روز 20 بهمن 57 شبی پرحادثه رقم خورد. رادیو اعلام کرد فیلم ورود امام خمینی بعد از اخبار تلویزیون پخش خواهد شد. در اوایل شب عده‌ زیادی از همافران و درجه‌داران نیروی هوایی در سالن آسایشگاه جمع شدند تا تصاویر امام را از تلویزیون ببینند. ساعت 21 بود که این فیلم از تلویزیون نمایش داده شد و این امر با ابراز احساسات همافران و صلوات تعدادی از آنان همراه شد. این امر موجب اعتراض سربازان گارد جاویدان شد و خطاب به کسانی که صلوات فرستاده بودند، گفتند: «شما نان اعلیحضرت را می‌خوردید و اینجا صلوات می‌فرستید.

  • هشتم فوریه سال 1243 میلادی مغول‌ها پس از تصرف شهر ولادیمیر در روسیه آن را به آتش کشیدند. این شهر در ۱۷۶ کیلومتری شرق مسکو واقع شده است. ولادیمیر در قرن دوازدهم میلادی به اوج شکوفایی، رونق اقتصادی، تجاری و فرهنگی رسیده بود. مغول‌ها با نابودی این شهر یکی از مفصل‌های بزرگ تمدن در روسیه را از میان برداشتند و این شهر دیگر هرگز به روال رونق قبلی‌اش بازنگشت. به گفته یک مورخ حمله مغول‌ها آغاز فروپاشی تمدن شرقی و برتری یافتن غرب بود.

    .
  • لویی آگوست بلانکی، نظریه‌پرداز و روزنامه‌نگار فرانسوی هشتم فوریه ۱۸۰۵ به دنیا آمد. بلانکی حقوق و پزشکی خواند اما به سیاست روی آورد و در انقلاب جولای ۱۸۳۰ نقشی فعال داشت. او در دوره رژیم لوی فیلیپ به حمایت از جمهوری‌خواهی پرداخت و از ‌این‌رو به حبس‌های متمادی محکوم شد. بلانکی یکی از رهبران شورش سال ۱۸۴۰ بود. او دستگیر و به مرگ محکوم شد؛ اما حکم مرگش در دادگاه به حبس ابد تخفیف یافت. بلانکی در پی انقلاب ۱۸۴۸ آزاد شد و دوباره فعالیت‌های خود را علیه نهادهای موجود از سر گرفت. او اعلام کرد که این انقلاب صرفا تغییر نام بود.

  • پایان سده هجدهم و نیمه نخست سده نوزدهم در تاریخ دوران نوین ایران روزگاری ویژه بود که تا حدود بسیاری راه‌های رشد بعدی کشور معین شد. در همین روزگار بود که یکپارچگی ایران زیر سیطره دودمان قاجار انجام گرفت، مرزهای دولت در اساس معین گردید و دستگاه دولتی با گرایش آشکار به پذیرش شکل اداری اروپا پای گرفت. در همین روزگار فشار سیاسی، نظامی و اقتصادی دولت‌های اروپا بیشتر شد و اصول سیاست خارجی که می‌توانست تمامیت ارضی و استقلال حقوقی کشور را نگاه دارد، مطرح شد و در کشور روند از هم فروپاشی نظام فئودالی و شکل‌یابی روش سرمایه‌داری که هنوز سست بود آغاز و نشانه‌های بحران‌های آشکار سیاسی، اجتماعی و اقتصادی پدیدار شد.

  • دکتر حامد عامری

    نهادهای سیاسی را می‌توان بخش مهمی از ساختار اعمال قدرت در هر دولتی دانست. اساسا، حاکمیت سیاسی توسط نهادهای سیاسی که برآمده از اقتدار دولت هستند، اعمال می‌شود. یکی از مهم‌ترین ضعف‌ها در ساختار دولت قاجار، نبود نهادهای سیاسی و حاکمیتی مشخص بود. نهادهایی که براساس ضوابط و قوانین و صلاحیت‌ها و حیطه تعریف شده، به اعمال قدرت بپردازند. در دیوان‌سالاری سنتی، هیچ‌گاه «جایگاه»ها، به «نهاد»ها تبدیل نشده بود و آنچه موجود بود، سنت‌های کهن دیوان‌سالاری بود که به هرحال با آنها دولت، نه الزاما جامعه، اداره می‌شد.