شماره روزنامه ۵۹۸۸
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • دنیای اقتصاد: ویلم فلور ایرانشناس هلندی در نشستی که در تاریخ 20 آذرماه سال‌جاری در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به همت مرکز اسناد فرهنگی آسیا برگزار شد، به سخنرانی در رابطه با «عملکرد کمپانی هند شرقی در اقتصاد ایران» پرداخت. بخشی از این سخنرانی روز گذشته در همین صفحه به چاپ رسید. آنچه در ادامه می‌خوانید بخش دیگری از سخنان او در رابطه با تاریخ اقتصاد ایران طی دوره‌های صفویه تا قاجاریه است که بسیار محل مناقشه است. او نیز مانند اغلب غربی‌ها به ایران نگاهی یک‌طرفه و جانبدارانه دارد.

  • 25 آذرماه 1329، دکترمحمد مصدق و ده تن از یارانش به‌عنوان اعضای کمیسیون نفت گزارش خود را به مجلس دادند و پیشنهاد کردند که قرارداد سال 1933 ایران و انگلستان لغو و صنعت نفت ایران ملی و در دست دولت قرار گیرد و درآمد این ثروت ملی صرف عمران، پیشرفت کشور و ارتقای سطح زندگانی ایرانیان (نه پرداخت حقوق کارمندان و هزینه‌های جاری دولت) شود. در پی اعلام این طرح و از روز بعد تشکیل اجتماعات و ایراد نطق‌ها و انتشار مقالات به پشتیبانی از آن آغاز شد. سی‌ام آذرماه ده‌ها هزارتن و عمدتا جوانان در میدان بهارستان گرد هم آمدندو خواستار ملی شدن صنعت نفت شدند.

  • 25 آذرماه 1347 اعلام شد که نظام نوین آموزش و پرورش کشور قطعی شده است. با اجرای این نظام تحصیلات عمومی که شامل دو دوره شش ساله بود به سه دوره تبدیل شد: ابتدایی 5 سال، راهنمایی 3 سال و متوسطه 4 سال. قبلا و در سال 1345 هدف و برنامه‌های این نظام به‌صورت یک کتابچه برای اصحاب‌نظر ارسال شده بود تا نظر خودرا به کمیسیون مربوطه بفرستند. هادی هدایتی و منوچهر تسلیمی (وزیر مربوط و معاون او) مبتکر نظام تازه آموزش و پرورش کشور بودند. هدف از دوره راهنمایی تحصیلی کشف استعداد نوجوانان و شکوفا ساختن آنها و هدایتشان به دوره متوسطه بود که قرار بود چند رشته داشته باشد.

  • 15 دسامبر سال 1774 مهاجران انگلیسی بندر بوستون به نشانه اعتراض به مالیات تازه بر چای وارداتی 300 صندوق چای را به دریا ریختند که در تاریخ به «بوستون تی‌پارتی» معروف شده و آغاز انقلاب استقلال آمریکا به‌شمار می‌رود.

    .

  • من پیش از این نیز موقعیت پولی ایران را در مقالات مختلف و حتی یک کتاب دیگر بررسی کرده بودم. در عین حال کتابی هم با عنوان «اقتصاد در ایران عهد صفوی» منتشر کرده‌ام که تحلیلی از نظام صفوی ارائه می‌دهد؛ به علاوه مقاله‌ای که به همراه پت کلاوسن با عنوان «جست‌وجوی صفویان برای طلا و نقره» نوشته‌ام. گذشته از اینها، مقاله‌ای دارم در رابطه با نظام پولی عهد صفوی که مبتنی بر سه‌گونه فلز بود. این مقاله را در میزگرد «صفویان» که سال ۱۹۹۹ در ادینبورگ برگزار شد، ارائه کردم. همین‌طور نیز مقاله‌ای تحلیلی درباره نظام پولی قاجار داشته‌ام که سال ۱۹۹۸ در انجمن مطالعات خاورمیانه (مسا) ارائه شد.

  • مجلس شورای ملی همواره نسبت به ضررهای وارد آمده از تجدید امتیاز دارسی (1312 شمسی) به دولت ایران ناراضی بود. عملیات استخراج نفت در نخستین سال‌های پس از موافقت‌نامه 1312 روند عادی خود را طی می‌کرد، اما پس از پایان یافتن دوره رکود اقتصادی جهان، سیل تقاضای جهانی به سمت فرآورده‌های نفتی سرازیر شد و در پی آن، حجم عملیات شرکت نفت بریتانیا و ایران رو به گسترش نهاد. این جریان، اختلاف نظرهایی را بر سر واحد سنجش در محاسبات حق‌الامتیاز و میزان درآمدها بین شرکت و دولت ایران پدید آورد. مجلس از شاه خواست که در جریان گسترش عملیات نفتی، خواهان افزایش درآمد نفتی شود.

جستجوی پیشرفته