در آغاز قرن نوزده، انگلستان حضور چشمگیری در صحنه‌های مختلف ایران داشت. یکی از راه‌های نفوذ آنان، ورود پزشکان انگلیسی به ‌ایران و حضور آنها در دربار و نیز حضور هیات‌‌‌های مبلغ مذهبی در کشور و نفوذ آنان میان طبقات مختلف مردم بود. به‌ قول دنیس رایت،1 پزشکان انگلیسی، کانال ارتباطی مفیدی بین سفارت انگلستان و دربار به  شمار می‌آمدند. پزشکان انگلیسی همراه مبلغان مذهبی، یا از طرف کمپانی هند شرقی یا به‌طور مستقل به‌ ایران می‌آمدند، بعدها نیز شرکت نفت ایران و انگلیس، عده‌‌ای از این طبیبان را به ‌ایران فرستاد.

تاریخ و اقتصاد: چارلز عیسوی پژوهشگر مصری در پژوهش ارزشمند خود در رابطه با «تاریخ اقتصادی ایران» به اقشار و گروه‌های گوناگون در دل تاریخ قاجار اشاره دارد و زندگی‌ آنها را از دریچه اقتصادی مورد توجه قرار داده است. در این میان اشاره او به گروه‌های اقلیت و به‌ویژه زنان که به دلایل گوناگون معمولا از چشم تاریخ‌نگاران پنهان مانده‌اند، جالب توجه است. در اینجا به وصفی که او در رابطه با زندگی روزمره زنان جلفا در عهد قاجار آورده است، اشاره می‌کنیم:

«در جلفا نیز مثل سایر نواحی اداره امور خانه برعهده زنان است.

سویچیرو هوندا، صنعتگر ژاپنی در هفدهم نوامبر سال 1907 در ناحیه شیزوکا به دنیا آمد. مادرش یک بافنده و پدرش فروشنده و تعمیرکار دوچرخه بود. آنها زندگی بخورو نمیری داشتند و جزو طبقه تهیدست جامعه ژاپن در آن روزگار بودند. سویچیرو در نوجوانی راهی توکیو شد و مدتی به‌عنوان شاگرد گاراژ کار کرد اما در نهایت مجبور به پرستاری از کودک صاحب گاراژ شد. او برای این کار ماهی یک دلار و ۲۵ سنت حقوق می‌گرفت. او از این کار خوشش نیامد و آن را ترک کرد. مدتی بلاتکلیف بود تا اینکه به‌عنوان مکانیک خودرو مشغول به کار شد.

پارتا داسکوپتا، استاد اقتصاد در دانشگاه کمبریج در 17 نوامبر 1942 به‌دنیا آمد. او در داکا متولد شد و پدرش آمیتیا کومار داسکوپتا نیز اقتصاددان بود. وی تحصیلات مقدماتی خود را در هندوستان سپری کرد و سپس در سال 1968 موفق به اخذ مدرک دکترای در رشته اقتصاد از دانشگاه کمبریج شد. موضوع پایان‌نامه او «جمعیت، رشد و سرمایه غیرقابل انتقال (تحقیق در تئوری رشد اقتصادی مطلوب)» بود و علایق پژوهشی وی به حوزه‌های رفاه، توسعه اقتصادی، جمعیت، محیط‌زیست، منابع اقتصادی، سرمایه اجتماعی و تئوری بازی‌ها مربوط می‌شود.

سر هنری راولینسون، دیپلمات و شرق‌شناس بریتانیایی در 15 نوامبر سال 1846 پس از سال‌ها تحقیق توانست زبان کتیبه بیستون را کشف کند. نخستین کسی بود که خط میخی را با بررسی کتیبه‌های بیستون خواند. راولینسون یک افسر و کارمند شرکت هند شرقی بود. او در سال 1836 میلادی از ذهاب تا منگشت و سراسر خاک لرستان و بختیاری را درنوردید و تاریخ آن مناطق را از نزدیک بررسی کرد. نام راولینسون در محافل علمی و آکادمیک به چند دلیل تثبیت شد. علت اصلی این موفقیت نسخه‌برداری از کتیبه داریوش بزرگ در بیستون و رمزگشایی خطوط میخی و ترجمه آن است که با این کار جایگاهی بی‌نظیر نصیب خود کرد.

دکتر حامد عامری

اصلاحات در دارالسلطنه تبریز، در چند وجه قابل ملاحظه است. یکی از مهم‌ترین آنها، اصلاح در ارتش بود، به سبب اینکه، شکست از روسیه، علت اصلی وضعیتی بود که ایران، در آن روزگار، به آن مبتلا شده بود. اگر چه، دامنه اصلاحات در تبریز، صرفا در بعد نظامی باقی نماند و بخش‌های دیگر حکومت را نیز فرا گرفت، و البته دولت مستعجلی نیز بیش نبود.

اصلاحات «نظام جدید» عباس میرزا چند وجه داشت. یکی، تغییر در وضع ارتش، با استخدام برخی مستشاران اروپایی و به خصوص فرانسوی، دیگری، چنان‌که در یادداشت گذشته آمد، تغییر در وضع دیوان و اصلاحات حکومتی، سه دیگر، فرستادن محصلانی به خارج (انگلستان) برای کسب علوم و فنون جدید.

بررسی‌های تیمی از باستان شناسان دانشگاه تهران برای نخستین بار به کشف یک کتیبه سنگی 3 هزارساله در مریوان منجر شد. محمد معصومیان عضو هیات باستان‌شناسی قلعه ایمام ضمن اعلام این خبر از مطالعه «پروفسور الکساندر ترووتس» زبان‌شناس و آشورشناس دانشگاه لوون بلژیک و «دکتر کامران زند» استاد دانشگاه هایدلبرگ آلمان روی این لوح سنگی خبر می‌دهد. آن‌طور که معصومیان می‌گوید این کتیبه شکسته نه در کاوش‌های قلعه ایمام که همزمان با اتمام این کاوش‌ها توسط یک فرد محلی در نزدیکی محوطه 3 هزار ساله قلعه ایمام پیدا می‌شود.