شماره روزنامه ۵۹۸۸
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • درخصوص اوضاع و احوال مادی و اقتصادی جماعت یهودیان در اواخر عصر صفوی، دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد. میزان دقیق مشارکت آنها در تجارت عمده فروشی نیز نامشخص است. تنریرو، سیاح پرتغالی در سال 904ش/ 1523م در توصیف لار، شهر جنوبی پرجمعیت یهودی، آنها را جمعیتی فقیر یهودی خواند. به نظر می‌رسد لار در قرن شانزدهم به دلیل ورود فراوان هم‌کیشان سفاردی (یهودیان شرقی) رشد کرده است و از تجار یهودی در این زمان به‌عنوان فعالان تجاری در مسیر هرمز و اصفهان یاد می‌شود با این وجود مردم به‌طور کلی فقیر باقی ماندند.

  • احمد شاه قاجار از هفتم تا دهم آبان ماه 1298 خورشیدی (29 اکتبر تا اول نوامبر 1919 میلادی) در لندن به‌سر برد و مورد پذیرایی مجلل و بی‌سابقه مقامات طراز اول انگلستان قرار گرفت و دلیل آن امضای قرارداد نهم اوت (1919) دولت انگلستان با وثوق‌الدوله رئیس‌الوزرا وقت بود که هنوز به دست مجلس نرسیده بود و انگلیسی‌ها می‌خواستند به‌صورتی رفتار کنند که این قرارداد را در ضیافت‌های رسمی لندن از زبان سلطان احمدشاه تایید کنند و مورد استناد قرار دهند و مقدمات اجرای آن را فراهم سازند.

    .

  • 29 اکتبر سال 1909 جهانگیر بابا در بمبئی هند به دنیا آمد. او پس از فراغت از تحصیل در انگلستان، در جریان جنگ‌جهانی دوم به هند بازگشت و به تحقیق در رشته فیزیک اتمی پرداخت و تلاش کرد تا در بنیاد تاتا (متعلق به پارسیان هند) یک مرکز تحقیقات اتمی با هدف ساختن کارخانه برق‌اتمی دایر کند. دکتر بابا پس از استقلال هند، در دولت نهرو نخست‌وزیر این کشور به ریاست انستیتوی انرژی اتمی هند منصوب شد و در این سمت، مقدمات اتمی کردن هند را فراهم کرد.

    .

  • ژان باپتیست تاورنیه، سیاح فرانسوی، در 29 اکتبر سال 1665 به دیدار از شهر شیراز پایان داد. سفرهای تاورنیه میان سال‌های ۱۶۳۲ تا ۱۶۶۸ میلادی صورت گرفت. او درباره شیراز نوشته است: «این شهر هیچ زیبا نیست و بیشتر چون نیمه‌خرابه‌ای به‌نظر می‌رسد. سابق بر این، حصاری خشتی داشته، اما همه تقریبا فروریخته و توجهی به بازسازی آن نشده است. » به نظر وی علاقه ایرانیان بیشتر به ساخت‌وسازهای جدید است و به بناهای قدیمی و بازسازی آنها توجهی ندارند «خانه‌ها نیز از خشت و گل و پوشیده از گچ است». به محض آنکه این خشت‌ها نم برداشت خانه‌ها دیگر تاب مقاومت ندارند.

  • عامل مهمی که اجازه نمی‌داد در دوره قاجار بخش‌خصوصی رونق بگیرد، وجود گمرکات متعدد و بدون‌برنامه در کشور بود. گمرک در کشورهای توسعه‌یافته عامل تنظیم بازار و حمایت از تولید‌کنندگان و بازرگانان داخلی بود ولی در کشور ایران، به گمرکات به چشم منبع درآمد برای هزینه‌های جاری دولت نگاه می‌کردند، به‌خصوص این مشکل با شکست ایران از روسیه و انعقاد دو عهدنامه گلستان و ترکمانچای وارد مرحله جدیدی شد که براساس آن تمام واردات و صادرات روسیه به ایران از روی بهای کالا 5 درصد عوارض گرفته می‌شد. (فلور، 1366 ج1 ص 196) و معاهده ترکمانچای مبنایی شد برای همه ملل اروپایی دیگر که می‌خواستند با ایران معاهده تجاری ببندند چنانکه دولت انگلستان نیز طبق معاهده 1841 م همان حقوق تجار روسی را برای شهروندان خود کسب نمود.

  • ناصرالدین شاه در سال 1267 قمری (1888میلادی) امتیاز کشتیرانی در حوزه سفلی رود کارون را به کمپانی برادران لینچ واگذاشت. در عهدنامه ترکمانچای در مورد اتباع روسیه پیش‌بینی شده بود که برای سکونت خود و تاسیس تجارتخانه و انبار کالا و امثال آنها حق دارند زمین و ساختمان بخرند و اجاره دهند و این امتیاز در کلیه معاهداتی که پس از عقد معاهده ترکمانچای بین ایران و انگلیس و سایر ممالک اروپایی بسته شد، منظور شد، اما در مورد امتیاز کشتیرانی کارون، طبق فرمان و قرارداد مربوط به آن، بنای هرگونه ساختمان و انبار زغال‌سنگ و کالا و دکان و کاروانسرا یا کارگاه‌ها و کارخانه‌ها در دو کرانه رود کارون به‌وسیله کمپانی لینچ ممنوع شد.

جستجوی پیشرفته