شماره روزنامه ۵۹۸۷
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • یکی از مهم‌ترین موضوعات مطرح‌شده در فرمان‌های حکومتی (دوره صفویه) را مسائل اقتصادی تشکیل می‌دهد. از مجموع 26 فرمان حکومتی، 20 فقره از آنها به این امور اختصاص یافته است که 92/ 76 درصد از کل کتیبه‌ها را تشکیل می‌دهد. 17 مورد از این فرمان‌ها مربوط به اعطای تخفیف مالیاتی به اقشار خاص، به شهرهای خاص یا تخفیفات مقررشده به مناسبت تبرک زمان است. این میزان، 85 درصد از موضوعات مطرح‌شده در فرمان‌های با موضوعات اقتصادی و حدود 65 درصد از موضوعات کل فرامین را تشکیل می‌دهد. این مجموعه از فرامین که در محدوده زمانی 969 تا 1047 هجری قمری صادر شده‌اند، متعلق به دوران حکمرانی شاه‌طهماسب اول، شاه‌عباس اول و شاه‌صفی هستند.

  • دکتر نجم‌الدین گیلانی: خوزیان (ایلامیان) در سازمان اداری هخامنشیان نقش فعال و موثری داشتند. با توجه به امتیاز استفاده پیوسته از زبان، کاتبان، مدیران و سربازان ایلام، این سرزمین و ایلامیان نقش مهمی در سازماندهی مجدد شاهنشاه هخامنشی به دست داریوش بزرگ داشتند. ساختار اداری هخامنشیان را تقریبا 4500 لوحه منتشر شده به خط ایلامی در تخت جمشید، مرکز تشریفاتی و اداری هخامنشیان، آشکار می‌سازد. اینکه متون باروی تخت‌جمشید، به‌جای فارسی باستان به ایلامی نگاشته شده‌اند، گواه مهمی از اهمیت میراث فرهنگی، زبانی و خطی ایلامیان در دوران هخامنشیان است.

  • کتابچه باقی مانده از یک دریانورد یونانی که به سال 106 میلادی نگاشته شده برای نخستین بار در 16 اکتبر سال 1921 به‌صورت ضمیمه یک کتاب اکتشافات جغرافیایی انتشار یافت. در این نقشه راه‌های کشتیرانی دریای سرخ و شرق اقیانوس هند و اوضاع جغرافیای انسانی، اقتصادی و طبیعی مناطق ساحلی این آب‌ها را ترسیم و روشن ساخته و از دریای سرخ و حاشیه اقیانوس هند به نام دریای «اریتره» نام برده است. موکا (عدن) را مهم‌ترین بندر این منطقه خوانده و نوشته است که جزیره زنگبار مرکز عمده تجارت برده سیاهپوست و صدور ادویه است.

  • ۱۱۰ سال است که هزاران صفحه کاغذ و صدها کتاب درباره مشروطه و مجلس و موضوعات مرتبط با آن نوشته و میلیون‌ها کلمه، هزینه تعریف و تفسیر این جنبش شده است. ۱۱۰ سال گذشته و ساعت‌ها سمینار، برنامه و چندین نمایشنامه و فیلمنامه به مهم‌ترین رخداد یک قرن گذشته اختصاص داده شده و هنوز ده‌ها و شاید هم صدها سوال بی‌پاسخ مانده است که مشخص نیست کی و کجا به پاسخ آنها خواهیم رسید. یکی از این سوال‌های ناتمام و بی‌شمار، اما شاید این است که بعد از ۱۱۰ سال چقدر با مفهوم مشروطه و مجلس آشنا هستیم و آن را می‌شناسیم و بعد از این یک قرن و یک دهه چه از آن می‌خواهیم؛ سوال‌هایی که این‌ بار به‌جای تاریخ‌نگاران و کارشناسان، از همین مردمی می‌پرسم که برای خرید و گردش به مرکز تاریخی تهران یا زادگاه مشروطه آمده‌اند.

  • در کشور بریتانیا مجموعه آرشیوی متعددی وجود دارد که اسناد مربوط به ایران در آنها نگهداری می‌شود. اگر بخواهیم دسته‌بندی کنیم باید به اولویت کمی و کیفی دسته‌بندی کنیم. اولین آرشیو که این‌گونه اسناد در آن نگهداری می‌شود آرشیو بریتانیا است که در جنوب غرب لندن در منطقه کیوگاردنز است و آرشیوهای دیگر که اسناد در آن نگهداری می‌شود به ترتیب کمی و کیفی آرشیو اسناد دیوان هند (ایندیا آفیس لایبرری) است که مربوط به وزارت مستعمرات و نایب‌السلطنه هند است و بعد از استقلال هند این اسناد به کتابخانه ملی بریتانیا منتقل شده است.