سیدمحمد حسین منظورالاجداد، مریم ثقفی

با تاسیس دارالفنون، علوم مدرن از جمله داروسازی در ایران رواج یافت. در صورتی که قبل از آن، برای آموختن طب و دواسازی، هر فرد نزد یکی از استادان شاگردی می‌کرد و پس از فراگیری رموز کار، به‌طور مستقل مشغول کار می‌شد. طب و داروسازی نوین نیاز به داروهای شیمیایی داشت، به همین دلیل داروخانه‌های جدیدی در نقاط مختلف برپا شد، اما عدم نظارت بر کار این داروخانه‌ها موجب شد که هرکس اقدام به تاسیس داروخانه کند. نخستین گام اصولی برای عرضه دارو و کنترل داروخانه‌های نوین، نظام‌نامه‌ای بود که از سوی وزارت معارف در سال 1298ش، وضع شد که به موجب آن صاحبان دواخانه‌ها مجبور بودند یا دارای تصدیق‌نامه داروسازی باشند یا در صورت دارا بودن پنج سال سابقه کار، در امتحان…

دنیس حسن‌زاده

خرید و فروش بردگان آفریقایی در خلیج‌فارس به پیش از دوره اسلامی برمی‌گردد. روایت‌های قرون وسطایی به شکلی پراکنده به بردگانی اشاره دارند که به‌عنوان مستخدمین خانگی، محافظان، سرباز و دریانوردان در خلیج‌فارس، به کار مشغول بودند. این رویه از میان قرن‌ها امتداد داشته و رشد و نمو پیدا کرده است. در تاریخ مدرن ایران، آفریقایی‌ها عضو جدایی‌ناپذیر خانه‌های افراد صاحب امتیاز بودند. مردان سیاه عمدتا اخته (خواجه) بودند و در داخل حرمسرا و خانه‌های شاه کار می‌کردند، در حالی‌که زنان سیاه مستخدمان زنان ایرانی بودند.

تنظیم و تالیف: حسن فرازمند‌‌‌‌‌

انتشـــار عکــس دولتمردان افغانستان در روز چهارم شهریور سال 1330 (65 سال پیش) در صفحه اول جراید کشور حکایت از آن داشت که دولت به افتخار ورود آنان به تهران ضیافت خوبی برپا کرده است. در عکس یادشده آقایان محمد نعیم‌خان، وزیر معادن افغانستان، کاظمی، وزیر امور خارجه ایران، منتصر رئیس‌کل فروش (نفت) و رحیم‌الله خان، سفیرکبیر افغانستان در ایران دیده می‌شدند و در گزارشی در این مورد، آمده بود: به افتخار آقایان محمد نعیم‌خان، وزیر معادن افغانستان و آقای عبدالله‌خان، رئیس انحصارات آن کشور که برای خرید مواد نفتی به تهران آمده‌اند، مجلس ضیافتی به شام از طرف هیات‌مدیره شرکت ملی نفت ایران در باشگاه نفت داده شد.

استودیو ایران نو فیلم با صدور یک آگهی در جراید کشور در روز 4 / 6/ 1330 رسما اعلام کرد که نیازمند تعدادی هنرپیشه است. در آگهی‌ یادشده آمده بود: استودیو ایران نو فیلم برای اجرای برنامه‌های فیلمبرداری و دوبلاژ خود به تعدادی زن و مرد که معلومات آنها از حدود اول دبیرستان کمتر نباشد، نیازمند است. داوطلبان برای ثبت‌نام و شرکت در امتحان از تاریخ 6 شهریور در روزهای شنبه و چهارشنبه از ساعت 4 تا 5/ 7 بعد از ظهر به دفتر استودیو واقع در سه راه امین حضور مراجعه کنند. در همین روز شرکت ملی نفت ایران در یک آگهی استخدام اعلام کرد که محصلان جدید را برای گذراندن دوره عالی آموزشگاه دولتی نفت آبادان استخدام می‌کند.

شجاع‌الدین شفا، سرپرست وقت اداره‌کل تبلیغات و انتشارات روز چهارم شهریور سال 1330 متنی را در اختیار خبرنگاران گذاشت که در آن گفته شده بود که ارسال اخبار خارجی ایران رسما از این پس توسط تلکس‌ اخبار خارجی خبرگزاری پارس صورت می‌گیرد. در این متن آمده بود: تاکنون اخبار ایران ازسوی چند نماینده خبرگزاری‌های خارجی در ایران و به‌وسیله دستگاه بی‌سیم به دنیا مخابره می‌شده است که عبارتند از: یونایتدپرس، آسوشیتدپرس، رویتر، فرانس پرس و تاس (خبرگزاری شوروی) که اخبار آنان تاکنون منبع اطلاع از حوادث و وقایع ایران برای مردم جهان بوده است، اما از این پس خبرگزاری پارس، همان‌طور که در حال تهیه اخبار جهان برای داخل ایران است، روزی دو نوبت (از ساعت یک و نیم تا 2 بعد از ظهر و از ساعت یک تا یک و نیم بعد از نیمه‌شب) اخبار ایران…

بنگاه دامپروری ایران اعلام کرد: برای نخستین بار عملیات تلقیح مصنوعی گاو‌های ماده ایران با موفقیت کامل به انجام رسید. در خبری که روز چهارم شهریور سال 1330 در جراید منعکس شد در این باره آمده بود: به‌منظور اصلاح نژاد گاوهای اطراف تهران، بنگاه دامپروری ایران در سال گذشته برای اولین بار در ایران با مساعدت سازمان برنامه تعداد 2541 راس گاو ماده را به طریق تلقیح مصنوعی از نطفه بهترین گاوهای نژاد اصل خارجی بارور نموده است.

کمیسیون عمران خوزستان روز چهارم شهریور 1330 نتایج نشست‌های خود را درباره توسعه و عملیات عمرانی در مناطق نفتی اعلام کرد. براساس گزارشی که در این باب در جراید کشور منتشر شد به اطلاع همگان رسید که طبق تصمیمات این کمیسیون برای ادامه عملیات فعالیت‌های سابق نفتی و احداث 1000 واحد خانه برای کارگران سی میلیون تومان بودجه در نظر گرفته شده است. همچنین به وزارت دارایی اکیدا دستور داده شد که اعتبارات ساختمانی (فرهنگی و بهداشتی) مصوب مجلس شورای ملی مربوط به خوزستان را مقدم بر سایر وجوه دانسته و پرداخت نماید که عملیات ساختمان‌های فرهنگی و بهداشتی شروع شود و زمین‌های دولتی خوزستان باید به مقداری که حداقل معاش یک خانوار را تامین کند، بین زارعین تقسیم شود.

سیدمحمد گرامی، موسس شرکت گلستان، در اوایل سلطنت رضاشاه در شهرستان یزد به دنیا آمد. دوره کودکی وی با کار در کنار مادر و جدایی از پدر-به دلیل انتخاب همسر دوم- با درس خواندن و شاگردی در مغازه سپری شد. در 15 سالگی در تجارت خانه حاج علی‌اکبر ریسمانی به‌عنوان شاگرد مشغول به کار شد. وی پس از پایان جنگ جهانی دوم در 19 سالگی به تهران آمد و به شغل بازاریابی پرداخت. گرامی به همراه یکی از دوستانش از سال 1325 کار بازاریابی برات، پارچه، برنج و. . . را آغاز کردند. او در سال 1327 ازدواج کرد.

او به دلیل رکود بازار برنج، به بازاریابی صابون و سپس چای از تجارتخانه گرجی (صاحب چای جهان) پرداخت و پس از مدتی به همراه دوست خود، کوچک زاده اقدام به فروش چای کردند.

مترجم: علی سنایی‌کیا

یاکوبا پس از یازده ساعت کار خسته‌کننده در زیر مناظق شرقی بورکینافاسو از چاهی به عمق 50 متر آشکار می‌شود. متاسفانه امروز، او و تیمش موفق به پیدا کردن هیچ طلایی نشده‌اند. سال گذشته عمو و دو تن از دوستانش در اثر ریزش معدن مجاور کشته شده‌اند. حرفی در اخبار زده شده است؟ به هیچ وجه. این اتفاقات قسمتی از زندگی روزانه این بخش از کشور است. یاکوبای شانزده ساله، چه آینده‌ای را دارد با دستانش برای خود حفر می‌کند درست زمانی که او و همراهانش به آوردن کیسه‌های پر از سنگ از اعماق چاه‌ها مشغولند؟ چاه‌هایی بسیار عمیق و باریک که بعضا عمقشان به 60 متر می‌رسد.

گروه تاریخ و اقتصاد‌‌‌: «وقتی با نماینده کنسرسیوم وارد مذاکره شدم او گفت که تاسیس ذوب‌آهن در کرج به این دلیل عملی نبوده که معادن شمال ایران به اندازه کافی سنگ‌آهن نداشته و فقط مصرف دو سال کارخانه را تامین می‌کرده است. گذشته از آن زغال‌سنگ این ناحیه برای مصرف کوره‌های ذوب‌آهن مناسب نبود. پرسیدم چطور چنین محلی را برای ایجاد ذوب‌آهن انتخاب کردید؟ جواب داد به ما گفتند شاه (رضاشاه) دستور داده است محل کارخانه باید همین جا باشد و ما هم ناچار قبول کردیم. »

- خاطرات ابوالحسن ابتهاج، جلد اول ص418.