دکتر سیدصادق سجادی

سیاست‌های مالی و پولی در هر دوره از تاریخ به اشکال گوناگون اجرا می‌شده است. یکی از این سیاست‌ها چگونگی و نحوه گردش نظام پولی است که در مقاطع تاریخی نمودهایی خاص داشته است؛ در دوره خلافت عباسی، به سبب افزایش معاملات تجاری و حمل‌ونقل‌های مالی، نظام پولی در قالبی خاص عرضه می‌شد. این الگو استفاده از چک و سفته بود. خلافت عباسی برای پیشبرد فعالیت‌های مالی و تجاری و معاملات کلان خود در عملیات مالیاتی با هدف رفع مشکلات ناشی از حمل‌ونقل پول‌های سکه‌ای، به ویژه زر و سیم‌های بسیار سنگین، به روش پرداختی ایمن، سبک، راحت و سهل‌الوصول نیاز داشت.

تنظیم و تالیف: حسن فرازمند

براساس اخباری که روز 28 تیر 1335 در جراید به چاپ رسیده است شرکت تعاون و مصرف شهربانی تشکیل شد و هیات‌مدیره آن که27 تیر انتخاب شده بودند فعالیت خود را آغاز کردند. براساس گزارش یادشده ساعت 8 صبح 27 تیرماه مجمع عمومی این شرکت با حضور تیمسار سرلشکر علوی‌مقدم رئیس شهربانی کل کشور و تیمسار همایونفر معاون و روسای ادارات و معاونان تشکیل شد و سرهنگ وحدتی رئیس اداره تعاون شهربانی مواد اساسنامه این شرکت را قرائت کرد. این اساسنامه در 5 فصل و 49 ماده و 2 تبصره بود که پس از آنکه قرائت مواد آن تمام شد به اتفاق آرا تصویب شد و سپس با رای مخفی برای انتخاب 5 نفر اعضای اصلی هیات‌مدیره و 2 نفر عضو علی‌البدل و سه نفر بازرسان اخذ رای شد و در نتیجه آقایان سرتیپ همایونفر با…

رسیدن 30 هزار دوک نخ‌ریسی به بندر خرمشهر، اهالی کرمان را به این صرافت انداخت که از دولت بخواهند این دوک‌ها در کرمان فعال شوند. در خبری که روز 28 تیر 1335 در جراید کشور منعکس شد آمده است: سازمان برنامه، 30 هزار دوک نخ‌ریسی و 1200 دستگاه بافندگی از طریق بندر خرمشهر وارد کشور کرده است و در نظر است که از اینها در یکی از شهرستان‌ها استفاده شود و اهالی و اتاق تجارت کرمان از سازمان برنامه تقاضا کرده‌اند که این دوک‌ها- با توجه به بیکاری مردم آن سامان- درکرمان به کار گرفته شود تا با این اقدام تحولی در وضع اقتصادی آن شهرستان پدید آید.

در تیرماه 1335جراید کشور اطلاع دادند که فرماندار ایالت نیویورک از تاجران و صاحبان کارخانه‌های ایران دعوت کرده است که برای شرکت در نمایشگاه بین‌المللی آن شهر، به نیویورک بروند. در متن دعوتی که از سوی فرماندار نیویورک در جراید کشور در 28 تیر 1335 به چاپ رسیده آمده است: نمایشگاه بین‌المللی سال 1957 نیویورک از تاریخ 14 تا 27 آوریل در شهر نیویورک برپا خواهد شد و غرض از تشکیل این نمایشگاه،‌ نمایش و فروش کالاهای خارجی در بازارهای آمریکا است. به این مناسبت فرماندار نیویورک از 71 کشور دعوت نموده است تا در این نمایشگاه شرکت کنند و امید می‌رود بازرگانان ایرانی، جهت جلب مشتری برای اجناس صادراتی از این فرصت استفاده نمایند.

روزنامه اطلاعات روز 28 تیر 1335 به انعکاس بخشی از نظریات کارشناسان یک روزنامه انگلیسی درباره بنادر ایران پرداخت و طی آن نوشت: روزنامه «منچسترآدور» در آخرین شماره خود نوشت که مقامات ایرانی متوجه شده‌اند که اگر تا دو سال دیگر فکری برای توسعه بنادر ایران نکنند، صادرات و واردات ایران دچار اشکال فراوان خواهد شد، زیرا بنادر شاپور و خرمشهر قادر نخواهند بود جوابگوی صادرات و واردات روزافزون ایران باشند. در این خبر تحلیلی همچنین آمده است: کارشناسان بندری خارجی عقیده دارند که بنادر ایران باید به طور کلی تعمیر و تجدید ساختمان شوند و اولین بندری که باید تغییرات اساسی بر آن وارد آید، بزرگ‌ترین بندر ایران یعنی بندر خرمشهر است.

دکتر علی ططری
مدیر مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی

زمانی که مجلس اول مشروطه تاسیس شد هیچ یک از نمایندگان مجلس به دنبال حقوق و مزایا نبودند. هدف صرفا اجرای اهداف مشروطه یعنی تأسیس عدالتخانه، حکومت مشروطه و اجرای قانون بود. نمایندگان مجلس پس از یک سال از تاسیس مجلس متوجه شدند که بدون حقوق و مزایا قادر نیستند کار کنند. تعدادی از نمایندگان مجلس توانایی مالی داشتند. اما بسیاری از نمایندگان برای سفر به تهران و حضور در مجلس مجبور شدند اثاثیه منزل خود را بفروشند.

گروه تاریخ و اقتصاد: امروز ظهر که از عدلیه می‌آمدم امین‌التجار کردستانی وکیل مجلس [را] که همسایه است در راه دیدم. گفتم باز چه خبر است که ورقه آبی می‌خواهید بدهید. تازه این وزیر می‌خواست اصلاحاتی کند کاری صورت بدهد، مواجب ما را بدهد. جواب داد آن‌قدر ورقه آبی دادیم تا دولت و مملکت رفت. تعجب از شما دارم، باز حرف اصلاح مملکت و عمل مواجب، نظم بلاد را به زبان می‌آورید. 10 نفر مفسد میانه افتاده دقیقه‌ای نمی‌گذارند وکلا مشغول کاری بشوند. تمام هم آنها خرابی و بر باد دادن مملکت است.