شماره روزنامه ۵۹۹۴
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • مازندران در فاصله سال‌های 1320 تا 1357 از شاخصه‌های محلیت یعنی جغرافیا، نژاد و تقسیمات اداری برخوردار بوده و بررسی پدیده‌های تاریخی و سیاسی در این فضای محلی نیازمند شناخت جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک این بخش از جغرافیای ایران در دوران پهلوی است. محلیت در تعاریف سنتی بر جدایی و گسست از قدرت مرکزی در امور مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تاکید می‌کرد؛ امری که سلسله پهلوی به شدت به مخالفت با آن برخاست. پهلوی اول و دوم با ایجاد تغییراتی در تقسیمات اداری سعی کردند، قومیت‌ها و اقلیت‌های نژادی را در حدود اداری جدا از یکدیگر قرار دهد و از پیوند آنان بکاهد.
  • نخستین کوشش ایرانیان برای پیوستن به کنوانسیون‌های بین‌المللی در مورد تشکیلات بین‌المللی صلیب سرخ به دوران پادشاهی ناصر‌الدین شاه قاجار بازمی‌گردد. ایران در زمان حکومت او و در دسامبر سال ۱۸۷۴/ شوال ۱۲۹۱، کنوانسیون مصوب ۱۸۶۴ ژنو را پذیرفت. اما عملا برای ده‌ها سال پس از این تاریخ هیچ‌گونه اقدامی برای تاسیس موسسه یا سازمانی که عامل اجرایی این کنوانسیون در ایران باشد صورت نگرفت. طی این سال‌ها، جدی‌ترین کوشش ایران در این زمینه اعزام نماینده‌ای به سومین کنفرانس بین‌المللی صلیب سرخ در ژنو بود.

  • اتوفون گریک فیزیکدان برجسته و مخترع آلمانی در پانزدهم مه 1602م در منطقه ماگدبورگ آلمان متولد شد. وی فرزند یک قفل‏ساز بود و خود نیز به امور صنعتی علاقه داشت. گریک صنعتگری زحمتکش بود و علاوه بر فعالیت عملی به تحقیقات علمی و فنی نیز علاقه داشت.

    وی بیشتر تحقیقات مهم خود را در حدفاصل سال‏های 1646 تا 1681م که از متصدیان مهم امور زادگاه خویش بود، انجام داد. گریک در 22 ژوئن 1650م موفق به اختراع ماشین تخلیه هوا شد. از این وسیله در صنایع سنگین و امور الکتریسیته استفاده فراوانی به‌عمل می‏آید و در زمان اختراع، تحول بی‏سابقه‏ای در علم و صنعت آن روزگار ایجاد کرد.

  • اولین راه‏ آهن جهان در انگلستان ساخته شد که در آن وسایط نقلیه را به کمک اسب می‏کشیدند. مبتکر این عمل ریچارد تروی تیک، یک مهندس معدن انگلیسی بود که تجاربی را در زمینه ساخت وسایل نقلیه جاده‏ای بخاری داشت و برای نخستین بار، موتور بخار را برای کشاندن وسائط نقلیه به کار گرفت. در روز هفتم دسامبر 1804م، این موتور توانست باری به وزن 20 تن را به فاصله 16 کیلومتر حمل کند. با وجود پیش‏بینی بدبینان که می‏گفتند چرخ‏ها روی ریل آهنی بند نخواهد شد، این آزمایش موفقیت‏ آمیز بود. تروی تیک پس از چندی به این نتیجه رسید که راه‏آهن مزبور را برای حمل مسافر هم می‏توان به کار برد، از این رو در سال 1808م راه‌آهن کوچکی در شهر لندن درست کرد.

  • در هفتم دسامبر 1889م اولین اتومبیل جهان به شکل امروزی که به آن گردونه خودکار می‏گفتند، توسط یک دانشمند و صنعتگر آلمانی به نام کارل فردریک بنز ساخته شد. سوخت این اتومبیل از بنزین یا الکل تامین می‏شد و با سرعتی در حدود 12 کیلومتر بر ساعت حرکت می‏کرد. خودرو‏های امروزه، شکل تکامل یافته این اتومبیل هستند. کارل بنز سرانجام در سال 1929 درگذشت.

    .
  • در حالی که جنگ جهانی دوم در اروپا به شدت ادامه داشت، در روز هفتم دسامبر 1941 م 360 فروند هواپیمای ژاپنی، پایگاه نظامی آمریکا را در بندر پرل هاربور واقع در اقیانوس آرام بمباران کردند. این عملیات زمانی انجام شد که ژاپنی‏ها مشغول مذاکره با آمریکایى‏ها در مورد مسائل شرق آسیا بودند. همزمان با این عملیات که در آن، بسیاری از 86 کشتی آمریکایى مستقر در این بندر منهدم شد، حمله وسیع قوای ژاپن به کشورهای جنوب شرقی آسیا و جزایر اقیانوس آرام از جمله اندونزی و جزایر جاوه و سوماترا آغاز شد و این سرزمین‏ها به اشغال نیروهای ژاپن درآمد.