شماره روزنامه ۵۹۹۴
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • الهه رامشینی: جنبش سربداران با ساختار دوگانه سیاسی و مذهبی برآمده از اهل فتوت شیعی، توانست با جذب لایه‌های متفاوت جامعه، خاصه تهی‌دستان شهری، پیشه‌وران و حتی خرده‌مالکان، حکومتی هرچند کم دوام اما الهام‌بخش را ایجاد کند. سربداران همچون دیگر حکومت‌ها تلاش داشتند با سامان‌دهی یک سازمان اداری، حکومت خود را استمرار بخشند اما حقیقت این است که امروزه اطلاعات و منابع ما درخصوص امور و مناصب کشوری سربداران بسیار کم و اندک است و محدود به برخی از اسامی و عناوین می‌شود که در کتاب‌ها و تذکره‌های تاریخی از آنها نام برده شده است.

  • شال‌بافی یکی از مهم‌ترین صنایع کرمان درگذشته بوده که در دوره قاجاریه به اوج شکوفایی و بالندگی خود رسید. این صنعت در گذشته قشر عظیمی از جامعه را به خود معطوف نموده بود و از این رو، مسائلی خاص را نیز به دنبال داشت؛ چرا که شال، کالایی سبک وزن و سنگین قیمت بود و مثل ابریشم یک کالای سرمایه‌ای و ذخیره‌ای به شمار می‌رفت و به همین دلیل کم‌کم تبدیل به یک کالای سیاسی شد؛ یعنی اینکه مانند طلا، قالی، تریاک در انحصار دولت درآمده ‌بود و از این رو اعمال نفوذ دولت و حکام در این زمینه شدیدتر شد. وضعیت نابهنجار و فلاکت‌بار شال‌بافان در دوره‌ قاجاریه، باعث به وجود آمدن اغتشاشات و آشوب‌هایی در کرمان شد که در تاریخ‌های محلی به «انقلاب شال‌بافان» مشهور شده است.

  • سوم تیرماه سال ۱۲۸۷ ش. دو روزنامه‌نگار مشروطه‌خواه، میرزا‌جهانگیرخان صوراسرافیل و ملک‌المتکلمین توسط نیروهای محمدعلی شاه در باغشاه تهران به قتل رسیدند. میرزا جهانگیر خان با سرمایه میرزا قاسم‌خان تبریزی و همکاری میرزا علی‌اکبرخان قزوینی (دهخدا) روزنامه‌ای موسوم به «صور اسرافیل» منتشر می‌کرد که در زمان خود منشأ تحولات فراوانی شد. روزنامه صوراسرافیل به مشکلاتی دچار شد؛ چندین بار نویسندگان آن را تکفیر کردند و چند بار به محاق توقیف رفت. میرزا جهانگیرخان به واسطه انتشار روزنامه‌ای به همین نام به جهانگیرخان صوراسرافیل مشهور شده بود.

  • گروه تاریخ و اقتصاد: پنجم تیرماه 1344، نمایشگاه بزرگ هفت هزار سال تاریخ و هنر ایران در کاخ هنرهای زیبای سان‌فرانسیسکو افتتاح شد. وظیفه ساخت کاخ هنرهای زیبا برای نمایشگاه بین‌المللی پاناما-پاسیفیک در سال 1915 به عهده برنارد آر. میبک، معمار پنجاه ساله‌ای که به دلیل ایده‌های نوآورانه‌اش مشهور بود، گذاشته شد. او در ساخت این بنا از ویرانه‌های روم باستان و سبک حکاکی جیوانی باتیستا پیرانسی الهام گرفت. این ویرانه‌ها تنها برای نشان دادن فناپذیری عظمت و بیهودگی آرزوهای انسان نبود، بلکه برای ایجاد لذت بصری نیز بود و هدف میبک این بود که به همه بازدیدکنندگان یک تجربه شگفت‌انگیز ارائه کند.

  • گروه تاریخ و اقتصاد: شهر کرمان، خیلی تفصیل دارد. اولا شال‌باف‌خانه زیاد، و پانزده هزار شال‌باف دارد. چند جا رفتیم تماشا کردیم. مرد و بچه‌ کوچک چند نفر به سن هفت نرسیده در زیر زمین، در اتاق تاریک متعفن نشسته، مشغول شال‌بافتن بودند. دو ساعت پیش از طلوع آفتاب شروع و شب تا یک ساعت بعد از مغرب کار می‌کردند. . . شال‌باف‌ها اکثر جوان می‌میرند و سببش کار سخت و عفونت اتاق و هوای بد آنجا است و جمیع شال‌باف‌ها ناخوش و بدحالند. افشار، ایرج. ( 1362) سفرنامه تلگرافچی، چاپ اول، تهران، ایران زمین.

    .