شماره روزنامه ۵۹۹۴
|

آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد

  • گروه تاریخ و اقتصاد: گفته‌اند جمعیت شهرنشین ایران که تا سال‌های 1800م/ 1179 ش حدود 14-10 درصد کل جمعیت بود در سال 1914م/ 1293ش به 25 - 20 درصد کل جمعیت بالغ شده است. یعنی جمعیت شهری که در سال 1800م/ 1179ش برابر 500 تا 800 هزار نفر بوده در سال 1914م/ 1293ش به حدود 2 تا 5/ 2 میلیون نفر رسیده است. به نظر می‌رسد تا سال 1868م/ 1247ش این رشد آهنگی کند داشته، اما از آن پس شتاب گرفته است. رشد در هر شهر و منطقه حالت خاص خود را داشته و با ضرباهنگ اقتصاد در حال دگرگونی، تناسب داشته است. در دوره قاجاریه بازرگانان قدرتمندترین طبقه شهری بودند.

  • 15 فوریه سال 1742 تزار روسیه و مشاورانش گزارش «کالوشکین» نماینده اعزامی به ایران و شرح ملاقاتش با نادر شاه را به دقت بررسی کردند. نادر 15 ماه مه سال 1741 هنگام عبور از راه جنگلی سواد کوه (مازندران) با شلیک گلوله از داخل جنگل به سویش مورد سوء قصد قرار گرفته بود و این رویداد عمیقا بر روحیه‌اش اثر گذارده بود. نادر پس از این تیراندازی که صدمه‌ای هم به او وارد نساخت ماه‌ها در تهران که شهرکی خوش آب و هوا بود اقامت کرد و در همین جا «کالوشکین» موفق به دیدار او شد. کالوشکین در گزارش خود که در آرشیو سن پترزبورگ محفوظ است نوشته بود: «ملاقات با نادر بسیار دشوار بود.

  • این هفته اداره راهنمایی شهربانی اصفهان از راکبین عبور و مرور دوچرخه‌های اصفهان به خیابان‌های سپه و چهارباغ قویا و جدا جلوگیری به عمل آورد و این خیابان‌ها را برای مسافرین ایام عید و ماشین‌های سواری خلوت کرد. این اقدام سرکار سرهنگ پرتو، ریاست شهربانی اصفهان، در خور همه‌گونه تقدیر و تحسین است. زیرا بی‌بند و باری راکبین دوچرخه در این شهر به قدری بود که مردم پیاده‌رو، و رانندگان ماشین‌های سواری را جدا مستاصل و بیچاره کرده بود و این دوچرخه‌سواران از لِنگ و پاچه مردم بی‌پناه پیاده‌رو رد می‌شدند! ممکن است این توهم پیش بیاید که در شب عید مردمِ دوچرخه‌سوار کار دارند و باید با این وسیله ایاب و ذهاب کنند و زودتر به کار و کسب خود برسند.

  • شهر و منطقه‌ای که امروز کوبانی یا عین‌العرب نام دارد، در گذشته‌های خیلی دور یعنی از قرن‌های اولیه اسلام و حتی پیش از ظهور اسلام جزو منطقه بزرگ‌تری بود که «سروج» نامیده می‌شد و سروج یکی از شهرهای ولایت بسیار بزرگ و حاصلخیزی بود که «جزیره» نام داشت. پس از ظهور و گسترش اسلام، این منطقه نیز مانند خیلی جاهای دیگر فتح شد و اعراب نام جزیره را بر آن گذاشتند. علت این نام‌گذاری آن بود که دو رود بزرگ دجله و فرات این منطقه وسیع را مانند جزیره‌ای در بر گرفته بود. اینجا در واقع منطقه بین‌النهرین شمالی است.

  • گروه تاریخ و اقتصاد: هرچند برخی پژوهشگران و بسیاری از کتب و مقالات موجود پیرامون موضوع قحطی در سال‌های جنگ جهانی اول، مدعی مرگ و میر چند میلیون نفری یعنی چیزی بین ۸ تا ۱۲ میلیون کشته هستند، اما اسناد نشان می‌دهد در آن برهه تاریخی با وجود تلفات زیاد، از یکسو دلایل مرگ افراد الزاما قحطی نبوده است و از سوی دیگر براساس جمیع اسناد و با توجه به جمعیت تخمینی ایران در آن زمان که به زحمت به ۱۳ میلیون نفر بالغ می‌شد، رقم ۱۲ میلیون کشته نمی‌تواند درست باشد و به نظر می‌رسد رقم واقعی در بدبینانه‌ترین حالت چیزی کمتر از یک میلیون نفر بوده است.

جستجوی پیشرفته