آرشیو اخبار : تاریخ و اقتصاد
-
سلطه هلندی ها بربازارهای ایران
مصطفی لعلشاطری: در زمان شاه صفی، هلندیان در امر تجارت با ایران از دیگر رقیبان اروپایی خویش پیشی جستند و با منحصرکردن تجارت به خود، سود فراوان بردند و برای حفظ و ادامه این منافع سرشار، با ورود هر عامل دیگری در تجارت با ایران مخالفت ورزیدند. با قرار گرفتن قسمت مهم تجارت ایران از صادرات و واردات در دست هلندیها، دولت ایران آنان را از پرداخت حقوق و عوارض گمرکی واردات معاف کرد. هلندیها از تجارت ترانزیت بین بندرعباس و بنادر اقیانوس هند، سود مناسبی به دست آوردند و کشتیهای آنان پیوسته بین هندوستان و ایران در رفت و آمد بود.
-
احتکار گندم در سال قحطی بزرگ
گروه تاریخ و اقتصاد: مورخان از سال 1287 بهعنوان سال قحطی بزرگ یاد میکنند. در اینجا متن اطلاعیه دولت وقت را میخوانید که خطاب به محتکران گندم صادر شده است: به تمام اهالی دارالخلافه باهره طهران، بدون استثنا اعلام و اعلان میشود از تاریخ انتشار این اعلان که پنجم رجبالمرجب است، لغایت پنجم ماه شعبانالمعظم، هر کس از عالی و دانی و اعیان و اشراف و طبقات اصناف، از دلال و انباردار و علاف و غیرهم، آنچه غله گندم در انبارها و زاویهها احتکار کرده باشند، باید به میان میدان یا هر محلی دیگر که دسترسی به فروش دارند آورده بریزند و به نرخ معمول و قیمت عادله روز بفروشند و هرگاه پس از انقضای مدت یک ماه، معلوم شود که احدی غله انبار خود را به میدان و معرض فروش نیاورده و از حکم دولت تمرد و تجافی کرده است، به موجب صورت…
-
قرارداد شکرین با شرکت انگلیسی
گروه تاریخ و اقتصاد: محمود وارسته (مدیرکل اسبق وزارت اقتصاد) میگفت چند روز پیش در کاخ دادگستری از جلوی دادگاه شعبه اول که پرونده علیزاده و صیرفی معاونین وزارت بازرگانی را درباره معامله شکر رسیدگی میکرد، عبور میکردم. چون ساعتی وقت آزاد داشتم علاقهمند شدم جزو تماشاچیان بنشینم و محاکمه مزبور را هم ببینم. بعد که به سوال و جوابهایی در آنجا برخوردم، بسیار خوشحال شدم که چه خوب موقعی در دادگاه بودم؛ زیرا سوال و جواب جالبی بود که جان کلام پرونده را نشان میداد: هاشمی رئیس دادگاه مثل اینکه مسلط است بر پرونده، از این جهت سوالهای جالبی میکرد؛ مثلا از او پرسید: «با آنکه گفتید که این شرکت انگلیسی مورد معامله با شما درباره شکر جزو لیست بیست نفری که معامله شکر بهطور معمولی میکردید نبود و با اصول مناقصه و…
-
دفاع مصدق از ایران در سازمان ملل
گروه تاریخ و اقتصاد: شورای امنیت سازمان ملل اول اکتبر سال 1951 برای رسیدگی به شکایت دولت انگلستان از ایران یک جلسه مقدماتی تشکیل داد و تصمیم گرفت که رسیدگی به این شکایت را انجام دهد که دولت ایران آن را خارج از وظایف شورا میدانست. دکتر مصدق پس از اطلاع از این تصمیم شورا اعلام کرد که به نیویورک خواهد رفت و شخصا از حق ایران دفاع خواهد کرد و چند روز بعد عازم آمریکا شد و هفتم اکتبر هنگام ورود به نیویورک مورد استقبال کمنظیر مقامات و مردم این شهر قرار گرفت و سه روز بعد در جلسه شورای امنیت حضور یافت.
-
نقش شوروی در مبادلات تجاری ایران و آلمان
گروه تاریخ و اقتصاد: دولت شوروی بهمنظور رفع نگرانی ایران که با آغاز جنگ جهانی دوم نسبت به ادامه مبادلات بازرگانی خود با آلمان به سبب تسلط انگلستان بر راههای دریایی خلیج فارس به وجود آمده بود، اول اکتبر 1939 اعلام کرد که اجازه میدهد این مبادلات از راههای زمینی شوروی انجام شود. در این زمینه میان تهران و مسکو قراردادی هم به امضا رسید.
. -
نظریه «اختیار و امکان» ویدال دو لابلاش
دولابلاش (1918-1845م) در فرانسه به دنیا آمد. او مخالف جغرافیاگرایی بود و مکتب جغرافیایی انسانی را بنیان نهاد. در این مکتب انسان جغرافیایی از مقید و محدود بودن در چارچوب پیشنهادی طبیعت خود را رها میسازد و به انسان آزاد و دور از هرگونه قید و بند طبیعی، تغییر ماهیت میدهد. این باور، محدودیتهای عوامل محیطی را در فعالیتهای انسانی انکار نمیکند؛ ولی مرکز تصمیم و خلاقیت تعیین مسیر را از محیط طبیعی سلب و به انسان منتقل میکند. دولابلاش عقاید خود را در کتابی با عنوان اصول و جغرافیای انسانی در سال 1922منتشر کرد.
-
مرگ مرموز کاشف السلطنه
آقا محمدخان قاجار قوانلو کاشفالسلطنه (متولد ۱۲۴۴- ۱۳۰۷)، دیپلمات، اصلاحگر، نویسنده و مشروطهخواه دوره قاجار و پهلوی بود. او نخستین کسی است که بوته چای را از هند به ایران آورد و اقدام به چایکاری کرد. به همین دلیل «پدر چای ایران» خوانده میشود. کاشفالسلطنه که کنسول ایران در هند بود به اتفاق همراهان وسایل و ماشینآلات چای از بمبئی با کشتی به مقصد بوشهر حرکت کرد و در آخرین روزهای اسفند ۱۳۰۷ش به ایران رسید. گفته شد خودروی حامل او در کتل ملو استان فارس به دره سقوط کرد و کشته شد. درمورد مرگ او گفته میشود او اتومبیلی از کمپانی زیگلر با راننده عرب و اتومبیل دیگری برای همراهان اجاره کرد و ساعت ۱۱ صبح از بوشهر به سمت شیراز به راه افتادند.
-
گزیدهها - ۹ مهر ۹۳
گروه تاریخ و اقتصاد: برابر آمارهای دولت فرانسه، در سال 1255 کالاهای وارداتی به 454 میلیون فرانک و کالاهای صادراتی به 515 میلیون فرانک رسیده بود، اما پس از ساختمان شبکه راهآهن در آن کشور در سال 1285 به ترتیب به 4176 و 3828 میلیون فرانک بالغ شد. کاشف السلطنه، رساله فواید راهآهن
. -
قرائت بودجه نظمیه
گروه تاریخ و اقتصاد: مذاکرات نمایندگان مجلس شورای ملی را میخوانید در روز شنبه، 10 خرداد 1287 شمسی: رئیس: این شرحى است که از وزارت داخله رسیده در باب کنترات گوشت محض اطلاع آقایان وکلاى محترم قرائت میشود. (قرائت شد قریب به مضمون ذیل:) به محضر مجلس مقدس شیدالله ارکانه در مساله کنترات گوشت از بلدیه صورت امتیاز آن را نوشته توسط حکومت فرستاده بودند این است که به ما فرستاده شده و خاطر محترم وکلای معظم را جلب میکند که زودتر از نظرشان بگذرد بهواسطه اینکه انجمنها در این باب خیلى فشار میآورند.
-
گزیدهها - ۹ مهر ۹۳
گروه تاریخ و اقتصاد: برابر آمارهای دولت فرانسه، در سال 1255 کالاهای وارداتی به 454 میلیون فرانک و کالاهای صادراتی به 515 میلیون فرانک رسیده بود، اما پس از ساختمان شبکه راهآهن در آن کشور در سال 1285 به ترتیب به 4176 و 3828 میلیون فرانک بالغ شد. کاشف السلطنه، رساله فواید راهآهن
.