شماره روزنامه ۵۹۸۹
|

آرشیو اخبار : تاریخ اقتصاد

  • مهدی بختی- در تاریخ ارتباطات، شاید تنها، رسانه‌ای چون تلگراف باشد که با پیدایی رسانه‌های نوین نتوانست به حیات ارتباطی خود ادامه دهد و جایگاه خود را به رسانه‌های جدیدتری مانند تلفن داد. اما همین رسانه که امروز دیگر فراموش شده است، بازیگر تمام‌عیار سپهر ارتباطات در روزگار پرتلاطم مشروطه و پیش از آن بوده است. این درست که نمی‌توان نقش روزنامه‌های عصر مشروطه را در روند آگاه‌سازی اهالی ایران منکر بود، ولی سرعت و همه‌گیری که تلگراف در آن مقطع داشت، آن را به گونه دیگری متمایز می‌کند؛ محتوای تلگراف‌ها عمدتا کوتاه بود و این خود باعث می‌شد که یک نفر باسواد، آن را در اندک‌زمانی برای شمار زیادی از افراد بخواند و به دنبال آن، همان افراد آن پیام را در قالب گفتاری نقل‌شده از فلان کس- که بیشتر مواقع فرد موجه و شناخته‌شده‌ای…

  • گروه تاریخ اقتصاد- از آنجا که اتحادیه تجار نهادی مستقل، غیردولتی و معتبر محسوب می‌شد، ملزم به ایجاد و حفظ ارتباطات برون مرزی خود بود. هیات اتحادیه تجار به خاطر حادثه‌ای که منجر به هلاکت قونسول دولت آمریکا شد، نامه تسلیتی به وزیر مختار آمریکا در تهران و نامه‌ای نیز توسط سفارت ایران به «مقام‌ریاست عالیه اتازونی» نوشت. همچنین از سوی نمایندگی مختار دولت «جمهوری سوسیالیستی اتحاد شوروی روس» با امین الضرب به عنوان رییس التجار در خصوص فروش پنبه، مدت تشکیل بازار مکاره بادکوبه و ارسال شش شماره از جریده کمیته مکاره بادکوبه، مکاتبه شد.

  • در آستانه انقلاب مشروطه، پیشه‌وران شهری، رعایای کشاورز در روستاها، عشایر کوچنده، زمینداران بزرگ و اشراف، طبقات اجتماعی ایران را تشکیل می‌دادند. در آن زمان، جمعیت پیشه‌وران تا نزدیک به سه میلیون نفر در سراسر کشور برآورد می‌شد. این گروه به لحاظ انجام مبادلات بازرگانی با کشورهای اروپایی به‌ویژه انگلستان و روسیه، نبض اقتصادی ایران پیش از مشروطه را در دست داشتند و به اعتبار سرمایه آنها بود که پادشاهان قاجار هزینه مسافرت به اروپا را از محل خزانه و دریافت وام از دولت‌های بیگانه تامین می‌کردند. برای همین روز به روز به قدرت و نفوذ این طبقه که خواهان سهم موثری در اداره مملکت بودند، افزوده می‌شد.

  • دکتر فردیناند پورشه، سازنده فولکس واگن (نوع بیتل)، مرسدس بنزssissk، اتومبیل برق ـ بنزینی(هایبرید) و تانک ببر، فیل و پانزد ـ 8 و از مهندسان ساخت موتور موشک 1-V و موتور هواپیما سی‌ام ژانویه سال 1951 در 75 سالگی درگذشت. وی که سوم سپتامبر 1875 در یک خانواده آلمانی در «بوهم» به دنیا آمده بود، دکترای مهندسی گرفت و ضمن تدریس به کار طراحی اتومبیل پرداخت. نخستین اتومبیلی را که پورشه طراحی کرد در سال 1900 ساخته شد. وی تا سال 1929 با کارخانه بنز آلمان همکاری داشت و در این سال، خود کارخانه خودروسازی تاسیس کرد.

  • گروه تاریخ اقتصاد- خبر دریافت عوارض اقامت از تازه‌وارد‌ها به شهر تهران، در روزنامه اطلاعات در 10 بهمن‌ماه 1352 منتشر شده است که شرح آن را در زیر می‌خوانید: برای مهار زدن بر رشد جمعیت تهران و نجات مردم این شهر از خطر کم‌آبی و آلودگی هوا باید از مهاجرین تازه وارد به این شهر عوارض سنگین اقامت اخذ شود و به کسانی هم که در کار و حرفه‌ای تخصص نداشته باشند و نتوانند به گردش کار و زندگی در تهران کمک بکنند، نباید اجازه اقامت در این شهر داده شود. این، بخشی از طرح پیشنهادی محمد تقی قاضی عضو انجمن شهر پایتخت به این انجمن است.

  • ایران اگرچه با اغلب دول مناسبات تجارتی دارد ولی می‌توان گفت که تجارت ایران در احتکار روس و انگلیس و منحصر به این دو دولت است. یعنی تجارت شمال با روسیه و تجارت جنوب با انگلستان و هند است. چنانچه اگر تجارت ایران را به هشت قسمت نماییم، قریب به هفت قسمتش با دو دولت مذکور است و از این هفت قسمت نیز چهار قسمت و نیم با روسیه و دو قسمت و نیم با انگلستان و هند است و به عبارت اخری بیش از نصف تجارت ایران با روسیه است و ربع آن با انگلستان و ربع دیگر با دول دیگر. صادرات ایرانی به انگلیس و هند خمس وارداتی است که از آن دو مملکت به ایران می‌آید.

  • منشأ ستمگری‌های بی‌حساب است. . . فرمانفرما برای رسیدن به حکومت کرمان ۱۰ هزار لیره به شاه و دو هزار لیره به صدراعظم و مبالغی کمتر از این به چند تن دیگر پرداخته است و اگر خواست منصبش یکسال دیگر تمدید شود، سال آینده‌ باید همین مبلغ را بپردازد و طبیعتا مردم را تحت فشار قرار می‌دهد، تا بتواند پولی را که برای به دست آوردن منصب خرج کرده، به دست بیاورد. گزارش سر مورتیمر دوراند، اسنادی درباره وضعیت ایران در دهه پایانی قرن بیستم، ترجمه: احمد سیف نشر نیف چاپ اول، ۱۳۹۲

    .

  • گروه تاریخ اقتصاد- بخشی از مذاکرات نمایندگان مجلس شورای ملی را در 27 دی‌ماه 1286 شمسی می‌خوانید:‏ تلگرافى از آقایان علمای ساوجبلاغ و تجار و اصناف و سایر اهالى آنجا رسیده بود، قرائت گردید اشعار داشت بر اینکه ما هیچ‌وقت به اقتضاى نمک‌خوارگى دولت علیه ایران و به‌جهت حفظ وطن مقدس خودمان گول وساوس بعضى را نخواهیم خورد و تماما در این نیت خود ثابت‌‌قدم و متفق بوده، می‌گوییم‏ اللهم اید دولتنا و مجلسنا و حضرت والا فرمانفرما هم وارد قصبه شده نهایت تشویق را از اهالى فرموده و کمال امیدوارى و اطمینان حاصل گردید؛ اما چون ورود حضرت ایالت به قصبه منافى با خیالات بعضى بود رئیس ایل ما مشق را با خود ایل که رعیت ایرانند محرک شده آنها هم که قریب بیست هزار نفر هستند، بر آقایان ساوجبلاغ سختگیرى نموده که چرا ایالت را راه دادید.

  • گروه تاریخ اقتصاد - در سال 1802 پارلمان انگلیس در پی اعتراضات کارگری، قانون محدودیت ساعات کار برای کودکان و زنان را تصویب کرد. مفاد این قانون در آغاز صنعت نساجی را در بر می گرفت، اما به تدریج به تمام صنایع تسری یافت. جنبش کارگری انگلستان که یکی از برجسته ترین رهبران آن، ریچارد استلر بود با هدف کاهش ساعت کار کودکان به ده ساعت آغاز شد. جنبش کارگری انگلستان در پی تحقق سلامت و اخلاق کار بود. بر اساس مصوبه قانون کار سال 1819 به کار گرفتن کودکان زیر 9 سال ممنوع و حداکثر 12 ساعت کار برای کودکان 9 تا 16 سال مجاز دانسته شد.

جستجوی پیشرفته