شماره روزنامه ۵۹۹۲
|

آرشیو اخبار : تاریخ اقتصاد

  • گروه تاریخ اقتصاد- ایران از آغاز سده هجدهم، در معرض تاثیرات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کشور‌های استعماری قرار گرفت و بیش از پیش، به حوزه سیاست بین‌المللی و سپس به بازار جهانی استعماری کشانده شد. این مساله، رشد مناسبات استعماری را در پایان سده هجدهم و آغاز سده نوزدهم و در ادامه در سده بیستم در پی آورد که به درگیری‌ها و اختلاف‌هایی در مرز‌های جغرافیایی خود با دولت‌های همسایه قدرتمند خود یعنی عثمانی و بعد از فروپاشی عثمانی، عراق و شوروی انجامید. ایران به دلیل قرار گرفتن در چهارراه شرق و غرب، طی سده‌های نوزدهم و بیستم، زیان بسیاری دید، اراضی وسیعی را از دست داد.
  • ایده بارکد* به وسیله نرمن جوزف وودلند و برنارسیلور به وجود آمد. در سال 1948 آنها از دانشگاه Drexel فارغ التحصیل شدند. آنها بعد از شنیدن اینکه رییس یک شرکت فروش مواد غذایی می‌خواست روال پرداخت قیمت کالا را خودکار کند این ایده را خلق کردند. یکی از اولین طرح‌های آنها این بود که از رمز مورس که چاپ شده و به صورت عمودی دراز شده است استفاده کنند که به صورت نوارهای باریک و پهن نشان داده می‌شود. بعدا آنها به استفاده از بارکد از نوع دایره‌های هم مرکز (bulls-eye) معطوف شدند. آن دو در 20 اکتبر 1949 اختراعشان را با عنوان «Classifying Apparatus & Method» در اختراعات آمریکا به ثبت رساندند.
  • هیچ‌‌کس نمی‌‎داند آن ساختمانی که سپهسالار ساخت چه چیز بود. همه می‌‎دانند که زیرزمین و فضاهایی در آن ساختمان بوده است، ولی کسی نمی‌‎داند ساختمان دارالشورایی که هست چه ارتباطی با ساختمان اولیه دارد. یعنی تحقیقی انجام نشده که مشخص شود مثلا آیا حیاط یا لابی در ساختمان اولیه بوده یا پلکانی که بالا می‌‏رود؟ البته از نظر سبک، استیل اروپایی وجود دارد که به بیان معماری ایرانی قرائت و دوباره‌خوانی شده است. اما از نظر من بعید است قبل از اینکه پارلمانی ایجاد شود یک نفر بتواند معماری پارلمان را طراحی کند.
  • «. . . . از اتفاقات امروز (پنج‌شنبه یازدهم ذی‌القعده سال ۱۲۹۸ ه. ق) اینکه چراغ گاز باید مفتوح شود و شاه در افتتاح ظهور به هم رسانند. چراغ مفتوح شد. تشریفات فراهم آمد، شاه نرفت. تفصیل این است: در سفر دوم فرنگ شاه میل کردند که در طهران ایجاد چراغ گاز شود به سبک فرنگستان اما از کیسه خود خرج نفرمایند. بنا شد ثلثی از مخارج را سپهسالار بدهد ثلث دیگر را امین الملک، ثلثی شاه. امین الملک که به بردن منفعت جزئی در پیدا کردن شخصی موسوم به فابیوس بواتال خود را کنار کشید. شاه ۲۴ هزار تومان داد سپهسالار به گفته خود ۷۰ هزار تومان.
  • گروه تاریخ اقتصاد- مذاکرات اقتصادی نمایندگان مجلس شورای ملی در روز شنبه 23 آبان 1286 شمسی را می‌خوانید: آقا میرزا محمود: مساله تلگرافخانه بنا بود، روز شنبه مذاکره شود؛ امروز جناب وزیر مالیه هم تشریف دارند. رییس‌الوزرا: آن که می‌گویید چند نفر بدون کنترات هستند باید تحقیق کنم و جواب بدهم.
    میرزا ابوالحسن‌خان: مسیونوز(رییس کل گمرکات) و مسیوپریم بنا بود بروند؛ مسیونوز که رفت، چطور شد که باز مسیوپریم سر کار است و هر دو مواجب می‌برند. رییس‌الوزرا: آنها که بی‌کنترات هستند چند نفر از آنها رفته‌اند، در خصوص آنهایی که کنتراتشان تجدید شده در کمیسیون مالیه هم مذاکره شد که فعلا لازم است آنها باشند که اداره گمرک به کلی به هم نخورد، در باب مسیونوز و مسیوپریم آن روز هم مذاکره شد که به مسیونوز پول ندهند، بنا بود توسط وزیر…
  • گروه تاریخ اقتصاد - فینیقی ها 950 سال پیش از میلاد برای نخستین بار به تجارت چوب درخت سدر پرداختند، آنها از چوب سدر قایق می‌ساختند و به دلیل برخورداری از ناوگان دریایی، بازرگانی چوب را در ارتباط با بابلی‌ها و مصری‌ها پیش بردند.

    .
  • گروه تاریخ اقتصاد- آنچه می‌خوانید یکی دیگر از نامه‌های تجاری حاج محمد حسن اصفهانی به حاجی ابوالقاسم اصفهانی مقیم استانبول است. این مکاتبات اگر چه شخصی و موردی محسوب می‌شوند و در برخی موارد گنگ و نارسا و مبهم به نظر می‌رسند ، اما آنها را باید به مثابه اسناد روشنگر اوضاع بازرگانی دوره قاجاریه و بیم و امیدهای تاجران آن دوره قلمداد کرد که هر کدام ارزش تاریخی دارند. این پیراهن‌های مشکی بسیار وسط است. جور آن پیراهن شاهی‌های بیست و دو قروش است که سفید آن را خریده بودید و عدلی شصت توپ یا هفتاد و پنج توپ یک قرار مخارج بر می‌دارد.