شماره روزنامه ۵۹۹۳
|

آرشیو اخبار : تاریخ اقتصاد

  • گروه تاریخ اقتصاد- بخش پایانی (دوم) مقاله محمدقلی مجد، ترجمه معصومه جمشیدی را می خوانید که در شماره پیشین با عنوان «قحطی بزرگ سال های 1919-1917» منتشر شد؛ در این قسمت به بررسی گزارش مطبوعات در تابستان 1917 و شرح این ماجرا از نگاه آنها پرداخته است: گزارش‌های اولیه از قحطی از گزارش‌های مطبوعات کاملا آشکار می‌شود که در تابستان 1917، ایران در آستانه قحطی بود و برداشت محصولات وقفه کوتاهی در این مسیر ایجاد کرد. نشریه ایران مورخ 18 اوت 1917 گزارش می‌دهد که: «به دنبال تلاش‌های حکومت، مقادیر بسیاری غلات وارد شهر شده و روزگذشته بهای جو برای هر خروار از سی‌وپنج تومان به سی تومان رسید.
  • گروه تاریخ اقتصاد- نامه‌ای که می‌خوانید از طرف ادوارد برجیس (افسر نظامی انگلیسی مقیم در ایران) در مورخ 3 فوریه 1833 برای والدینش نوشته شده است: روز هفدهم ژانویه پس از گذشت تقریبا بیش از یک ماه دوری به تبریز بازگشتم. جاده به خاطر بارش برف در وضعیت وحشتناکی بود و سفری که در تابستان به راحتی طی چهار روز انجام می‌شد، (چهارصد مایل) چهارده روز به طول انجامید و حالا من سوگند خورده‌ام که هرگز در چنین کشورهایی در فصل زمستان سفر نکنم؛ زیرا سه بار در میان برف‌ها گم شدم و تقریبا نجات من از میان برف‌ها معجزه بود.
  • گروه تاریخ اقتصاد- روزنامه اطلاعات در 18 آذر 1352 خبری با عنوان «با اختراع یک دانشمند ایرانی پیش‌بینی زلزله امکان‌پذیر شد» منتشر کرده است و خبر را چنین شرح می‌دهد: دکتر علی سخاوت مخترع ایرانی که توانسته دو اختراع بزرگ در زمینه پیش‌بینی زلزله چند دقیقه قبل از وقوع آن و همچنین یافتن محل کسانی که در اثر بمباران یا زمین‌لرزه در میان آوار محصور شده‌اند و نجات آنان از خفگی انجام دهد، دو مدال طلا و بزرگ‌ترین جایزه نمایشگاه بین‌المللی اختراعات و روش‌های نوین 1973 را به خود اختصاص داد. اختراع دکتر علی سخاوت که سرگرد ارتش و استاد دانشگاه صنعتی آریامهر می‌باشد توجه تمام محافل علمی جهان را به خود معطوف داشته و روزنامه‌های معروف و معتبر سوئیس و فرانسه با تحسین به بحث درباره این اختراعات پرداخته‌اند.
  • گروه تاریخ اقتصاد- واشنگتن، طلب معوقه از ایران را پیگیری می‌کند این عنوان یکی از خبرهای روزنامه اطلاعات است که در 18 آذر 1352 این طور مطرح شده‌است: کمیته عملیاتی مجلس نمایندگان آمریکا از دولت پرزیدنت نیکسون خواست به تلاش‌های خود برای وصول یک میلیارد دلار طلب‌های معوقه آمریکا از کشورهای خارجی بیفزاید. این کمیته به دولت نیکسون اندرز داده برای وصول طلب‌های معوقه و طبقه‌بندی شده خود به خصوص از فرانسه و ایران روش ملایم به کار ببرد. طلب‌های موردنظر کمیته کنگره آمریکا از فرانسه به خروج نیروهای آمریکا از فرانسه در سال 1968 ارتباط پیدا می‌کند.
  • وقایع دارالمرز - گیلان- از قراری که در روزنامه آنجا نوشته بودند این اوقات در دریا توفان و تلاطم بسیار پیدا شده است. از جمله چهار فروند کشتی که از بادکوبه به انزلی می‌آمده به واسطه کولاک دریا در لنگرگاه ایستاده به کنار نتوانسته بود، بیاید، بعد از اندک آسایشی حرکت می‌نماید، تلاطم دریا به یک مرتبه به نوعی زیاد می‌شود که عملجات کشتی طناب‌های لنگرها را بریده و کشتی‌ها بی‌اختیار ناخدا هریک به طرفی رفته، می‌شکند و اغلب اموال و نفوس موجوده در کشتی غرق می‌شود، از جمله یک قطعه کشتی که بارش تمام نفت بوده است با هشت نفر عمله کلا غرق می‌شوند و بعد از دو روز بعضی خیک‌های نفت را در کنار چفرود کوچصفهان که هشت فرسخی انزلی است، می‌بینند و یک کشتی هم که نمک بار داشته به کلی غرق می‌شود و دو کشتی هم که آهن بار داشته در پهلوی برج…
  • انقلاب مشروطه ضربه‌های سنگینی بر پیکره گفتمان پدرسالارانه وارد آورد و در واقع نقطه آغاز شکل‌گیری دولت مدرن در ایران محسوب می‌شود. سلطنت به قانون محدود شد، دولت از حالت شخصی و انتساب به ایل قاجار به دولت ایران تحول یافت، گام‌هایی در راه رفع دوگانگی از حاکمیت و تفکیک دین از سیاست برداشته شد، جامعه مدنی به نحوی ضعیف و ناپایدار شکل گرفت، قانون تشکیلات ایالتی تصویب و ضرورت تشکیل مجلس و انجمن‌های محلی، ایجاد نظام وظیفه عمومی و توزیع املاک اربابی میان دهقانان پیش‌بینی شد، لوایحی در جهت اصلاحات مالی و شیوه واگذاری امتیازات به دول و سرمایه‌گذاران خارجی تصویب شد و گام‌هایی در جهت اصلاحات اقتصادی برداشته شد.
  • گروه تاریخ اقتصاد- آنچه می‌خوانید بخش پنجم از مذاکرات اقتصادی نمایندگان مجلس شورای ملی در روز یکشنبه، 17 آبان 1286 شمسی درباره اولین بودجه مالی کشور است: حاجى معین‌التجار: قانون اساسى این است که کمیسیونى که منعقد می‌شود کار خود را به مجلس ارائه می‌دهد، مجلس به اکثریت آرا حکم می‌کند، یا می‌شود کمیسیون بدون مجلس خودش رای بدهد؛ حالا رای کمیسیون برای خود کمیسیون است. و اینکه حاج امام جمعه گفتند صحیح است؛ مجلس باید یکى یکى را در تحت نظر آورده رای بدهد، پس امساله به همان رای کمیسیون اکتفا شود. (گفته شد کمیسیون خلاصه عمل خود را به مجلس آورده است).
  • لوحه های سنگی و گلی به دست آمده از تمدن بابل حاکی از آن است که نخستین عملیات مرتبط با وام دهی در معابد بابل و در سال 1750 قبل از میلاد صورت گرفته است. بابل در آن دوره بزرگ‌ترین شهر دنیا بوده است؛ شهری با جمعیت بالای ۲۰۰۰۰۰ نفر که فضای تجاری و بازرگانی آن نیز پر رونق بوده است.

    .