آرشیو اخبار : تاریخ اقتصاد
-
استعفای موتمن الملک از ریاست مجلس شورای ملی
گروه تاریخ اقتصاد - در نیمه مهر ماه که طبق نظامنامه مجلس باید انتخابات هیات رییسه مجلس تجدید شود، طبق معمول تجدید گردیده و بالنتیجه میرزا حسین خان پیرنیا (موتمن الملک) با اکثریت آرا به ریاست انتخاب گردید. میرزا حسین خان پیرنیا شخصی قانونی بود و در ادواری که عهده دار ریاست مجلس بود، همواره سعی مینمود که برخلاف قانون رفتاری نکرده باشد. اوضاع و احوال گواهی میداد که در آتیه نزدیک سردار سپه میخواهد سلسله قاجاریه را منقرض و خود جای خاندان قاجار بنشیند و چون موتمن الملک خلع قاجاریه را به وسیله مجلس شورای ملی برخلاف قانون اساسی میدانست و از طرفی متوجه شده بود که سردار سپه هم مقدمات کار را فراهم نموده و عن قریب مواد مربوط با بقای سلسله قاجار را نقض و مواد دیگری به جای آن خواهد گذاشت، صلاح خود را در این دانست…
-
اهمیت وقفنامهها در تاریخ
خیلی از آستانهها، بقاع و مزارات مقداری کتاب دارند؛ مساجدی هستند که کتابهایی دارند یا دیروز داشتند و امروز ندارند. یا امروز دارند و خدای نکرده فردا ممکن است نداشته باشند. به هر حال در طول تاریخ وقف، کتاب یکی از اجناسی بوده است که به کرات وقف شده است. الان قدیمترین شیئی که در مشهد وقف شده و وقفیتش مسلم است یک تکه ازکتابی عربی است در زمینه کلام که به سال 371 هجری کسی آن را وقف کرده و پشتش هم بیتی در لعن نوشته است. اگر این کتاب از بین رفته بود چیزی از این ماجرا برای ما باقی نمیماند. ولی خوشبختانه این کتاب همراه کتابهای دیگر لای دیواری پیدا شد که در زمان حمله ازبکها کتابهایی را مخفی کرده بودند.
-
مرگ ناصرالدینشاه و هرج و مرج اقتصادی کشور
پس از قتل ناصرالدین شاه، امینالسلطان از میان جمع برخاست که با وارث تاج و تخت به مخابره بنشیند. در این حین سفرا و ماموران دول که از اطبای خود مرگ شاهنشاه را مطلع بودند از پی یکدیگر رسیدند و امینالسلطان را در سر پا ملاقات نموده تاسف و تسلیت گفتند و با او تا اتاق تلگرافخانه رفتند. فرصت از دست نرفت و در طی طریق امینالسلطان تهیدستی و بیچارگی دستگاه سلطان را به میان آورد که در خزانه پول نیست، مصارف روزانه دربار و جیره مستحفظین و قشون ساخلو طهران نرسیده است و اگر در این هنگام نرسد هنگامه بزرگ و هرج و مرج بیعلاج میشود.
-
تشکیل کنسرسیوم نفت بعدازکودتای 28مرداد1332
علی جان مرادی جو- در نیمه آوریل 1954 کنسرسیوم شرکتهای عامل نفت تشکیل شد. عدهای قرارداد نفت با کنسرسیوم درشهریور1333 را علت واقعی کودتای 28 مرداد 1332 میدانند. در واقع، ازدیدگاه شرکت سابق نفت ایران و انگلیس و سایرشرکتهای بزرگ نفتی آمریکایی و اروپایی تنها راه پایان دادن به بحران نفت ایران، سرنگون کردن دولت قانونی دکتر مصدق و فراهم کردن زمینه انعقاد قرارداد بود. بنابراین کابینه زاهدی که پس از کودتا به سرکارآمد، پای مذاکره نشست و زیر قرارداد نفت را امضا کرد.
پس از انجام کودتا، شاه شخصا کنترل سیاست خارجی را در دست گرفت و به دلیل بروز بحرانهای اقتصادی و قطع جریان نفت و فشارهای بینالمللی، دولت زاهدی درصدد برآمد تا زمینههای لازم و مناسب را برای استقرار روابط مجدد با بریتانیا فراهم آورده و برای…
-
دهخدا، پاریس و نان و بلوط!
دهخدا بعد از خروج از ایران، از راه باکو به اروپا رفت. وی مدتی مقیم پاریس بود و در این شهر با برخی از طرفداران مشروطه رفت و آمد داشت. او در آن شهر با دشواریهای بسیار روبهرو بود. یکی از آنها نگرانیاش از بابت خانوادهاش بود. البته او قبل از خروج از ایران نامهای به یکی از دوستانش به نام سیدمحمد صراف نوشته و از او خواسته بود که به خانوادهاش یاری برساند. وی در پاریس مدتی در یک پانسیون به سر میبرد، اما فقر و فشار مالی آنچنان شدید شد که از شدت فقر به منزل علامه محمد قزوینی پناه برد. وی در نامهای در 15 نوامبر سال 1908 به معاضدالسلطنه پیرنیا نوشت:
«الان بدون هیچ خجلت، چون چیزی از شما پنهان ندارم عرض میکنم سه روز است که با نان و شاه بلوط میگذرانم.