مهسا مستشارنظامی

آنچه مسلم است جهان برای دسترسی به توسعه پایدار راهی دراز در پیش دارد. این موضوع از سال ۱۹۷۲ با اولین کنفرانس سازمان ملل در مورد محیط‌زیست در استکهلم در دستور کار جهانی قرار گرفته‌است. در این کنفرانس بدان اشاره شد که محدودیت‌های رشدی که ما در قرن بیست و یکم داریم در حقیقت ترکیب توسعه اقتصادی و پایداری زیست محیطی است که جمع اضداد است. کنفرانس‌های مشابهی در سال‌های اخیر در این زمینه برگزار شده‌است و کشورهای جهان متعهد شده‌اند برای کاهش شکاف‌های اجرایی در این زمینه با یکدیگر همکاری کنند.

در سال ۲۰۲۴ رشد اقتصاد جهان ۲.۸۳‌درصد بوده است. این عدد هر ساله بین ۲.۵ تا ۴‌درصد بوده و در حقیقت این رشد بدون در نظر گرفتن مرزهایی که طبیعت برای ما در نظر گرفته، صورت می‌‌پذیرد و ما تا رشد مبتنی بر پایداری فاصله بسیار زیادی داریم. یکی از قربانیان بزرگ این مساله نیز تنوع زیست‌محیطی است.

در ادبیات اقتصادی، هنگامی که می‌‌‌خواهند در مورد راه‌‌‌های پیشرفت در آموزش، مراقبت‌‌‌های بهداشتی، تغذیه و سایر نهاده‌‌‌های یک زندگی مولد سالم صحبت کنند، از سرمایه‌گذاری صحبت می‌کنند. سرمایه‌گذاری در «سرمایه انسانی» دقیقا مانند سرمایه‌گذاری برای سرمایه فیزیکی همچون پل‌‌‌ها، جاده‌‌‌ها و کارخانه‌‌‌ها، می‌‌‌تواند بر تحصیلات بیشتر، افزایش مهارت‌‌‌های شغلی، افزایش سلامتی و موارد مشابه متمرکز شود.

تعریف کلاسیکی در مورد مفهوم توسعه پایدار وجود دارد که در ۲۵سال گذشته از آن استفاده شده است: توسعه پایدار، توسعه‌‌‌ای است که نیازهای امروز را فراهم کند، بدون آنکه نسل‌های آینده را برای تامین نیازهایشان به خطر اندازد. (Brundtland ۱۹۸۷, ۴۱). در بیانیه ریو (Rio Declaration ۱۹۹۲) آمده است که توسعه امروز نباید نیازهای نسل‌های حال و آینده را به خطر اندازد. در طول زمان اما تعریف توسعه پایدار به دیدگاه‌‌‌های عمیق‌‌‌تری گسترش پیدا کرد و از تمرکز بر روی نیازهای نسل‌‌‌های مختلف خارج شد و دیدگاه‌های کل‌‌‌نگرتری را در بر گرفت؛ رویکردی که توسعه اقتصادی، شامل شدن افراد در اجتماع و پایداری محیط‌زیستی را در ارتباط با یکدیگر در نظر می‌‌‌گرفت.