پس‌لرزه‌های تغییر کاربری
تغییر اراضی کشاورزی پس از کم‌آبی دومین مشکل کشاورزی در کشور محسوب می‌شود که نمونه‌ای از ناکامی سازوکار در حفظ محیط‌زیست به شمار می‌آید. فشار صنعت، گردشگری، بحران کم‌آبی، کاهش حاصلخیزی و بهره‌وری کشاورزی، تغییر سبک زندگی روستاییان به همراه خلاء نظارت و قوانین بازدارنده، حفاظت از اراضی کشاورزی را دشوار می‌کند.
تغییر کاربری زمین معمولا در نواحی کم‌درآمد اتفاق می‌افتد. این موضوع نشان می‌دهد که مشکلات اقتصادی مردم منطقه، افزایش هزینه‌های زندگی، به‌صرفه نبودن فعالیت کشاورزی، مشکلات بازاریابی و فروش محصول و افزایش کاذب قیمت زمین، روند تغییر کاربری را تشدید می‌کند.
تخریب فرهنگ روستا
با افزایش جمعیت، رشد تقاضا برای زمین به‌عنوان یکی از مهم‌ترین منابع تولید طبیعی افزایش پیداکرده و با افزایش تقاضا فشار مضاعفی بر کاربری‌های سنتی زمین مثل زمین‌های کشاورزی واردمی‌شود. رشد جمعیت و افزایش تقاضا برای خدمات شهری نیز باعث گسترش حوزه شهری و فشار زیاد بر اراضی کشاورزی در جهت تغییر کاربری شده که آثار سوء زیست‌محیطی در پی دارد. این توسعه بر مبنای قیمت‌های بازاری رایج در کاربری‌های مختلف انجام می‌شود که در این قیمت‌های بازاری جایی برای آثار زیست‌محیطی وجود ندارد. اگر کاربری‌های جدید هزینه‌بر باشند برگشت به حالت اولیه تقریبا غیرممکن است و تبعات نامطلوبی را در آینده به دنبال دارد. تغییر کاربری اراضی کشاورزی بیش از هر تحول و توسعه دیگری باعث ایجاد تغییرات ساختاری در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و فیزیکی روستاها می‌شود. گرایش به حومه‌نشینی در شهرها با تغییر کاربری اراضی کشاورزی به مسکونی، تجاری و صنعتی همراه است که ساختار فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی روستا را دچار آسیب می‌کند.
پس‌لرزه گردشگری
تغییر کاربری اراضی یکی از تاثیرات منفی توسعه گردشگری انبوه است که در حومه ها، نواحی روستایی، ساحلی و جنگلی با شدت بیشتری رخ می‌دهد. گردشگری یا به‌صورت مستقیم باعث تغییر کاربری اراضی کشاورزی به ویلا، هتل و مهمان‌پذیر می‌شود و یا به‌صورت غیرمستقیم افزایش قیمت زمین را در پی دارد که کاهش رغبت به کشاورزی و تمایل به فروش زمین از پس‌لرزه‌های آن است. توسعه گردشگری به این شیوه، آرامش و آسایش بومیان منطقه را از بین می‌برد.
اگر توسعه گردشگری مطابق اصول برنامه‌ریزی کاربری اراضی نباشد می‌تواند در این زمینه مشکلاتی را در نواحی روستایی ایجاد کند به طوری که زمین‌های حاصلخیز مناسب برای کشاورزی را درگیر تغییر کاربری و صنعت توریسم می‌کند.
با توجه به اینکه رشد و توسعه گردشگری به شیوه خرید ویلا و خانه دوم در روستاها به‌صورت خودجوش و بدون برنامه‌ریزی انجام می‌شود، پیامدهای نامطلوبی مثل تخریب اراضی کشاورزی، آلودگی منابع آب، تخریب چشم‌اندازهای طبیعی و باغات و افزایش مهاجرت و تغییرات شدید فرهنگی را به دنبال داشته است.
گردشگری انبوه و خودجوش، بذر تخریب می‌پاشد که در آینده تبعات منفی مثل کاهش ورود گردشگر به مناطق تغیر کاربری داده‌شده را در پی دارد. همچنین این پدیده با ایجاد رقابت بر سر مالکیت زمین باعث افزایش قیمت آن می‌شود. در چنین شرایطی دست‌اندازی بی‌رویه به حریم منابع طبیعی و سوداگری زمین شتاب می‌گیرد.
نتایج یک پژوهش در سال۹۶نشان داد که طی۱۲سال اخیر۳۳۹۲هکتار از اراضی کشاورزی حاشیه اصفهان تغییر کاربری یافته که زیان اکوسیستمی آن غیرقابل‌جبران است.
