کلانشهر اصفهان در چهار روز از دی ماه سالجاری، آلوده ترین روزهای سال را با شاخص کیفی ۱۵۲ تا ۱۸۱ (AQI) و با وضعیت قرمز و ناسالم برای عموم پشت سر گذاشت بطوریکه مدارس مقطع ابتدایی به دلیل شدت آلودگی هوا به مدت ۲ روز تعطیل شدند.

این در حالی است که در همین ایام شاخص کیفی آلودگی هوا در دیگر کلانشهرهای کشور از جمله تهران با وجود آلوده بودن، از اصفهان پایین تر بود.

بر اساس اطلاعات سازمان حفاظت محیط زیست تهران، شاخص آلودگی هوا در کلانشهر تهران از نهم تا دوازدهم دی امسال بین ۱۱۵ تا ۱۵۰ (AQI) قرار داشت در حالیکه همین شاخص در اصفهان در این ایام حتی در برخی ساعات به عدد ۲۰۰ و وضعیت بنفش (بسیار ناسالم) نزدیک شد.

امروز یکشنبه ۲۴ دی نیز در حالیکه شاخص کیفی هوا در اصفهان ۱۴۶ (AQI) و در وضعیت ناسالم برای گروه های حساس و نزدیک به وضعیت قرمز قرار دارد، شاخص کیفی هوا در تهران ۷۳ (AQI) و در وضعیت سالم است.

در این میان سوالی که برای بسیاری از مردم بوجود آمده این است که چرا شاخص آلودگی هوا در شهر اصفهان با جمعیت حدود ۲ میلیون تَن و تردد حدود ۸۰۰ هزار دستگاه خودرو در روز در مقایسه با شهری مانند تهران با جمعیتی نزدیک به ۹ میلیون تَن و تردد بین سه تا چهار میلیون دستگاه خودرو، در برخی روزها بیشتر است.

کارشناسان زیست محیطی و استادان دانشگاه در پاسخ به این سوال به عوامل متعددی اشاره می کنند از جمله یکی از فعالان زیست محیطی اصفهان که صنایع و ویژگی های جغرافیایی و اقلیمی را ۲ عامل اصلی آلودگی بالای کلانشهر اصفهان عنوان می کند.

دکتر &#۳۹; محمد کوشافر &#۳۹; در گفتگو با خبرنگار ایرنا با تاکید بر اینکه کلانشهر اصفهان ویژگی های خاصی دارد که موجب تشدید آلاینده ها در آن می شود، اظهارکرد: این کلانشهر در معرض چند نوع آلودگی شامل آلودگی های شیمیایی ناشی از فعالیت صنایع و نیروگاه ها و تردد خودروها و همچنین آلودگی هایی که به واسطه بحران آب و تشدید فرسایش بادی خاک ایجاد شده اند، قرار دارد.

وی افزود: برخی مناطق از جمله شرق کلانشهر اصفهان، منشاء آلاینده های خاکی است که امکان ترکیب با آلاینده های شیمیایی موجود و تشکیل آلاینده های ثانوی را دارد.

این استاد دانشگاه آزاد اصفهان به پیوستگی زیاد این کلانشهر با صنایع نیز اشاره کرد و گفت: صنایع بسیاری نزدیک به این کلانشهر فعالیت می کنند و در بعضی موارد، قانون عدم فعالیت صنایع در شعاع ۵۰ کیلومتری رعایت نشده است.

به گفته کوشافر، همین امر باعث شده است تا علاوه بر آلودگی های حاصل از صنعت، وسائل نقلیه مرتبط با صنعت نیز در محدوده کلانشهر اصفهان تردد کنند که بر آلودگی هوا می افزاید.

وی یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار در این موضوع را ویژگی های طبیعی، جغرافیایی و اقلیمی اصفهان، بیان کرد و گفت: این موضوع می تواند باعث تجمیع آلاینده ها در سطح این شهر شود.

کوشافر خاطرنشان کرد: موضوع ویژگی های اقلیمی و جغرافیایی نباید بهانه ای برای توجیه کردن آلوده بودن هوای کلانشهر اصفهان باشد بلکه اگر می گوییم ویژگی های اقلیمی جغرافیایی اصفهان در تجمیع آلودگی ها موثر است پس باید مطابق با ویژگی های سرزمین نسبت به طراحی الگوی توسعه اقدام می کردیم.

وی با بیان اینکه پیوستگی صنایع به شهر در تهران مانند اصفهان نیست و از نظر جغرافیایی و اقلیمی تهران دارای شرایط بهتری است، تصریح کرد: برای مقایسه دقیق و سنجش آلودگی هوای اصفهان با دیگر شهرها نیاز به داده های آماری و دستگاه ها و تجهیزات بیشتری است.

مدیر گروه پژوهشی آلودگی هوای پژوهشکده محیط زیست دانشگاه اصفهان نیز در گفتگو با ایرنا به نوع آب و هوای اصفهان اشاره کرد و گفت: این کلانشهر از آب و هوای خشک برخوردارست در حالیکه تهران دارای بارندگی و رطوبت بیشتری است.

دکتر &#۳۹; امید غفار پسند &#۳۹; با بیان اینکه خشکی هوا از عوامل تشدید کننده آلودگی است، افزود: علاوه بر این، حجم متنوعی از تزریق کننده های آلودگی هوا از جمله کارگاه های کوچک را در گوشه گوشه شهر و حتی وسط شهر اصفهان داریم.

وی با بیان اینکه براساس مطالعات کمی و کیفی انجام شده با گستره وسیعی از شاخص های آلودگی و ترکیبات شیمیایی در اصفهان مواجه هستیم، اظهار کرد: برای کنترل آلودگی هوا باید به ظرفیت های زیست محیطی شهر نیز توجه شود.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه توسعه طولی و عرضی کلانشهر اصفهان بصورت علمی نبوده است، تاکید کرد: باتوجه به رشد جمعیت در دهه ۶۰ لازم بود که از ابتدای دهه ۷۰ در گسترش شهرهای بزرگی مانند اصفهان به مسائل زیست محیطی و ظرفیت های آن مانند آب، خاک و هوا نیز توجه می شد.

وی با انتقاد از اینکه هنوز آمار دقیقی از تعداد و نوع خودروها در کلانشهر اصفهان وجود ندارد، افزود: باید مشخص شود که آیا معابر و خیابان های شهر ما هنوز جایی برای خودروهای جدید دارد.

غفار پسند با اشاره به اهمیت مبحث &#۳۹; اقتصاد محیط زیست&#۳۹; افزود: ما هر روز شاهد افزایش تعداد خودروهای شخصی در شهرها هستیم زیرا در کشورمان خودرو به یک کالای مصرفی تبدیل شده است اما این موضوع را هم باید قبول کنیم که صاحبان خودروها باید بهای آلوده کردن شهرها را نیز بپردازند.

وی همچنین به طرح تحقیقاتی دانشگاه اصفهان با همکاری شهرداری اصفهان اشاره کرد و گفت: در این طرح سیاهه انتشار آلایندگی ها در کلانشهر اصفهان بمنظور تعیین سهم منابع آلاینده ها، تهیه می شود و امید است که تا سال آینده نتایج آن مشخص شود.

غفار پسند از رسانه های اصفهان نیز خواست تا موضوع آلودگی هوا را محدود به یک یا دو ماه از سال نکنند بلکه بطور پیوسته این موضوع و راهکارهای حل این معضل را پیگیری و رصد کنند.

در حالیکه اصفهان در سال های گذشته از آلوده ترین شهرهای کشور بشمار می آید و حتی در برخی روزها، بالاترین شاخص های آلودگی هوا را به خود اختصاص می دهد باید دید آیا راهکارهایی مانند برنامه جامع کاهش آلودگی هوا و یا توسعه حمل و نقل عمومی مانند قطار شهری در سال های آینده می تواند این معضل را کمرنگ کند.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.