«نگاه به شرق» به معنای کنار گذاشتن غرب است؟ وزیر خارجه دولت سیزدهم پاسخ داد
استراتژی سیاست خارجی دولت رئیسی
امیرعبداللهیان: «نگاه به شرق» به معنای کنار گذاشتن غرب نیست و ما حتما نمی‌خواهیم کشور را به روسیه و چین گره بزنیم
در همین ارتباط امیرعبداللهیان در سفر منطقه‌ای اخیر به روسیه، لبنان و سوریه در گفت‌وگو با «ایسنا» درباره مذاکرات احیای برجام اظهار کرد: همان‌طور که اشاره کردید ما در حال جمع‌بندی هستیم.مذاکره دو بخش دارد که یک بخش آن سیاستگذاری است که در شورای عالی امنیت ملی به صورت طبیعی دنبال می‌شود.یک بخش دیگر آن مذاکره است که جزو وظایف ذاتی وزارت خارجه است و مذاکرات به صورت طبیعی در حوزه کارشناسی و مذاکره‌کنندگان ارشد ما در بخش معاونت سیاسی وزارت امور خارجه دنبال می‌شود.اخیرا علی باقری کنی جایگزین سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزارت خارجه و مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای ایران شد.
این دیپلمات عالیرتبه تاکید کرد: تیمی که در وزارت خارجه این موضوع را دنبال خواهد کرد با مدیریت معاونت سیاسی وزارت امور خارجه و با مسوولیت مستقیم وزیر امور خارجه در این بخش، اقداماتی که انجام می‌دهد هم در سطح وزارت خارجه از تمام ظرفیت‌های حقوقی، بین‌المللی، اقتصادی و سیاسی این وزارتخانه استفاده می‌کند و هم از ظرفیت‌های ملی به صورت کامل استفاده می‌کنیم. وزیر امور خارجه با بیان اینکه معتقدیم که باید با خرد جمعی کار را به پیش برد و در این ارتباط در بحث تولید محتوا و مسائل مرتبط با آن حتما از تعامل و همفکری با دانشگاهیان و اندیشکده‌ها استفاده خواهیم کرد، گفت: موضوع مذاکرات هم در سطح ملی از حساسیت بالایی برخوردار است و هم مذاکراتی چند جانبه را در بر می‌گیرد.لذا باید با هماهنگی، همفکری و خرد جمعی چه در حوزه مذاکره که مسوولیت آن به عنوان مذاکره‌کننده ارشد کماکان در معاونت سیاسی وزارت خارجه باقی خواهد ماند و چه در حوزه‌ای که وزرا باید کار را دنبال کنند و چه در بخش‌های مرتبط نظام و حوزه‌های اندیشکده‌ای و دانشگاهی که بتوانند در حوزه‌های حقوقی، فنی، اقتصادی و تجاری و دیگر ابعادی که این مذاکرات می‌تواند داشته باشد، پشتیبانی‌های لازم را انجام دهند.پیش از این صحبت‌هایی درباره بازگشت پرونده هسته‌ای ایران از وزارت امور خارجه به شورای عالی امنیت ملی مطرح شده بود.اقدامی که حسن روحانی رئیس‌جمهوری سابق ایران سال ۱۳۹۲ انجام داد و پرونده هسته‌ای را از شورای امنیت ملی به وزارت خارجه منتقل کرد.
حسین امیرعبداللهیان در بخش دیگری از اظهاراتش تاکید کرد ما به هیچ‌وجه نمی‌خواهیم همه ظرفیت وزارت خارجه را درگیر این کار بکنیم.ما در وزارت خارجه تقسیم کار کرده‌ایم.هر بخش باید به وظایف ذاتی خود عمل کند و یکی از کارهای ما موضوع مذاکرات برجام است.امیر عبداللهیان در پاسخ به این سوال که آیا ترکیب تیم مذاکره‌کننده وزارت خارجه مشخص شده است، اظهار کرد: در حال جمع‌بندی نهایی هستیم. وزیر امور خارجه ایران پیش‌تر نیز گفته بود: ما اراده بازگشت به مذاکره را داریم، اما مذاکره‌ای جدی و تامین‌کننده حقوق و منافع ملت ایران.وی گفت: برخی در ملاقات‌ها دوست دارند مدام بگویند اینکه شما می‌گویید به زودی این«به زودی »یعنی چند روز، چند هفته، چند ماه؟ وی تصریح کرد: به زودی یعنی به محض کامل شدن بررسی‌های ما، این اقدام را انجام خواهیم داد.این دیپلمات عالیرتبه ایرانی در این خصوص افزود: تفاوت بین به زودی ایرانی و به زودی غربی خیلی زیاد است.به زودی از نظر ما یعنی واقعا در نخستین فرصتی که بررسی‌هایمان تکمیل شود.مهم این است که ما اراده بازگشت به مذاکره را داریم، اما مذاکره‌ای جدی و تامین‌کننده حقوق و منافع ملت ایران.
جایگاه غرب در سیاست خارجی دولت جدید
امیرعبداللهیان همچنین در پاسخ به این سوال که با توجه به نگاه دولت سیزدهم به تعامل با کشورهای آسیا از جمله کشورهای شرق آیا این به این معناست که تعامل با غرب در سیاست خارجی دولت سیزدهم دارای چندان جایگاهی نیست، اظهار کرد: ما کلیدواژه‌هایی که برای سیاست خارجی دولت سیزدهم به کار می‌بریم، سیاست خارجی متوازن ذیل دیپلماسی فعال، پویا و هوشمند است.
وی با بیان اینکه نگاه به همسایگان و نگاه به آسیا و تعامل با کشورهای این منطقه برای ما در عرصه سیاست خارجی دارای اولویت اول است، تصریح کرد: نگاه به آسیا به این معنا نیست که به مناطق دیگر از جمله غرب توجه نداشته باشیم.این دیپلمات عالیرتبه ادامه داد: یکی از ویژگی‌های سیاست خارجی متوازن این است که ضمن توجه به اولویت‌ها، از هر فرصتی در سایر حوزه‌های جهان برای تامین حداکثری منافع ملی‌مان استفاده کنیم.
وی در بخشی دیگر از سخنان خود در این زمینه با بیان اینکه در جریان سفر به نیویورک با ۱۸ وزیر خارجه کشورهای اروپایی دیدار و رایزنی داشتم، افزود: این موضوع نشان می‌دهد که نگاه به شرق به معنای کنار گذاشتن غرب نیست، اما غربی‌ها باید بدانند و ما نیز به صراحت به غربی‌ها گفته‌ایم که با کشورهای چین، روسیه و هند در یک حوزه هستیم و در جغرافیای آسیا قرار داریم و شما به خاطر سیاست‌های دنبال شده از سوی آمریکا و عدم اجرای تعهدات‌تان در برابر ایران، روز به روز ضرر می‌بینید و از برنامه‌های سرمایه‌گذاری و تعامل با ایران در حوزه‌های مختلف تجاری و اقتصادی دور می‌شوید.ما به آنها گفته‌ایم که به هر حال ایران دست بسته باقی نمی‌ماند و در راستای منافع خود تصمیم می‌گیرد و پیش می‌رود.در چند ماه گذشته و به‌ویژه از زمان تایید فرآیند عضویت دائم ایران در سازمان شانگهای، مباحث مختلفی در سطح افکار عمومی مطرح شد مبنی بر اینکه تاکیدات سال‌های گذشته و تایید دولت سیزدهم مبنی بر سیاست نگاه به شرق، تحقق عملی پیدا کرده و با قدرت بیشتری به فعلیت در خواهد آمد.اما اظهارات وزیر خارجه دولت سیزدهم مبنی بر سیاست خارجی متوازن نشان می‌دهد که دولت سیزدهم همچنان به بلوک غرب توجه نشان خواهد داد.اگرچه پویایی‌ها و فعل و انفعالات در روابط آمریکا و چین در سال‌های پیش‌رو نقش مهمی در برهم خوردن این توازن ایفا خواهد کرد و بسیاری از بازیگران خاورمیانه را متاثر خواهد کرد.
کشور را به روسیه و چین گره نمی‌زنیم
وزیر امور خارجه ایران در بخش دیگری از این گفت‌وگو با بیان اینکه سیاست خارجی متوازن به این معناست که در تعامل با شرق و غرب عالم سیاست خارجی فعالی را دنبال کنیم و دیپلماسی پویایی داشته باشیم، ادامه داد: حتما نمی‌خواهیم کشور را به روسیه و چین گره بزنیم، بلکه در راستای منافع دو طرف سیاست خارجی را پیگیری و تنظیم می‌کنیم و هر مقدار که چین، روسیه، هند یا هر کشور دیگری در جهان در راستای منافع مشترک طرفین ایده‌ها و ابتکاراتی داشته باشند و ما احساس کنیم که منافع‌مان در سطح خیلی خوبی تامین می‌شود از این ایده‌ها حتما استقبال می‌کنیم و حتما این فرصت برای تمام کشورها در قاره‌ها و مناطق مختلف وجود دارد، چه در آمریکای لاتین، چه در آفریقا و غرب یا هر حوزه دیگری که ممکن است، باشد.
