مختصات توافق احتمالی ایران و آمریکا

این خبرگزاری در ادامه به نقل از ۸ منبع آگاه نوشت: چارچوب اولیه بحث‌ها در مذاکرات هسته‌ای ایران، هسته اصلی برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) است که سال ۲۰۱۵ منعقد شد و دونالد ترامپ سال ۲۰۱۸ در دوره اول ریاست‌جمهوری خود به صورت یک‌طرفه از آن خارج شد. ترامپ در آن زمان برجام را «بدترین توافق زمان» نامید و اکنون منابع آگاه می‌گویند که توافق جدید (در صورت امضا شدن) ممکن است تفاوت اساسی با برجام نداشته باشد. هر چند که توافق احتمالی زمان آن را به ۲۵ سال افزایش داده و راستی‌آزمایی را تشدید می‌کند. افزون بر این، بند‌هایی موسوم به «بند غروب» در قرارداد جدید افزایش پیدا می‌کند. بند غروب در برجام به بند‌هایی گفته می‌شود که تاریخ انقضا دارند؛ یعنی پس از مدت مشخصی محدودیت‌های ایجاد‌شده بر برنامه هسته‌ای ایران به‌تدریج برداشته می‌شود.

کاهش غنی‌سازی در ازای کاهش قابل‌توجه تحریم‌ها

رویترز در ادامه می‌نویسد: از سوی دیگر، منابع می‌گویند که طبق قرارداد جدید (در صورت منعقد شدن) ایران اندازه ذخایر و انواع سانتریفیوژ‌های خود را کاهش خواهد داد.

همچنین کشورمان ذخایر اورانیوم ۶۰درصدی خود را تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی رقیق، صادر یا مهروموم می‌کند و البته همه این اقدامات در ازای کاهش قابل‌توجه تحریم‌ها صورت خواهد گرفت.

رویترز به نقل از منابع خود ادعا می‌کند که طبق پیشنهاد‌هایی که در سه دور اول گفت‌و‌گو‌ها مورد بحث قرار گرفت، ایران غنی‌سازی خود را مطابق با برجام به ۳.۶۷درصد کاهش می‌دهد. این خبرگزاری به نقل از منابع ایرانی می‌گوید که تهران برای اعطای دسترسی بیشتر آژانس به سایت‌های هسته‌ای خود آماده است. به گفته منابع مذکور، قرارداد جدید به دنبال برچیدن کامل زیرساخت‌های هسته‌ای تهران نیست بلکه هدف آن اعمال محدودیت‌های دائمی بر غنی‌سازی اورانیوم است.

حفظ غنی‌سازی محدود و واردات اورانیوم غنی‌شده از روسیه

در ادامه، رویترز به نقل از منبعی که ادعا شده ایرانی است، نوشت: یک مصالحه احتمالی دیگر می‌تواند شامل حفظ حداقل غنی‌سازی ایران با ۵هزار سانتریفیوژ و در عین حال واردات بقیه اورانیوم غنی‌شده، احتمالا از روسیه باشد. همچنین تهران در ازای محدودیت غنی‌سازی، خواستار تضمین‌های قطعی مبنی بر عدم خروج مجدد ترامپ از توافق هسته‌ای شده است. همچنین بخش دیگری از بحث‌ها درباره ذخایر اورانیوم موجود در کشور است و اینکه ایران چه مقدار از آن را به صورت رقیق‌شده داخل کشور نگه می‌دارد و چه مقدار را به یک کشور خارجی (احتمالا روسیه) می‌فروشد. رویترز ادعا می‌کند که ایران در‌حال‌حاضر حدود ۱۵هزار سانتریفیوژ فعال دارد و طبق توافق برجام، ایران مجاز به فعالیت حدود ۶هزار سانتریفیوژ بود.

الکس وطن‌خواه، عضو ارشد و مدیر بنیان‌گذار برنامه ایران در اندیشکده موسسه خاورمیانه در واشنگتن، می‌گوید یکی از راه‌های خروج از بن‌بست می‌تواند این باشد که ایران با وقفه‌های طولانی‌مدت در برنامه غنی‌سازی، از طریق تمدید بندهای غروب (sunset clauses)، موافقت کند.

در انتها، دنیس راس، مذاکره‌کننده سابق، به مشکلات رئیس‌جمهور آمریکا در رابطه با قرارداد جدید اشاره کرد و گفت: «ترامپ به دلیل ضعف بیش از حد، برجام را رها کرد و در نتیجه اکنون با این واقعیت رو‌به‌روست که تهران در آستانه دستیابی به توانایی ساخت سلاح‌های هسته‌ای قرار دارد. اکنون برای او پذیرش توافقی که منعکس‌کننده یا ملایم‌تر از توافق اصلی باشد، از نظر سیاسی غیرقابل‌دفاع خواهد بود.»