دماسنج سعودی از رویکرد ترامپ 2 در خاورمیانه

به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد؛ روابط عربستان سعودی با ایالات متحده به ویژه با روسای جمهوری خواه همواره ویژه و در قالب روابط شخصی بوده است. از همین رو ارزیابی و دیدگاه ریاض شاخصه و سنجش دقیقی از کم و کیف سیاست آمریکا در یک بازه زمانی چهار ساله به شمار می رود.

در همین چارچوب وزیر خارجه عربستان سعودی در نشست مجمع جهانی اقتصاد در سوئیس با بیان اینکه باید از جنگ بین ایران و اسرائیل و هرگونه جنگی در منطقه خود جلوگیری کنیم، اظهار کرد که ریاض اعتقادی به این که دولت جدید آمریکا نقشی در افزایش خطر جنگ خواهد داشت، ندارد. وزیر امور خارجه عربستان سعودی افزود: در منطقه‌ای مملو از خطر زندگی می‌کنیم و باید از جنگ بین ایران و اسرائیل و هرگونه جنگی در منطقه خود جلوگیری کنیم.

ولیعهد عربستان برای پیشبرد طرح تحول اقتصادی بزرگ داخلی خود که سرمایه گذاران جهانی روی آن شرط بندی کرده اند به منطقه ای نسبتاً آرام و با ثبات نیاز دارد. بن سلمان به‌خوبی آگاه است که موفقیت سیاست‌هایش در داخل، به برقراری نسبی صلح در محیط پیرامونی کشور و تلاش ریاض برای دورکردن آتش جنگ و شکست‌های اقتصادی از سر منطقه، در کنار حرکت به سمت توسعه و رونق و آبادانی، بستگی دارد. دشواری‌های کنونی که ایران در‌حال‌حاضر با آنها مواجه است، فرصت خوبی برای ایجاد دگرگونی در منطقه و در راستای سیاست فوق محسوب می‌شود.

با این حال ریاض تلاش دارد از رنجاندن ایران اجتناب کند، حتی در شرایطی که عربستان سعودی نقش فعالی در شکل‌دهی فرآیند گذار سیاسی در لبنان و سوریه دارد و خود را برای بازسازی غزه و تصمیم‌گیری، پیرامون روند اداره این باریکه و زمینه‌سازی و مهیا کردن شرایط برای عادی‌سازی بیشتر روابط بین کشورهای عربی و اسرائیل آماده می‌کند.

بن سلمان اما هنوز در این تلاش با تعدادی چالش مواجه است که عبارتند از:

تهران در عراق و یمن و از طریق برنامه هسته ای خود کارت هایی برای بازی دارد. ترامپ و اسرائیل ممکن است در زمانی که عربستان سعودی هنوز به تنش زدایی تضمین شده توسط چین با تهران متعهد است، رویارویی با ایران را افزایش دهند. ترامپ ریاض را برای عادی سازی با اسرائیل در چارچوب توافق ابراهیم تحت فشار خواهد گذاشت، اما سعودی ها می خواهند این کار را از طریق معاهده صلح عربی در سال 2002 انجام دهند. ابتکاری که بر تشکیل کشور مستقل فلسطینی تأکید دارد. همچنین منافع و دستور کار کشورهای دوست و متحد عربستان سعودی مانند قطر، امارات و ترکیه برای رقابت با عربستان وجود دارد.

این وضعیت از هم گسیخته باعث خواهد شد تا محمد بن سلمان ولیعهد سعودی با درک این مساله که نباید به حمایت های نظامی ترامپ خوشبین بود، به سمت مصالحه و باز کردن کانال های مذاکراتی هم در ارتباط با مذاکرات هسته ای ایران و همزمان برقراری تماس ها برای گفت وگوهای عادی سازی با اسرائیل حرکت کند. دو مسیری که البته توفیق در آن با ابهام و عدم قطعیت همراه است.//