رونداصلاحی بورس و بلاتکلیفی سهامداران

علی سخایی كارشناس بازارسرمایه بازارسرمایه ایران یک سال و نیم است که تحت عوامل و فاکتور‌هایی که بارها به آن اشاره شده است از قله رویایی دومیلیون واحد دور افتاده به‌طوری که از اواخر تابستان رنگ رونق را به خود را ندیده است. در طی این مدت امکان ورود و حضور پول به‌عنوان اصلی‌ترین عامل رشد شاخص قیمتی از بازارسهام سلب شده که دلایل بسیاری پیرامون آن وجود دارد. اولین نشانه‌های ورود به دوران رکود را می‌توان در رشد بالای نقدینگی و حرکت آن به‌صورت هوشمند به سمت بازارهای اوراق مشاهده کرد. کمبود منابع دولتی که بارها سیاستگذاران در مورد آن مسائلی را مطرح کرده‌اند، بانک‌ها را موظف به خرید اوراق کرد. فاصله گرفتن بانک‌ها از بازارسرمایه از یک‌سو و از سوی دیگر تحریم‌های بین‌المللی، بحران منابع دولتی و راهکارهای عبور از این بحران را در اولویت برنامه‌های اقتصادی سیاستگذاران قرار داده، این در حالی است که ادامه مذاکرات هسته‌ای همچنان در ابهام است، از این‌رو بازار سرمایه با وجود وعده‌های حمایتی به حاشیه رانده شده است، اما وضعیت بازارهای موازی سرمایه‌گذاری به گونه‌ای دیگر است و بر اساس افزایش نرخ تورم انتظاری بازارهای طلا و ارز بر مدار صعودی قرار گرفتند.

شرکت‌های بورسی با توجه به نرخ تسعیر ارز ناشی از رشد قیمت دلار می‌توانستند حاشیه سود را افزایش داده تا موجب رشد و سودرسانی شرکت‌ها و در نهایت اقبال سرمایه‌گذاران به سمت بورس شوند اما تحمیل تفکر «به نتیجه رسیدن مذاکرات برجامی» روند سودسازی را به تعویق انداخت.  گرچه در این مدت بازارسهام با نوسانات بعضا منفی همراه بوده است اما تجربه نشان می‌دهد رشد تورم انتظاری سرانجام اثر خود بر همه بازارها را خواهد داشت اما ممکن است این رشد در برخی بازارها با تاخیر اتفاق افتد. برهمین اساس به نظر می‌رسد بازار سرمایه نیزبا تاخیر به مدار صعودی باز می‌گردد. یکی از موضوعات مهمی که بازار سرمایه بارها نسبت به آن واکنش نشان داده، اخبار مرتبط با مذاکرات هسته‌ای است. بررسی داد وستدهای هفته گذشته بازارسهام به‌ویژه معاملات روزهای پایانی تحت‌تاثیر این اخبار نشان می‌دهد تا چه میزان بازار از این اخبار تاثیر می‌پذیرد. در هفته گذشته حجم معاملات خرد نه‌تنها افزایش نیافت بلکه نسبت به ۶ ماهه قبل از آن نیز به پایین‌ترین سطح خود رسید. ارزش معاملات خرد سهام در هفته گذشته از روند مطلوبی برخوردار نبوده و شاهد کاهش سرانه خرید و رشد سرانه فروش در بین سرمایه‌گذاران بازار بودیم. از طرفی دیگر بررسی‌های نموداری روزانه بازار نیز از بلاتکلیفی سهامداران خبر می‌دهد. بلاتکلیفی که می‌تواند تداوم یابد و روند اصلاحی، شاخص را به محدوده‌های یک میلیون و ۳۰۰ هزار واحد نیز برساند. روند نزولی بازار سرمایه تحت‌تاثیر اخبار بین‌المللی مثبت می‌تواند چرخشی متفاوت از خود نشان دهد.  بر اساس جدیدترین گزارش فدرال‌رزرو، عقب‌نشینی بازارهای کامودیتی‌محور براساس نرخ تورم و انتشار سویه جدید کرونا وضعیت صنایع فلزی و پتروشیمی بورس ایران را با مخاطرات جدیدی همراه می‌کند، به‌طوری که ممکن است این صنایع در روزهای آینده سرخپوشی ناخوشایند شاخص را تداوم بخشند و شاهد خروج موج جدیدی از نقدینگی از بورس باشیم.