معماری مساجد؛ کشف جدید CNN

مترجم: مهدی نیکویی ترکیبی از زیبایی و تقارن مساجد ایران و اعجاز عکاسی، محمد رضا دمری گنجی، جوان ۲۴ ساله خبرگزاری CNN را به تهیه گزارش مبسوطی از این جاذبه‌ها ترغیب کرد. گنجی که دانشجوی فیزیک در بابل، شهر شمالی ایران در استان مازندران است، توانسته با مجموعه عکس‌های خود توجه جهان را به این زیبایی‌ها جلب کند. به گزارش «دنیای اقتصاد» به نقل از CNN مساجد جاذبه‌هایی از ایران هستند که کمتر به نمایش گذارده شده و به این ترتیب جهانیان از تماشای معماری داخلی و طراحی‌های پیچیده و زیبای آن محروم مانده‌اند. در حالی که معرق‌کاری و شیشه‌های رنگی شکل داده شده توسط معماران قدرتمند این ساختمان‌ها مسحورکننده هستند. به گزارش این خبرگزاری آنچه به همان اندازه باورنکردنی است، مهارت گنجی در پشت لنزهای دوربینش است که به‌صورت خودآموز و از طریق آموزش‌های اینترنتی حاصل شده‌اند. از طرف دیگر هنر وی زمانی بیشتر به چشم می‌آید که متوجه می‌شویم او بدون تجهیزاتی مانند سه‌پایه (که استفاده از آنها در این محیط‌ها به شدت محدود شده‌اند) اقدام به گرفتن چنین تصاویر باکیفیتی کرده است. وی می‌گوید: پروژه او برای مستندسازی اندرون مساجد و سایر چشم‌اندازهای ایرانی از سال ۲۰۰۸ شروع شده است و الهام‌بخش او تصاویر گرفته شده از داخل اهرام مصر بودند.

مجوزها دشوار داده می‌شوند

گنجی به CNN می‌گوید: «این تصاویر با رعایت اصول هنری در این مکان‌های تاریخی گرفته شده و آن را مستند ساخته است و جالب اینکه نتیجه کار حتی خودم را شگفت‌زده کرد و برایم منبع الهام شد.» وی اضافه می‌کند: من به امکان گرفتن تصاویری مشابه از سایر مکان‌های تاریخی ایران می‌اندیشیدم. از این رو در طول سفرم به گرداگرد ایران، شروع به یافتن مساجد قدیمی کردم که برای گرفتن تصاویر داخلی از آنها مناسب بودند. اما واقعیت این است که این کار به هیچ عنوان کار آسانی نبود. در حالی که گردشگران مجاز به عکس‌برداری هستند، استفاده از تجهیزاتی که گنجی برای گرفتن عکس‌های خود در نور کم‌نیاز دارد، عموما ممنوع هستند. او می‌گوید: بیشتر زمان‌ها مجبور بودم به تشریفات اداری زیادی پرداخته و چندین روز را صرف دریافت مجوز رسمی کنم و این فرآیند از آنچه به نظر می‌رسد، دشوارتر است و چندین بار نیز تلاش‌های ناموفق داشته‌ام. گنجی از لنزهای زاویه باز برای گرفتن عکس‌های خود استفاده می‌کند و حتی گاهی به‌صورت دیجیتال چندین عکس به یکدیگر متصل می‌شوند تا یک تصویر مرکب به دست آید.

قدردانی جهانی، بی‌مهری داخلی

او می‌گوید: «من صبح‌ها را ترجیح می‌دهم؛ به این دلیل که نور، مناسب‌تر است و افراد کمتری نیز در محل حضور دارند. در چنین مکان‌هایی، بعدازظهرها ازدحام جمعیت به چشم می‌خورد و در غروب نیز برخی از آنها برای انجام مراسم نماز بسته هستند.» گنجی گرفتن عکس از مساجدی را ترجیح می‌دهد که دارای طراحی متقارن، ستون‌های داخلی، نور خوب و معرق کاری زیبا هستند. او اضافه می‌کند: «من همچنین ساختمان‌هایی را دوست دارم که شناخته شده، معروف و مهم هستند. گرچه افراد و گردشگران زیادی از آن مکان‌ها عکس‌برداری می‌کنند و تصاویر بسیاری نیز در اینترنت یافت می‌شود اما من از به نمایش کشیدن آنها به طریق خودم لذت می‌برم.» هر چند کارهای این عکاس هم اکنون توجه بین‌المللی را جلب کرده است با این حال او می‌گوید در ایران، هنوز توجه و علاقه چندانی نسبت به کارهای او نشان داده نشده است. «من عکس‌های خود را برای فستیوال‌های ملی فرستاده‌ام. نه تنها کارهای من دیده یا انتخاب نشدند، بلکه هیچ گونه قدردانی و حمایتی نیز از طرف سازمان‌ها یا دولت دریافت نکردم. به‌رغم این موضوع، از صمیم قلب از این موضوع خوشحال هستم که کارهای من در سطح جهان دیده می‌شود و می‌توانم از طریق هنرم، ایران را به جهانیان نشان دهم.» گنجی امیدوار است بتواند با بازدید از مکان‌های تاریخی بیشتر در ایران بر تعداد عکس‌های خود بیفزاید و به مکان‌های مذهبی یهودی و مسیحی نیز سفر کند تا بتواند از آنها نیز عکاسی کند. به گزارش «دنیای اقتصاد» کار درخشان این عکاس و نشان دادن زوایای مغفول جاذبه‌های معماری ایران در عکس‌های زیبای وی می‌تواند محمل مناسبی برای جذب گردشگران علاقه‌مند فرهنگی و معماری به ایران باشد. انعکاس این هنر در خبرگزاری‌های معتبر بین‌المللی در وضعیتی که بنابه گفته خودش در ایران وقع چندانی به کار وی نهاده نشد، نشان از غفلتی دارد که فرصت‌های مغتنم و سهل‌الوصولی که برای نمایش و معرفی ایران و زیبایی‌هایش وجود دارد را از دست به در می‎برد. غفلتی که شاید ناشی از نبود یک نگاه کارشناسی دقیق در شناسایی و بهره‌گیری از فرصت‌ها و امکان‎های نو برای نمایاندن ظرفیت‌های ایران است تا به این ترتیب در چرخه تکرار کلیشه‌های قدیمی و بی کارکرد برای معرفی جاذبه‌های ایران گرفتار نمانیم.

معماری مساجد؛ کشف جدید CNN