طاهره ایران مهر وکیل پایه یک دادگستری و مشاور حقوقی یکی از مسائلی که تاکنون در مقاله‌های مربوط به حوزه حقوق گردشگری مغفول مانده است درباره گردشگرانی است که با هدف شکار تمایل دارند وارد کشور شوند. شاید این فکر به ذهن برسد که قانون‌گذار در این زمینه مقرره‌ای تصویب نکرده است و آن را تابع عمومات مقررات دیگر می‌داند. اما باید بگوییم که مصوبه‌ای در این زمینه وجود دارد که به امکان‌پذیری و شرایط ورود سلاح شکاری توسط گردشگران خارجی به داخل کشور می‌پردازد. این نوشتار به بررسی امکان ورود سلاح شکاری توسط گردشگران خارجی به ایران پرداخته است.

مرجع تصویب

شورای‌عالی ایرانگردی و جهانگردی در سال ۱۳۷۴ به استناد ماده ۴ آیین‌نامه اجرایی قانون صنعت ایرانگردی و جهانگردی، «آیین‌نامه ورود اسلحه شکاری همراه با مسافر یا جهانگرد» را تصویب کرد که در آن، مقررات درباره نحوه ورود سلاح، سلاح‌های مجاز و غیره را مشخص کرده است. البته باید گفت کمیسیون مرکزی نظارت بر سلاح و مهمات شورای امنیت کشور مصوبه‌ای مبنی بر «تعیین ضوابط ترخیص سلاح و مهمات شکارچیان توریست» دارد که در آن نوع اسلحه‌های مجاز برای ورود، فرآیند صدور جواز موقت، مدت زمان اعتبار جواز و غیره را تعیین کرده است. بنابراین با توجه به موخرالتصویب بودن کمیسیون یادشده، در صورت تعارض میان این دو باید ضوابط کمیسیون را الزام آور دانست. در این نوشتار نیز به بررسی این ضوابط پرداخته‌ایم.

بر اساس ماده ۱ مصوبه یادشده، «منظور از تفنگ‌های شکاری، هرگونه سلاح گرم و سرد است که عرفا و عادتا برای شکار حیوانات وحشی استفاده می‌شود و شامل سلاح‌های زیر است:

الف) انواع تفنگ‌های شکاری گلوله زنی

ب) انواع تفنگ‌های ساچمه زنی

ج) تفنگ‌های مخصوص بیهوش کردن حیوانات

د) تفنگ‌های مخصوص شکارحیوانات آبزی

فرآیند صدور مجوز ورود سلاح به کشور

بر اساس ماده ۴ مصوبه: «هرمسافریا جهانگرد دارای مجوز ورود اسلحه شکاری به کشور می‌تواند حداکثر یک قبضه اسلحه شکاری از نوع (ساچمه زن یاگلوله زن) باشرایط احراز مالکیت به کشور وارد ودر زمان خروج عینا با خود ازکشور خارج کند.»

در ماده ۳ این مصوبه می‌خوانیم: «مشخصات کامل مسافران یا جهانگردان و نیز مشخصات کامل اسلحه‌های شکاری آنان باید حداقل بیست روز قبل ازورود مسافر به کشور، طی فرم‌های مصوب، ازطریق آژانس‌های مسافرتی و جهانگردی به سازمان حفاظت اطلاعات وزارت دفاع وپشتیبانی نیروهای مسلح اعلام شود. پس از تایید صلاحیت وصدور مجوز، یک نسخه ازمجوزصادره جهت ورود وترخیص سلاح شکاری به متقاضی یا دفتر خدمات مسافرتی مربوطه تحویل خواهد شد.»

باید یادآوری کرد بر اساس ماده ۲ مصوبه، مسافران شکارچی می‌توانند به همراه تفنگ شکاری خود، دوربین مخصوص تفنگ که روی بدنه تفنگ‌های گلوله‌زنی نصب می‌شود وهمچنین جلد تفنگ‌های شکاری راکه ازملحقات وملزومات تفنگ‌های مربوط محسوب می‌شود همراه داشته باشند. البته ورود دوربین‌های مسافت‌یاب ودید درشب ازاین مقوله مستثنی بوده وورود آنهابه داخل کشور ممنوع است. همچنین بر اساس ماده ۷ مصوبه، وارد کردن تفنگ‌های مخصوص بیهوش کردن حیوانات وتفنگ‌های مخصوص شکارحیوانات آبزی علاوه بررعایت مفاد ماده ۳ این آیین‌نامه مستلزم کسب مجوز جداگانه ازسازمان حفاظت محیط‌زیست است.

بر اساس ماده ۶ این مصوبه حداکثر زمان مجاز (اعتبار پروانه حمل سلاح) برای حمل اسلحه‌های شکاری همراه اتباع خارجی درداخل کشور ۱۵ روز است. البته در آیین‌نامه شورای‌عالی ایرانگردی و جهانگردی، مدت زمان اعتبار پروانه حمل سلاح ۲ ماه است که به نظر می‌رسد با توجه به حساسیت منابع طبیعی و محدودیت هرچه بیشتر شکار در کشور، این مدت توسط ضوابط کمیسیون مرکزی نظارت بر سلاح و مهمات به ۱۵ روز کاهش یافته است.

در پایان باید گفت بر اساس تبصره ۲ ماده ۵ مصوبه، صورت مصرف مهمات شکارچیان توریست خارجی، مطابق فرم‌های مصوب وزارت دفاع وپشتیبانی نیروهای مسلح که به تایید ومهر وامضای محیط‌بان سازمان حفاظت محیط زیست رسیده است، باید در حین خروج ازکشور، تحویل نماینده وزارت دفاع شود وهرگونه تبعات سوء مترتب براین موضوع، متوجه شرکت خدمات مسافرتی وجهانگردی میزبان خواهد بود.