سرعت گردشگری در اشتغال زایی

چرایی جذب اندک گردشگر

در مراسم افتتاحیه این نمایشگاه، رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با تاکید بر اهمیت و لزوم شکوفایی بیش از پیش صنعت گردشگری در کشور اظهار کرد: «اقداماتی از جمله تدوین برنامه ملی گردشگری، حمایت از کارآفرینان خلاق، افزایش هم‌افزایی میان بخش دولتی و بخش خصوصی در عرصه گردشگری، همچنین حمایت از کسب‌وکارهای نوپا و درآمدزا همه در راستای رسیدن صنعت گردشگری کشور به جایگاه واقعی آن انجام شده یا در حال پیگیری است. اما یکی از مهم‌ترین اقداماتی که برای شکوفایی هر صنعتی و به‌خصوص گردشگری باید روی آن تمرکز شکل بگیرد، بحث بازاریابی و تبلیغات در ابعاد بین‌المللی است.»

علی‌اصغر مونسان با اشاره به اهمیت برگزاری نمایشگاه‌های بین‌المللی به‌عنوان بستری برای بازاریابی و تبلیغات توریسم کشور افزود: «چنین مناسبت‌هایی امکان ارتباط رودررو میان تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان خدمات و کالاهای مرتبط با گردشگری کشور را فراهم می‌کند و فرصتی خلق می‌شود که به موجب آن تعاملات و همکاری‌های درون‌بخشی و بین‌بخشی افزایش یافته و بسیاری از ظرفیت‌های بالقوه این صنعت عظیم و در عین حال رو به رشد، بالفعل ‌شوند.» وی ادامه داد: «بالفعل شدن این ظرفیت‌ها، تنها ناشی از این واقعیت گریزناپذیر است که هر صنعتی تنها از طریق بازاریابی‌های گسترده جهانی، معرفی درست محصولات و خدمات به مردم جهان توسعه پیدا خواهد کرد. درخصوص شکوفایی گردشگری ایران نیز این موضوع صدق می‌کند. به رغم برخورداری کشور از بی‌شمار آثار تاریخی، فرهنگی و طبیعی، تا زمانی که گردشگران بین‌المللی از آنها بی‌خبر باشند، اتفاقی در جهت توسعه این صنعت نخواهد افتاد. اینکه رقم کنونی تعداد گردشگران ورودی به کشور ۵ میلیون نفر است نشان می‌دهد که آن اتفاق لازم در صنعت گردشگری ما همچنان رخ نداده است.»

مونسان با اشاره به ظرفیت‌های جذب گردشگر در کشور خاطرنشان کرد: «برگزاری چنین رویدادی که در خلال آن جاذبه‌های گردشگری ۳۱ استان کشور در معرض نمایش قرار گرفته‌اند، مجالی فراهم آورده است تا هم مخاطبان داخلی و خارجی با قابلیت‌ها و ظرفیت‌های موجود آشنا شوند و هم استان‌های کشور با حضور همزمان در فضایی رقابتی، در راستای ارتقای توسعه زیرساخت‌های خود برای پذیرایی از گردشگر بیفزایند.» رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اظهار کرد: «یکی از مهم‌ترین اهداف سازمان برای سال آینده افزایش تعداد اقامتگاه‌های بوم‌گردی‌ به ۲ هزار واحد است و از آنجا که هر واحد بوم‌گردی ظرفیت ایجاد ۸ شغل را دارد، انتظار می‌رود از این طریق و در سال آینده ۱۶ هزار شغل ایجاد شود.» وی با انتقاد از افزایش سطح قیمت کالاها و خدمات گردشگری در کشور از لزوم کاهش قیمت‌ها سخن گفت و کنترل قیمت را یکی دیگر از اهداف مهم سازمان متبوعش در سال آینده دانست.

لزوم افزایش سهم گردشگری در اشتغال

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز در این مراسم، با بیان اینکه سهم بخش گردشگری از تولید ناخالص داخلی کشور هم‌اکنون ۷/ ۷ درصد و سهم اشتغال آن ۶/ ۵ درصد است، تاکید کرد: «این سهم باید در سال آینده به ٧ درصد برسد.» علی ربیعی با اعلام این خبر که طرح پایلوت اشتغال گردشگری روستایی در گیلان آغاز شده، سرعت اشتغال در گردشگری را دو و نیم برابر سایر حوزه‌ها دانست و خاطرنشان کرد: «گردشگری می‌تواند رتبه اول ایجاد اشتغال در کشور را داشته باشد.» او افزود: «آژانس‌ها، خدمات حمل‌و‌نقل زمینی، سازمان‌های تبلیغاتی جذب گردشگری و اقامت گردشگران همگی جزو زنجیره گردشگری است که باید از آن برای ایجاد اشتغال استفاده شود، تا از این صنعت برای ایجاد ۱۲۰هزار شغل استفاده کنیم.» وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی همچنین از فعالان گردشگری خواست تا پیشنهادهای خود را برای بهبود فضای کسب‌وکار در این حوزه ارائه دهند.

ربیعی همچنین با اشاره به دو ماموریت وزارت تحت مدیریتش - اشتغال و افزایش رفاه عمومی- گردشگری را در هر دو زمینه واجد اثر دانست و خاطرنشان کرد: «افرادی که در این حوزه نخبه هستند باید این مهم را بدانند و در این حوزه فعالیت کنند. نشاط و شادی موضوع بسیار مهمی در جامعه امروز است و گردشگری می‌تواند این جریان را ایجاد کند.» وی در ادامه با بیان اینکه جایگاه گردشگری در کشور متناسب با ظرفیت‌های موجود نیست، خواستار بازنگری در این زمینه شد و گفت: «باید مقررات تشویقی را بررسی کنیم و بدانیم فقط صنعت کارخانه‌ای نمی‌تواند اشتغال ایجاد کند.» این عضو کابینه روحانی همچنین تصریح کرد: «در دوره جدید شورای‌عالی اشتغال، بحث گردشگری مورد توجه قرار گرفته است. سرمایه‌گذاری روی جاذبه‌ها را نیز باید مورد توجه قرار دهیم و کنشگران عرصه گردشگری نیز باید روی جاذبه‌ها کار کنند.» ربیعی همچنین از تعریف ۷مسیر گردشگری در کشور خبر داد و خاطرنشان کرد: «تلاش می‌کنیم با همکاری سازمان میراث فرهنگی و گردشگری این مسیر را دنبال کنیم.»

6مطالبه بخش خصوصی

در این مراسم همچنین دبیر مجمع هماهنگی تشکل‌های گردشگری کشور 6 موضوع را به‌عنوان مطالبات اصلی بخش خصوصی صنعت گردشگری کشور مطرح کرد. در این راستا، جمشید حمزه‌زاده «بازنگری یا تدوین برنامه ملی توسعه گردشگری با مشارکت بدنه دولتی و خصوصی این صنعت»، «تشکیل کارگروهی درخصوص توسعه پایدار گردشگری» و «تسریع در اجرای بندهای ۹۸ و ۱۰۰ قانون برنامه ششم توسعه به منظور گسترش اختیارات اجرایی تشکل‌های گردشگری کشور» را از مطالبات مهم موجود برشمرد و بر «ایجاد پنجره واحد مدیریت گردشگری کشور»، «ثبات مدیریت‌ها و استفاده از افراد متخصص» و «ارائه مشوق‌های مالی همچون حذف مالیات بر ارزش افزوده جهت ایجاد انگیزه میان سرمایه‌گذاران این عرصه» به‌عنوان دیگر مطالبات مطروحه بخش خصوصی صنعت گردشگری تاکید کرد.

ایران، فراتر از انتظار

معاون گردشگری کشور نیز در افتتاحیه این نمایشگاه، «ایران، فراتر از انتظار» را شعار این رویداد عنوان و خاطرنشان کرد: «نمایشگاه قابلیت ایجاد توازن جغرافیایی و فصلی گردشگران را دارد. این رویداد برای یک منطقه یا جامعه محلی این فرصت را فراهم می‌سازد تا تمایز خود را اثبات کند، خودش را معرفی کند، غرور محلی را افزایش دهد و رفاه اجتماعی و اقتصادی منطقه را ارتقا بخشد.» محمد محب‌خدایی همچنین از نمایشگاه‌ها به‌عنوان ابزاری قدرتمند برای جذب گردشگران در فصل کم‌رونق گردشگری یاد کرد و گفت: «برگزاری این دوره از نمایشگاه با هدف توجه به ویژگی‌های خاص و انعکاس ظرفیت‌های منحصربه‌فرد هر استان و منطقه، حمایت از فعالان بخش خصوصی در حوزه گردشگری و بسترسازی برای معرفی مناسب اقدامات و دستاوردهای این بخش، بهره‌گیری از حمایت و مشارکت‌های مادی و معنوی سایر بخش‌ها و دستگاه‌ها و ایجاد فضای رقابتی میان فعالان و دست‌اندرکاران گردشگری در دستور کار قرار گرفت.»

به گزارش «دنیای اقتصاد» در حاشیه این مراسم سامانه یکپارچه توسعه راهبردهای گردشگری کشور راه‌اندازی شد. یازدهمین نمایشگاه گردشگری تهران در فضایی بالغ بر ۴۱هزار مترمربع سالن سرپوشیده و ۳هزار مترمربع فضای باز برپا شده است. در این دوره از نمایشگاه در بخش داخلی ۴۳۰ شرکت داخلی و در بخش بین‌المللی ۷۰ شرکت خارجی مشارکت دارند. همچنین علاوه بر اینکه سه بخش گردشگری غذا، گردشگری گل و گردشگری کودک در این نمایشگاه مورد توجه جدی قرار گرفته، همایش‌ها و کارگاه‌های آموزشی مختلف نیز همچون کارگاه آموزشی گردشگری حلال، گردشگری ماجراجویانه، گردشگری خوراک ایرانی، عصرانه‌های گردشگری استان کرمان و استان فارس و کارگاه‌های آموزشی جامعه هتلداران و انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی ایران و مهارت‌های ارتباطی در صنعت گردشگری از برنامه‌های جانبی به‌شمار می‌روند.


مهمان قابل تامل

نکته قابل توجه در بخش بین‌الملل نمایشگاه امسال، تبلیغات گسترده استان وان در غرفه ترکیه بود. این استان که در نزدیکی مرز با ایران واقع شده، اخیرا تبدیل به یکی از محبوب‌ترین مقاصد سفر ایرانیان شده و برآوردها نشان می‌دهد که در سال ۲۰۱۷ و با رشدی بالغ بر دو برابر نسبت به سال 2016، بیش از ۵۰۰ هزار ایرانی از این منطقه بازدید کرده‌اند. بر اثر همین استقبال، مسوولان گردشگری ترکیه تمام توان خود را در دو حوزه توسعه زیرساخت‌ها و تبلیغات و بازاریابی وان به‌کار بسته‌اند و اظهار می‌کنند که درنظر دارند گردشگران بیشتری از ایران جذب کنند. یک نشانه آن توجه ویژه و گسترده به این ناحیه با حضور مدیران ارشد آن در غرفه ویژه ترکیه در نمایشگاه گردشگری امسال تهران است؛ درحالی که سال گذشته و در همین غرفه توجه چندانی به بازاریابی برای وان نمی‌شد.

استاندار وان که خود در نمایشگاه گردشگری تهران شرکت کرده بود، در حاشیه روز نخست نمایشگاه و در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» اظهار کرد: «همزمان با نمایشگاه گردشگری تهران، نمایشگاه‌های مهم و مطرح دیگری نیز در دیگر کشورهای جهان در حال برگزاری بود، اما بنا بر اهمیت بازار ایران، تصمیم گرفتیم با تمام ظرفیت در این نمایشگاه شرکت کنیم.» ابراهیم تاش‌یاپان خاطرنشان کرد: «در همین یک روز فعالیت نمایشگاه، پیشنهادهای خوب بسیاری بین ما و شرکت‌های ایرانی مطرح شد و از حضور در این نمایشگاه رضایت داریم.» اما نماینده کشور ترکیه در نمایشگاه گردشگری تهران با انتقاد از فرصت‌سوزی ایران برای جذب سرمایه‌گذار در چنین رویدادی تصریح کرد: «در تمام نمایشگاه‌های گردشگری دنیا مرسوم است که غرفه‌ها و تسهیلات نمایشگاه را به کشورها و شرکت‌های خارجی با رقمی پایین‌تر در مقایسه با نهادهای داخلی ارائه کنند تا از این طریق حضور بنگاه‌های خارجی و سرمایه‌گذاران گسترده‌تر شود؛ اما در نمایشگاه تهران عکس این مساله صادق بوده، برای مثال قیمت اجاره غرفه به کشورها و شرکت‌های خارجی حدود ۸ برابر اجاره غرفه به نهادها و بنگاه‌های ایرانی بوده است.»