گردشگری هوشمند حاصل توسعه اطلاعات و فناوری‌های به‌روزی است که امروزه با آنها در ارتباط هستیم و باعث افزایش مزیت رقابتی یک مقصد در مقایسه با سایر مقصدهای گردشگری می‌شود. در گردشگری هوشمند، فناوری اطلاعات نقش بسیار مهمی دارد که موجب یکپارچگی خدمات ارائه‌شده به گردشگر می‌شود. امروزه مقصدهای اصلی بر پایه گردشگری هوشمند کشورهای شرق آسیا ازجمله ژاپن، کره‌جنوبی و اروپایی مثل ایتالیا و اسپانیا هستند. در این کشورها بسیاری از کسب و کارها و پروژه‌های گردشگری از گردشگری هوشمند آغاز شده‌اند. به تعبیری، گردشگری هوشمند سیستمی است که موجب بهبود خدمات گردشگری برای گردشگران و ارائه خدمات گردشگری یکپارچه به مشتریان خواهد شد. به‌طور کلی واژه هوشمند برگرفته از نسل جدید فناوری اطلاعات به‌منظور ارائه خدمات گردشگری است که گردشگران با استفاده از تلفن‌های هوشمند، ریز‌تراشه‌هایی مانند سیستم RFID و NFC و... از آن استفاده می‌کنند که در واقع این مفهوم به معنای بهره‌مندی، یکپارچه‌سازی و اشتراک‌گذاری داده‌ها از دنیای مجازی به دنیای واقعی است که تجربیات منحصربه‌فردی را برای گردشگر و مردم محلی به وجود می‌آورد.

  گردشگران هوشمند

امروزه تلفن‌های هوشمند به یکی از مهم‌ترین قسمت‌های زندگی ما بدل شده‌اند و هر سو می‌نگریم این ابزار به عنوان یکی از مهم‌ترین وسایل ارتباط جمعی نقش غیرقابل انکاری در زندگی ما دارد. از سویی تلفن‌های هوشمند تاثیر بسزایی بر برنامه‌ریزی و انتخاب یک مقصد توسط گردشگران دارد. سایت‌های اشتراک‌گذاری و انواع اپلیکیشن‌های گردشگری با وجود سیستم‌های هوشمند در اختیار افراد، در دسترس‌تر شده‌اند و امکانات بسیاری از جمله برنامه‌ریزی آنلاین، جست‌وجوی اطلاعات مقصد، موقعیت‌یابی و... را در اختیار گردشگران قرار داده و مجموع این عوامل بر انتخاب مقصد گردشگران تاثیرگذار  است. از سویی یکی از مهم‌ترین بخش‌های زندگی هر فرد سفر کردن است که به این منظور تلفن‌های هوشمند به راهنمای موثری برای بهبود کیفیت سفرها تبدیل شده‌اند؛ چرا که «یک گردشگر» به‌منظور برنامه‌ریزی سفر خود از ابزارهای مختلف هوشمند استفاده می‌کند.

به عنوان مثال او مقصد خود را با جست‌وجو در اینترنت انتخاب می‌کند، بلیت‌های هواپیما و هتل خود را از طریق سایت‌های مختلف رزرو می‌کند، در مسیر از طریق اسپاتیفای و ساندکلاد موسیقی مورد علاقه خود را گوش می‌دهد. همچنین زمانی که به مقصد می‌رسد از طریق اپلیکیشن‌هایی مثل اوبر(در خارج از کشور) یا اسنپ و تپسی(در داخل کشور)، تاکسی کرایه می‌کند تا مسیر فرودگاه تا هتل خود را طی کند. سپس از طریق فیس‌بوک، واتس‌اپ یا تلگرام با خانواده یا دوستان خود ارتباط برقرار و درباره نحوه سفر خود اطلاع‌رسانی می‌کند. از سویی سیستم‌های GPS و موقعیت‌یابی و انواع نقشه‌ها امروزه در اختیار گردشگران قرار گرفته که موجب می‌شود گردشگران با توجه به موقعیت مکانی خود بدون نیاز به راهنمای گردشگری با کمترین زمان و هزینه از جاذبه‌های یک مقصد گردشگری بازدید کنند.

گردشگر همچنین وقتی که از یک جاذبه دیدن می‌کند از طریق فوراسکوئر یا Google Now در مورد آن جاذبه مطلب می‌نویسد و نهایتا در مورد رستوران‌ها یا هتل‌ها در تریپ ادوایز نظرات خود را با دیگران به اشتراک می‌گذارد. پس مادامی که به یک سفر نگاه می‌کنیم، درمی‌یابیم که سفرها از حالت سنتی خود عبور کرده و از طریق تلفن‌های همراه بسیار هوشمندتر و به‌عنوان ابزار غیرقابل جایگزین در گردشگری مطرح شده‌اند.

  چرایی اهمیت بسترهای هوشمند

در نتیجه مقصدهای گردشگری به‌طور فزاینده‌ای به‌دنبال ایجاد بسترهای هوشمند هستند تا بتوانند تجربه منحصربه‌فردتری را در اختیار بازدیدکنندگان قرار دهند؛ چراکه گردشگری هوشمند موجب می‌شود یک مقصد نسبت به سایر مقصدها مشتری‌محورتر عمل کند. همچنین گردشگری هوشمند اطلاعات یکپارچه و مطلوب‌تری را در اختیار گردشگران قرار می‌دهد. امروزه با افزایش استفاده از تلفن‌های هوشمند و تبلت‌ها اطلاعات به سرعت رد و بدل می‌شود و گردشگران به راحتی به اطلاعات یک مقصد دسترسی پیدا می‌کنند. این مهم موجب می‌شود گردشگران مقصدی را انتخاب کنند که زیرساخت‌ها و روساخت‌های اطلاعاتی مناسب‌تری از جمله دسترسی به خدمات اینترنتی و شبکه‌های تلفن همراه با کیفیت‌تری داشته باشد. نهایتا مادامی که به تحقیقات جدید حوزه علم گردشگری می‌نگریم، بسیاری از مطالعات نشان داده که در صورتی که اطلاعات مناسب و به موقع در دسترس گردشگر قرار گیرد، گردشگران تمایل بیشتری به سفر کردن پیدا می‌‌کنند. در این راه سرمایه‌گذاری و توسعه برنامه‌های هوشمند و توجه بیشتر به زیرساخت‌های مورد نیاز گردشگری هوشمند به امری بدیهی برای هر مقصد گردشگری بدل می‌شود.